NOS Nieuws•
Eén op de drie bestuurders in Overijssel heeft dit jaar te maken gehad met bedreigingen. Dat blijkt uit onderzoek van omroep Oost. Het beeld wordt bevestigd door de provincie. “Dit kan zo niet doorgaan. Ik maak me daar echt zorgen over”, zegt Andries Heidema, commissaris van de Koning in Overijssel.
Zo werd eerder dit jaar een man uit Albergen veroordeeld tot vijf maanden cel voor het bedreigen van de burgemeester van Tubbergen. De verdachte plaatste onder meer een gps-tracker op de auto van de burgemeester om hem te kunnen volgen.
De burgemeester van Hellendoorn werd bedreigd vanwege de plannen voor een asielzoekerscentrum in Nijverdal. En radicale ‘soevereinen’ hadden volgens het OM plannen om geweld te gebruiken tegen onder meer de burgemeester van Deventer.
Oost deed de afgelopen weken onderzoek naar bedreigingen onder Overijsselse burgemeesters. Een aantal van hen wilde alleen anoniem antwoord geven op vragen daarover. Anderen wilden alleen zeggen of ze bedreigd zijn, maar niet wat de aanleiding daarvoor was.
‘Dit schaadt het ambt’
De cijfers zijn voorgelegd aan de provincie, die toezicht houdt op de gemeenten. “Ik herken het beeld”, zegt commissaris Heidema. De samenleving verhardt volgens hem. “Niet de hele samenleving, maar ik zie in toenemende mate mensen die denken dat ze met intimidatie en bedreiging hun zin kunnen krijgen. Wat je steeds meer ziet, is dat mensen zich te lijken te verstoppen in een soort bubbel van eigen gelijk. Dan ga je met de rug naar anderen staan en dat kan niet.”
Sander Schelberg is de burgemeester van Hengelo en voorzitter van de burgemeesterskring in Twente. Ook hij is bezorgd over het aantal bedreigingen onder burgemeesters. “Het zijn er heel erg veel. Daarmee is het bijna geen uitzondering meer. Dit schaadt het ambt.”
Volgens hem spelen sociale media ook een grote rol. “Op sociale media kramen mensen er maar van alles uit.” Schelberg heeft zo iemand weleens uitgenodigd op het stadhuis. “Als ik dan vraag hoe dit kan, dan zeggen ze: ‘Ik heb het niet zo bedoeld.’ Ze maken het heel onpersoonlijk via sociale media, om vervolgens wel over te gaan tot echte bedreigingen. Het lijkt alsof het normaal is, maar het is onacceptabel.”
Weerbaarheidstrainingen
Heidema en Schelberg wijzen er allebei op dat niet alleen burgemeesters te maken hebben met intimidaties en bedreigingen. “Dat geldt ook voor de journalistiek, voor de rechterlijke macht, voor raadsleden en voor wethouders”, zegt Schelberg. Om burgemeesters weerbaarder te maken in bepaalde situaties, worden er trainingen gegeven.
“Hoe ga je een gesprek voeren met iemand die boos wordt? Hoe stel je een grens? Hoe kun je de boosheid laten de-escaleren?”, noemt Andries Heidema als voorbeeldvragen bij de training. Er worden ook passende maatregelen getroffen met politie en justitie, al willen veel gemeenten niet zeggen wat die inhouden.
Eerder maakten we deze video over soevereinen of autonomen, mensen die zich terugtrekken uit de maatschappij:
Steeds meer autonomen: mensen trekken zich terug uit de samenleving
