NOS Nieuws•
De Democratisch presidentskandidaat Harris belooft een “pragmatisch economisch beleid” als zij de Amerikaanse verkiezingen wint. Ze zei bereid te zijn van iedereen ideeën over te nemen, waarbij ze “eerlijkheid, waardigheid en kansen creëren” haar fundamentele waarden noemde.
Het was de eerste keer dat Harris in een verkiezingstoespraak uitgebreid inging op haar economische plannen. Ze had hiervoor de stad Pittsburgh uitgekozen in swingstate Pennsylvania. Vanwege de zware industrie zullen veel kiezers daar veranderingen in nationaal beleid onmiddellijk merken: importheffingen of klimaatmaatregels vertalen zich hier al snel in meer of minder banen.
Harris zette zichzelf neer als een voorvechter voor de middenklasse, “de motor van Amerikaanse welvaart”. Ze pleitte voor een belastingvoordeel voor jonge gezinnen, subsidie voor starters op de woningmarkt en investeringen in de “sectoren van de toekomst” zoals AI, ruimtevaart en accu’s. Ze wil ook minder bureaucratie voor woningbouw en aanleg van infrastructuur. Daarnaast is ze van plan onredelijke prijsstijgingen in de supermarkt te verbieden.
“Ik denk dat een actieve samenwerking tussen overheid en de private sector de beste manier is om het economische potentieel volledig te ontsluiten”, stelde Harris.
‘Belastingkoningin’
De 100 miljard dollar die ze daarvoor nodig heeft, wil ze onder meer vinden door grote bedrijven en rijke burgers extra te belasten. De winstbelasting moet worden verhoogd van 21 naar 25 procent en burgers met een vermogen boven de 100 miljoen dollar moeten meer gaan betalen.
In een eigen speech zette haar rivaal Trump Harris weg als “belastingkoningin”. “Ze komt je geld halen”, hield hij zijn publiek voor in swingstate North Carolina. “Ze wil jullie pensioenen hebben en ze wil je spaargeld hebben.” Vanwege haar nivellerende maatregelen had hij de Democraat eerder al communist genoemd en “kameraad Kamala”.
“Luister, ik ben een kapitalist. Ik geloof in de vrije en eerlijke markt”, wierp Harris tegen. “Ik neem niemand zijn succes kwalijk, maar iedereen moet wel een eerlijke bijdrage leveren.”
‘Goed voor de allerrijkste’
In haar speech zette Harris Trump juist weg als wereldvreemd. “Hij wil alleen het leven verbeteren van zichzelf en mensen zoals hij”, meent ze. “Donald Trump wil een economie die goed werkt voor eigenaren van wolkenkrabbers. Niet voor wie die wolkenkrabbers daadwerkelijk heeft gebouwd of ze schoonmaakt.”
Als voorbeeld noemde ze de importheffingen die Trump wil inzetten om concurrentie uit het buitenland tegen te gaan. Harris waarschuwde dat daarmee producten als kleding, elektronica en auto’s duurder worden doordat importeurs de tariefsverhogingen zullen doorberekenen aan klanten.
Trump is er juist van overtuigd dat zo’n beleid voordelig zal uitpakken voor Amerikaanse producenten. “Ik kom met heffingen op alle concurrentie uit het buitenland, al die landen die ons afgezet hebben, die jullie bedrijven en banen gestolen hebben.” Hij beloofde een “massale uittocht van China naar Pennsylvania, van Korea naar North Carolina en van Duitsland naar Georgia”.
Tegenvaller en opsteker
In de peilingen gaan Trump en Harris gelijk op. Landelijk lijkt de Democraat er iets beter voor te staan, maar in de zeven swingstates die de uitkomst zullen bepalen ligt het verschil tussen beiden vaak binnen de foutmarge.
Daarbij lijkt de kiezer volgens peilingen vooral Trump met de economie te vertrouwen. Pijnlijk voor Harris was het bijvoorbeeld vorige week, toen de invloedrijke Teamsters-vakbond geen voorkeur uitsprak voor haar omdat de leden zich grotendeels achter Trump schaarden. Mogelijk kan de flinke renteverlaging van de Amerikaanse Centrale Bank, eerder deze maand, in het voordeel werken van Harris. Omdat geld lenen goedkoper wordt zullen huishoudens en bedrijven mogelijk meer te besteden krijgen.
Met nog 39 dagen te gaan tot de verkiezingen van 5 november zullen beide kandidaten hun eigen standpunten zo rooskleurig mogelijk aan de kiezer presenteren, want, in de woorden van Harris, “het Amerikaanse volk moet kiezen tussen twee fundamenteel andere ideeën”.