NOS Nieuws••Aangepast
In dit blog volg je de ontwikkelingen van de oorlog in Gaza en hoogopgelopen spanningen tussen Israël en landen in de regio.
- Israël eist liquidatie voormalig Hamas-leider Haniyeh op
- ‘Wel vorderingen, geen doorbraak onderhandelingen staakt-het-vuren’
- Israëlisch parlement verlengt noodtoestand met een jaar
- Drie lichamen geborgen na drone-aanval in Gaza-Stad
‘Israëlische troepen dwingen patiënten ziekenhuis in Noord-Gaza te verlaten’
Israëlische troepen hebben patiënten gedwongen het Indonesische ziekenhuis in Beit Lahia in het noorden van de Gazastrook te verlaten. Dat zeg het ministerie van Volksgezondheid in de Gazastrook. Dat ziekenhuis was een van de drie nog deels operationele ziekenhuizen in Noord-Gaza.
De directeur van het ministerie, Munir Al-Bursh, zegt in een verklaring dat Israëlische troepen gisteren het bevel gaven het ziekenhuis te evacueren en vanochtend vroeg het ziekenhuis bestormden. De patiënten, sommigen te voet, zijn naar een ander ziekenhuis kilometers verderop in Gaza-Stad gebracht.
Nieuwszender Al Jazeera meldde vandaag Israëlische artilleriebeschietingen op het Adwa-ziekenhuis in Jabalia in Noord-Gaza. Het derde ziekenhuis in het noorden, Kamal Adwan, meldt ook Israëlische aanvallen. Ziekenhuisdirecteur Hossam Abu Safiya zegt dat van afstand bestuurbare robots gisteren explosieven hebben laten ontploffen bij het ziekenhuis. Hierbij raakten 20 mensen gewond, onder wie vijf stafleden van het ziekenhuis, zegt Abu Safiya.
Drones en ‘complexe gevechten’
Vandaag voeren zogeheten quadcopter-drones beschietingen uit rond het ziekenhuis. “Iedereen op de binnenplaats van het ziekenhuis loopt risico, de quadcopters vuren op alles wat beweegt”, zegt Abu Safiya.
Een Israëlische functionaris zegt tegen persbureau Reuters dat het noorden van Gaza een bolwerk van Hamas is en dat het Kamal Adwan-ziekenhuis “in het hart van de meest complexe gevechten” ligt. “We zijn heel voorzichtig”, zegt de functionaris. Het Israëlische leger heeft de namen bekendgemaakt van drie Israëlische militairen die gisteren omkwamen bij een explosie in het noorden van de Gazastrook.
Israëlische leger doodt twee Palestijnen bij inval op Westoever
Het Israëlische leger heeft dinsdagochtend een Palestijnse man en een vrouw gedood bij een inval in het vluchtelingenkamp Tulkarm op de bezette Westelijke Jordaanoever. Dat melden Palestijnse en Israëlische bronnen. Bij de inval zijn ook 18 mensen gearresteerd, zegt het Israëlische leger, dat spreekt van een “anti-terrorisme-operatie”.
Het Palestijnse persbureau Wafa meldt op basis van ooggetuigen dat de man werd doodgeschoten door scherpschutters. Het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid op de Westoever zegt dat de 18-jarige man in zijn buik en borst is geschoten. Bij de inval trokken Israëlische bulldozers Tulkarm binnen en richtten vernielingen aan in het kamp, onder meer aan wegen, winkels en waterleidingen.
Wafa meldt ook de dood van een oudere Palestijnse vrouw en drie gewonden bij een Israëlische drone-aanval in Tulkarm later op dinsdag. Deze aanval heeft het Israëlische leger niet bevestigd. Het Palestijnse ministerie zegt dat het gaat om een 53-jarige vrouw die omkwam bij een Israëlisch bombardement.
Op de Westelijke Jordaanoever zijn verschillende gewapende groepen actief, waaronder Hamas, die zich verzetten tegen de Israëlische bezetting. Het Israëlische leger voert regelmatig aanvallen uit op de plaatsen waar deze groepen het sterkst zijn, zoals Jenin, Nablus en Tulkarm. Vorige week werden vier Palestijnse strijders gedood bij een Israëlische luchtaanval in Tulkarm.
Israël onderschept raket uit Jemen, wil Houthi’s op terreurlijsten
Het Israëlische leger zegt een raket afkomstig uit Jemen te hebben onderschept. Het luchtalarm ging af in delen van Centraal-Israël. Gisteren zei het leger een drone, ook uit Jemen, te hebben onderschept. De Houthi’s in Jemen vuren regelmatig projectielen af op Israël, naar eigen zeggen om de Palestijnen in Gaza steunen. De meesten worden onderschept.
Ook voeren de Houthi’s aanvallen uit op schepen in de Rode Zee en de Golf van Aden die volgens hen een link met Israël hebben. Een woordvoerder van de Houthi’s eiste gisteren de verantwoordelijkheid op voor twee drone-aanvallen op Israël en zei dat de Houthi’s “”het Palestijnse verzet in Gaza” zullen blijven steunen.
Gideon Sa’ar, Israëls minister van Buitenlandse Zaken, heeft Israëlische diplomaten in Europese hoofdsteden instructies gegeven om ervoor te lobbyen dat de Houthi’s op lijsten van terroristische organisaties komen. “De Houthis zijn niet alleen een bedreiging voor Israël, maar ook voor de regio en de hele wereld”, zei Sa’ar.
Nu beschouwen de VS, Israël, Saudi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Australië, Nieuw-Zeeland en Canada de Houthi’s als terroristisch. Europese landen hebben de rebellenmilitie niet op de terreurlijst staan. De Houthi’s controleren en besturen grote delen van Jemen, waaronder de hoofdstad, en worden gesteund door Iran.
Hulpgoederen geplunderd na dodelijke Israëlische aanval op beveiligers
Een vrachtwagen met bloem is geplunderd in Deir al-Balah in Centraal-Gaza, nadat vier agenten die het konvooi beveiligden werden gedood bij een Israëlische luchtaanval. Dat melden getuigen en ziekenhuismedewerkers aan persbureau AP.
Een verslaggever van AP zag mensen, sommigen met bloedvlekken, na de explosie met zakken bloem weglopen van de vrachtwagen. Volgens getuigen schoten de agenten in de lucht om overvallers die de weg hadden geblokkeerd af te schrikken en werden ze vervolgens getroffen door de Israëlische luchtaanval.
Het Israëlische leger heeft niet gereageerd op de aanval. Het zegt wel een veiligheidschef van Hamas te hebben gedood in Gaza, maar op basis van de beschikbare informatie is het niet duidelijk of dat bij deze aanval is gebeurd. Het leger heeft vaker agenten en beveiligers van konvooien in Gaza aangevallen, over wie Israël stelde dat het Hamas-militanten waren.
Hulp leveren ‘bijna onmogelijk’
Het hoofd van VN-hulporganisatie OCHA, Tom Fletcher, zei gisteren dat het door Israëlische aanvallen in Gaza “bijna onmogelijk” is om ook maar een “fractie van de hulp die zo hard nodig is” uit te delen. “De Israëlische autoriteiten blijven ons de toegang weigeren en we zien een ineenstorting van de openbare orde en systematische plunderingen door lokale gewapende bendes.”
Een woordvoerder van de Verenigde Naties, Stephanie Tremblay, zei gisteren dat van een konvooi van de Wereldvoedselorganisatie 23 vrachtwagens van de 66 zijn geplunderd. Ze zei dat er eerst een luchtaanval was en vervolgens een deel van het konvooi werd tegengehouden door Israëlische troepen. Het nieuws dat er een konvooi op weg was verspreidde zich en leidde tot plunderingen onderweg, zei Tremblay.
Het is niet direct duidelijk of de door AP gemelde aanval en plundering ook betrekking hebben op het konvooi waar Tremblay over sprak.
Israelisch parlement verlengt noodtoestand met een jaar
De Knesset, het Israëlische parlement, heeft de noodtoestand verlengd met een jaar, meldt The Times of Israël. Van de parlementsleden stemden 29 leden voor de verlengingen. Zeven stemden tegen en twee onthielden zich van stemming. De rest van de 120 parlementariërs was niet aanwezig bij de stemming.
De vorige keer dat de noodtoestand werd verlengd was afgelopen mei. Toen werd er voor een verlenging van zes maanden gestemd.
Israël eist liquidatie voormalig Hamas-leider Haniyeh op
Israël heeft voor het eerst gezegd dat het achter de dood van voormalig Hamas-leider Ismail Haniyeh zit. Die werd deze zomer in de Iraanse hoofdstad Teheran gedood bij een luchtaanval. Hamas had zijn dood in juli al bevestigd, maar Israël zweeg erover, tot nu.
Minister Katz van Defensie ging in een toespraak in op de raketten die de Houthi’s vanuit Jemen de afgelopen dagen hebben afgevuurd op Israël. Daarbij haalde hij de vijanden aan die Israël al uitgeschakeld heeft. “Wat we gedaan hebben met Haniyeh, Sinwar (andere Hamas-leider) en Nasrallah (Hezbollah-leider) in Teheran, Gaza en Libanon zullen we ook doen in Hodeidah en Sanaa.”
Katz zegt dat het leger de Houthi’s “ernstige” schade zal toebrengen en noemt ze de “enige terreurorganisatie die nog overeind staat”. “We zullen de strategische infrastructuur van de Houthi’s raken en hun leiders onthoofden. Van iedereen die een vuist probeert te maken tegen Israël zullen we de hand afhakken.”
Hamas verzwakt
Het is Israël de laatste maanden gelukt om zware klappen uit te delen aan Hamas. Eerst werd Haniyeh gedood, die het gezicht van Hamas was bij de onderhandelingen over het staakt-het-vuren. Begin augustus claimde Israël op basis van zijn eigen inlichtingen Mohammed Deif te hebben gedood, het militaire kopstuk van Hamas. Zijn dood is tot op heden niet door de militante organisatie bevestigd. Daarom loopt er ook nog een arrestatiebevel van het Internationaal Strafhof tegen Deif.
Half oktober wisten militairen ook Yahya Sinwar te doden in de Gazastrook. Hij wordt gezien als het brein achter de aanslagen van 7 oktober 2023, waarbij ruim 1200 mensen werden gedood.
‘Drie lichamen geborgen na drone-aanval in Gaza-Stad’
Reddingswerkers van de Palestijnse Rode Halve Maan en van de lokale hulpdienst in Gaza hebben drie lichamen geborgen na een Israëlische drone-aanval in Gaza-Stad. Dat zegt de hulpdienst, de zogeheten Palestijnse Burgerbescherming.
Naast de doden zijn er meerdere gewonden, van wie sommigen er slecht aan toe zijn. Het Palestijnse persbureau Wafa meldt de aanval en het dodental ook. Het Israëlische leger heeft geen informatie gedeeld over een aanval in Gaza-Stad vandaag.
Kijk hier hoe reddingswerkers van de Burgerbescherming in Gaza opereren:
Reddingswerker Abdullah redde zijn eigen familie van een Israëlische belegering
Israël haalt drone uit Jemen neer
Het Israëlische leger zegt een drone afkomstig uit Jemen te hebben neergehaald voordat deze het Israëlische luchtruim binnenkwam. Gisteren raakten 16 mensen in Tel Aviv lichtgewond door glasscherven bij de inslag van een raket afgevuurd door de Houthi’s in Jemen.
De Houthi’s hebben nog niets gezegd over de laatste drone-aanval.
Premier Netanyahu zei in het Israëlische parlement dat hij het leger had opgedragen de “infrastructuur van de Houthi’s te vernietigen”, nadat de groep vorige week raketten op Israël had afgevuurd.
Israël voerde daarop aanvallen uit in Jemen, waarbij negen mensen omkwamen. Afgelopen weekend voerde de VS ook aanvallen uit op doelen van de Houthi’s in Jemen.
Leger Israël herhaalt waarschuwing: keer niet terug naar Zuid-Libanon
Een woordvoerder van het Israëlische leger heeft inwoners van tientallen dorpen in het zuiden van Libanon wederom gewaarschuwd nu niet terug te keren naar hun huizen. “Tot nader order is het verboden terug te keren naar jullie huizen. Wie dat wel doet brengt zichzelf in gevaar”, schrijft de woordvoerder op X.
Wanneer de inwoners van Zuid-Libanon wel kunnen terugkeren is niet duidelijk. Veel huizen in het gebied zijn verwoest bij de gevechten of opgeblazen door Israëlische troepen.
Een staakt-het-vuren tussen Hezbollah en Israël ging in op 27 november. Afgesproken is dat Israël zich binnen 60 dagen zal terugtrekken uit het zuiden van Libanon en dat Hezbollah daar ook wegblijft. Israël heeft sindsdien nog regelmatig aanvallen uitgevoerd in Libanon. Het land behoudt zich het recht voor actie te ondernemen als het een dreiging denkt te zien.
De interim-premier van Libanon, Najib Mikati, bezocht vandaag een dorp nabij de grens met Israël als onderdeel van een reis langs militaire posities in Zuid-Libanon. Het Libanese leger moet het gebied in trekken waar nu nog Israëlische troepen zijn, om te voorkomen dat Hezbollah zich daar kan hergroeperen.
Mikati zei dat het belangrijkste nu is dat Israël zijn troepen terugtrekt uit Libanon. “En dan kan het leger zijn taak ten volle uitvoeren”, zei Mikati. Hij bezocht ook een basis van VN-vredesmacht Unifil.
‘Wel vorderingen, geen doorbraak onderhandelingen staakt-het-vuren’
Hamas en Israël zijn nu veel dichterbij een akkoord dan op enig ander moment in de afgelopen maanden. Althans, dat zegt de Israëlische minister van Diasporazaken, Amichai Chikli, op de Israëlische radio.
Een voorstel van Egypte, Qatar en de VS bestaat uit een eerste “humanitaire fase” van 42 dagen waarin een uitruil van gevangenen zou plaatsvinden, zegt Chikli. In deze periode zou dan verder worden gesproken over een vervolgfase.
Een Palestijnse bron zegt tegen persbureau Reuters dat sommige knelpunten zijn opgelost, maar dat er nog geen doorbraak is. Zo wordt er nog onderhandeld over welke Palestijnse gevangenen Israël zou vrijlaten, over de aanwezigheid van Israëlische troepen in Gaza, en over hoe een staakt-het-vuren tot een permanent einde van de oorlog moet gaan leiden.
Hamas heeft altijd gezegd dat een akkoord over de vrijlating van de gijzelaars gepaard moet gaan met de Israëlische terugtrekking uit de Gazastrook en een permanent einde van de oorlog. Maar inmiddels zou Hamas wel open staan voor een tijdelijk staakt-het-vuren; in die periode zouden Israëlische troepen in eerste instantie in bepaalde corridors in de Gazastrook kunnen blijven.
Volgens minister Chikli hangt het succes van een staakt-het-vuren af van wie de macht krijgt in de Gazastrook na het einde van de gevechten, zonder daarbij verdere details te geven.
Staking in Jenin vanwege confrontaties tussen Palestijnse fracties
In de stad Jenin op de Westelijke Jordaanoever zijn veel Palestijnen aan het staken uit protest tegen de recente confrontaties tussen ordetroepen van de Palestijnse Autoriteit en gewapende groepen. Dat meldt persbureau AP.
Bij gevechten kwam vandaag een lid van de ordetroepen om het leven. Nieuwszender Al Jazeera meldt confrontaties rond het ziekenhuis en het vluchtelingenkamp bij Jenin. De gewapende groepen, onder de naam Jenin Brigades, hadden opgeroepen tot de staking.
Op de Westoever zijn verschillende gewapende groepen actief, waaronder Hamas, die zich verzetten tegen de Israëlische bezetting. De Palestijnse Autoriteit (PA) is het internationaal erkende Palestijnse gezag en heeft de verantwoordelijkheid voor het dagelijks bestuur in delen van de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever.
Onderlinge gevechten
Vorige week braken er gevechten uit tussen de PA en de Jenin Brigades. De PA zegt zijn gezag in het kamp te willen herstellen. Maar de Jenin Brigades vrezen dat de PA hen wil ontwapenen om daarmee de Israëlische bezetting te ondersteunen. Gisteren kwamen een officier van de PA en meerdere militanten om bij de gevechten, nadat er eerder ook al doden waren gevallen.
De PA is zeer onpopulair onder de Palestijnse bevolking vanwege corruptie en omdat de instantie samenwerkt met Israël op veiligheidsgebied. Israël verwijt de PA juist niet voldoende op treden tegen militante groepen op de Westoever. Het Israëlische leger valt ook regelmatig steden op de Westoever binnen om militante groepen te verzwakken.
Reclames, showroom en een schappelijk prijsje: Mossad-agenten spreken over pieperaanval
De Israëlische geheime dienst Mossad heeft ruim tien jaar gewerkt aan de omstreden pieper- en walkietalkie-aanval in Libanon. Dat zeggen twee betrokken Mossad-agenten buiten dienst in een interview met een Amerikaanse tv-zender. Het duo onthult hoe en met welk doel de operatie is opgezet. In september leidde die tot enkele duizenden slachtoffers onder zowel leden van Hezbollah als burgers.
“Al die mensen zonder handen en ogen” zijn volgens agent ‘Gabriël’ een heldere boodschap. “Met ons kan je niet sollen. Ze zijn het levende bewijs van onze superioriteit in het Midden-Oosten”, schept de Israëliër op over de reeks bomaanslagen.
Oxfam: in 2,5 maand bereikten 12 vrachtwagens met voedsel Noord-Gaza
Sinds het begin van de Israëlische belegering van Noord-Gaza op 6 oktober hebben slechts twaalf vrachtwagens met water en voedsel de bewoners van het gebied bereikt. Dat zegt hulporganisatie Oxfam.
Volgens Oxfam hebben in deze periode 34 vrachtwagens toestemming gekregen om het gebied in te gaan, maar hebben door “bewuste vertraging van systematische belemmering van het Israëlische leger” twaalf daarvan hun goederen kunnen uitdelen. In drie gevallen werden de plekken waar de hulp was uitgedeeld binnen een paar uur door het Israëlische leger beschoten, zegt Oxfam.
“Uithongering wordt stelselmatig als oorlogswapen gebruikt”, stelt de regionale directeur van Oxfam, Sally Abi-Khalil.
De Israëlische overheidsdienst Cogat houdt vol dat er voldoende hulp wordt toegelaten tot de Gazastrook en dat als er al problemen zijn, die liggen bij de hulporganisaties of bij plunderingen van de hulp door Hamas. Maar alle prominente hulporganisaties die actief zijn in Gaza zeggen dat Israël stelselmatig te weinig hulp toe laat, dat een groot deel van de bevolking honger lijdt en er een nauwelijks schoon drinkwater is.
Doden bij Israëlische aanvallen in ‘humanitaire zone’ in Gaza
Bij Israëlische luchtaanvallen verspreid over de Gazastrook zijn vannacht en vanochtend zeker 20 mensen omgekomen. Dat zeggen medische bronnen tegen persbureau AP. Eén aanval trof een tentenkamp voor ontheemde Palestijnen in Mawasi in Zuid-Gaza.
Hierbij werden acht mensen gedood, onder wie twee kinderen, zegt het ziekenhuis waar de slachtoffers naartoe zijn gebracht. Mawasi is door Israël zelf aangewezen als humanitaire zone en het land heeft Palestijnen uit andere delen van de Gazastrook regelmatig opgedragen daarnaartoe te trekken “voor hun veiligheid”.
Er waren nog meer luchtaanvallen op Mawasi. Zes mensen werden gedood bij een aanval op een groep beveiligers van een konvooi hulpgoederen en twee bij een aanval op een auto in Mawasi. Bij een vierde aanval in Mawasi kwam een persoon om het leven.
Een ziekenhuis in Deir al-Balah in Centraal-Gaza zegt dat er drie doden zijn gevallen bij een Israëlische aanval in Nuseirat op een school die als opvangplek dient voor vluchtelingen.
Het Israëlische leger heeft een van de aanvallen in Mawasi bevestigd en zegt dat een Hamasstrijder hiervan doelwit was. Steeds meer organisaties en onderzoekers, onder wie Israëlische, zien Israëls handelen in Gaza als genocide.
Directeur Kamal Adwan-ziekenhuis: ‘Israël gaf bevel om ziekenhuis te sluiten en te evacueren’
Israël heeft het bevel gegeven om het Kamal Adwan-ziekenhuis in Beit Lahia te sluiten en te evacueren, meldt ziekenhuisdirecteur Hossam Abu Safiya aan persbureau Reuters. Volgens hem is dat bevel vrijwel onuitvoerbaar: er zijn niet genoeg ambulances om de patiënten te verplaatsen. “Op het moment hebben we bijna 400 patiënten in het ziekenhuis, inclusief baby’s op de neonatologische afdeling. Zij zijn afhankelijk van zuurstof en couveuses. Zonder ondersteuning, apparatuur en voldoende tijd kunnen we deze patiënten niet veilig evacueren.”
Het Israëlische leger ontkent de order te hebben gegeven. Wel zijn 87 patiënten en verzorgers van het ziekenhuis, in samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie, overgeplaatst naar andere ziekenhuizen in Gaza, zegt een coördinator van het Israëlische ministerie van Defensie.
Het Kamal Adwan-ziekenhuis is een van de twee ziekenhuizen in Noord-Gaza die nog deels operationeel zijn. Door aanhoudende aanvallen is het gebouw zwaar beschadigd. De afgelopen weken waren er ook Israëlische bombardementen in de stad Beit Lahia. Op het moment dat Safiya met Reuters sprak, zouden er ook bombardementen zijn geweest. Sinds oktober omsingelt het Israëlische leger het gebied, naar eigen zeggen om de hergroepering van Hamas te voorkomen.
Dit is het nieuwe liveblog over de oorlog in Gaza en de gevolgen daarvan in de regio. Het blog van vorige week lees je hier terug.