Zorgen over uitbraak mond-en-klauwzeer: ‘Trauma van vorige keer zit nog diep’

De uitbraak van mond-en-klauwzeer in Duitsland leidt tot zorgen in de agrarische sector in Nederland. Hoewel de ziekte in Nederland nog niet is vastgesteld, gaan de herinneringen terug naar 2001. In dat jaar werden op 2921 Nederlandse bedrijven meer dan 270.000 dieren uit voorzorg afgemaakt.

“Ontzettend schrikken”, noemt CDA-Kamerlid en melkveehouder Eline Vedder het bericht over Duitsland. “Bij velen zit het trauma van de vorige mond-en-klauwzeeruitbraak nog diep”, schrijft ze op X. Ook de Noord-Brabantse melkveehouder en bestuurder van landbouworganisatie LTO Jos Verstraten is bezorgd. “Ik weet vooral dat we ons bestuurlijk veel zorgen maken en vol in de regelstand staan”, zegt hij tegen Omroep Brabant. De BBB zegt dat bij duizenden veehouders “een grote wond wordt opengereten”.

Minister Wiersma (Landbouw) zei gisteren geen aanleiding te hebben om te denken dat er sprake is van een besmetting in Nederland, maar heeft toch voorzorgsmaatregelen genomen. Voor vleeskalveren geldt een landelijk afvoerverbod. Afvoer naar de slacht is uitgezonderd.

Een andere maatregel is dat op vleeskalverbedrijven alleen noodzakelijke bezoekers zoals dierenartsen nog mogen langskomen. Niet alleen de regering, maar ook andere instellingen grijpen in. Zo zijn in natuurgebieden waar veel herten voorkomen wandelpaden afgesloten om het risico op besmetting te beperken.

“Ik ben er bang voor dat de boel weer op slot gaat en dat het MKZ-virus ook weer in Nederland opduikt”, zegt melkveehouder Bart Belser tegen de NOS. “Dat zou in eerste instantie betekenen dat we geen dieren mogen aan- en afvoeren uit de stal. En mocht het hier in een straal van 3 kilometer opduiken, dan zouden we geruimd worden. Dan moet alles weg en ben je je levenswerk kwijt.”

Tot 1991 werden runderen jaarlijks verplicht gevaccineerd tegen MKZ, maar omdat het vaccin lang niet tegen alle varianten beschermde en de kosten hoog waren, werd dat afgeschaft. Sinds die tijd waren er internationaal zo’n tien tot vijftien uitbraken.

“In 2001 was er een grote uitbraak, maar alle andere uitbraken zijn allemaal redelijk beperkt gebleven tot de landen waar ze voorkwamen” zegt onderzoeker mond-en-klauwzeer aan de Wageningen University Aldo Dekker. Daarom acht hij de kans dat er weer een grote uitbraak komt niet zo groot.

Ondertussen volgt boer Belser het nieuws over de besmettingen met argusogen. “Op dit moment is er geen reden voor zorg in mijn gebied en ook in Nederland niet, maar er zijn kalveren uit het gebied waar het virus is geïmporteerd. Dus zeg nooit nooit.” Vooral de onzichtbaarheid van een virus baart hem zorgen. “Je ziet het niet, dus het kan zijn dat iemand het meeneemt aan zijn kleren.”

Vooralsnog is van paniek bij de autoriteiten en landbouworganisaties echter geen sprake. “Gelukkig lijkt het erop dat de Duitse autoriteiten er snel bij zijn”, zegt Dirk Bruins van LTO tegen RTL Nieuws. “Donderdag zag een veearts symptomen die hij niet vertrouwde. Vrijdag wist hij al dat het mond-en-klauwzeer was. En direct erna gingen alle protocollen in.”