NOS Nieuws•
In de reeks van decreten die president Trump op de dag van zijn aantreden tekende, zat er ook één bij waarmee gratie wordt verleend aan meer dan 1500 Amerikanen die zijn vervolgd voor hun rol bij de bestorming van het Capitool. Van anderen wordt hun celstraf drastisch ingekort, waardoor ze direct kunnen vrijkomen. Voor veertien veroordeelden die de zwaarste vonnissen hoorden, vervalt bij elkaar meer dan honderd jaar gevangenisstraf.
Trump had al aangekondigd dat hij velen gratie zou verlenen, maar er werd rekening mee gehouden dat hij de zwaardere zaken individueel zou willen beoordelen. “We gaan het allemaal uitzoeken”, zei hij eerder. Maar gisteren was zijn verhaal vanuit het Oval Office eenduidig en sprak hij over ‘gijzelaars’ die lang genoeg hebben vastgezeten.
Onder de veroordeelden die nu vrijkomen, is ook voormalig leider van de rechts-extremistische Proud Boys, Enrique Tarrio. Hij kreeg in september 2023 22 jaar gevangenisstraf opgelegd voor zijn rol bij de bestorming van het Capitool, de hoogste straf die werd gegeven.
Tarrio was destijds niet in Washington, maar stuurde de bestorming op afstand aan. Hij werd veroordeeld voor zogenoemde opruiende samenzwering.
Oath Keepers
Ook Proud Boys-lid David Dempsey, die 20 jaar cel kreeg voor het gebruiken van zwaar geweld, zal vrijkomen. Hij ging op 6 januari 2021 agenten te lijf, waarbij hij onder meer een vlaggenstok en pepperspray gebruikte.
Verder gaat een streep door de 18 jaar celstraf die Stewart Rhodes kreeg. Hij is de oprichter van de ultranationalistische Oath Keepers. Dat is een van de burgermilities die deelnamen aan de gewelddadige bestorming van het parlement in Washington.
Bekijk hier hoe Rhodes vrij werd gelaten:
Eerste betrokkene Capitoolbestorming vrijgelaten na gratie Trump
Het decreet van Trump maakt in één klap een einde aan een van de omvangrijkste onderzoeken van de Amerikaanse justitie ooit. Zaken die nog lopen, komen te vervallen.
Een paar weken geleden liet justitie het onderzoek al vallen naar de eigen betrokkenheid van Trump bij de bestorming en pogingen om de verkiezingsuitslag te manipuleren. Dat was nadat duidelijk was geworden dat Trump opnieuw president zou worden en na een uitspraak van het Hooggerechtshof dat oordeelde dat de president gedeeltelijk aanspraak kon maken op immuniteit.
Trump heeft de dag van de bestorming van het Capitool “een ongelooflijk mooie dag” genoemd. “Ze waren daar met een hart vol liefde”, zei hij over de bestormers. Met de massale gratie wil Trump het narratief over 6 januari 2021 verder herschrijven, legt correspondent Rudy Bouma in deze video uit:
Hoe Trump met zijn gratieplannen 6 januari herschrijft
De gratieverleningen hebben geleid tot felle reacties onder de Democraten. “Donald Trump luidt gouden tijden in voor mensen die de wet overtreden en de regering omver proberen te werpen”, reageerde Chuck Schumer, de Democratische leider in de Senaat.
Nancy Pelosi, de Democratische voormalig voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, sprak van een “ongekende belediging voor het justitiële systeem en voor de helden die fysieke en mentale verwondingen hebben opgelopen toen ze het Capitool, het Congres en de Grondwet beschermden”.
Bij de bestorming raakten zo’n 140 agenten gewond, onder meer bij aanvallen met ijzeren staven, stokken en chemische substanties. Vier mensen kwamen om het leven, onder wie een Trump-aanhanger die door een agent werd beschoten toen ze door een vernielde ruit wilde klimmen.
Persbureau AP sprak met oud-agent Michael Fanone, die tijdens de rellen bewusteloos raakte en een hartaanval kreeg nadat een Trump-aanhanger een stroomstootwapen tegen hem had gebruikt. Hij zei: “Dit is voor wie de Amerikanen hebben gestemd. Hoe reageer je op zoiets?” Over de bestormers zegt hij: “Dat zijn lafaards. Hun kracht zat in de aantallen en hun kudde-mentaliteit.”
Bekijk hieronder een terugblik op de bestorming van het Capitool:
Terugblik op de Capitoolrellen