NOS Nieuws•
Gedetineerden van de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught konden anderhalf jaar lang stiekem met elkaar communiceren via het toilet. Dat zegt advocaat Hakan Külcü, die meerdere gedetineerden in de zwaarbewaakte instelling bijstaat, op basis van een anonieme bron na berichtgeving van het ANP. Een andere ingewijde zegt tegen de NOS het verhaal te herkennen.
In de EBI zitten zware delinquenten, onder wie Ridouan Taghi, zijn zoon Faissal en Willem Holleeder. Dat zijn geen cliënten van Külcü.
De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) zegt niet in te kunnen gaan op specifieke situaties vanwege veiligheidsoverwegingen.
De gedetineerden konden contact hebben via de waterleidingen in hun cel, zo hoorde Külcü van zijn bron. Hij wil niet zeggen of zijn bron een gedetineerde is, of een medewerker van de EBI.
“Ik heb begrepen dat de gedetineerden een manier hebben gevonden om het water uit de waterkanalen te verwijderen, waarna zij volop met elkaar konden praten”, aldus Külcü. “Daarvoor hoefden ze niet eens te schreeuwen.”
Volgens Külcü heeft de instelling de communicatiemogelijkheid enkele maanden geleden ontdekt, waarna de toiletten zijn aangepast. De gedetineerden kunnen inmiddels niet meer met elkaar praten, zegt Külcü.
EBI in opspraak
Eerder deze maand kwam de EBI in opspraak, nadat naar buiten was gekomen dat twee gedetineerden 20 seconden contact met elkaar konden hebben door een fout bij de overplaatsing. Het zou gaan om Ridouan Taghi. Even daarvoor werd bekend dat Taghi was overgeplaatst naar een afdeling naast Marengo-medeverdachte Saïd R. en Holleeder.
Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Coenradie moest zich in de Kamer verantwoorden. Ze noemde het in een brief aan de Tweede Kamer “zeer onwenselijk”, omdat het onveilig had kunnen zijn. Ze zei de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), die over het gevangeniswezen gaat, te hebben gevraagd om een grondige evaluatie.
“Dat stelt eigenlijk weinig voor in vergelijking met het feit dat gedetineerden anderhalf jaar gesprekken met elkaar konden voeren”, stelt Külcü. Hij zegt dit verhaal naar buiten te hebben gebracht, omdat hij vindt dat de vrijheidsbeperkingen van de gedetineerden in de EBI te ver gaan.
Hij vindt de beperking van communicatiemogelijkheden voor gedetineerden in de EBI “onmenselijk”. “Er wordt altijd gezegd dat het gevaarlijk zou zijn als gedetineerden contact met elkaar kunnen hebben, maar dat argument valt weg nu blijkt dat ze een lange tijd met elkaar konden praten en gevaarlijke situaties uitbleven”, aldus Külcü.
Tweede Kamer verontwaardigd
Tweede Kamerleden reageren verontwaardigd op de berichten. Ulysse Ellian (VVD) noemt de berichten tegenover persbureau ANP “levensgevaarlijk”. “Dit bevestigt wat ik al drie jaar roep: er worden daar risico’s genomen, die je niet zou moeten nemen.” Het uitgangspunt moet volgens Ellian zijn om “de risico’s tot een minimum te beperken”.
Esmah Lahlah van de PvdA vindt het “ernstig dat er nieuwe berichten zijn over ongeoorloofd contact tussen zware criminelen in de EBI”. “Als dit klopt, vraagt het om directe verbeteringen in een systeem dat de hoogste normen moet handhaven voor de gevaarlijkste criminelen.”