Apple overtreedt volgens Brussel nieuwe techwet, miljardenboete dreigt

• Nando Kasteleijn

  redacteur Tech

Techgigant Apple werkt appontwikkelaars tegen die met hun klanten willen communiceren en overtreedt daarmee de Digitale Marktenwet. Dat is de voorlopige conclusie van de Europese Commissie, die hier eerder dit jaar een onderzoek naar startte. Het voorlopige oordeel is mogelijk een opmaat naar een miljardenboete.

Vicepresident van de Europese Commissie Margrethe Vestager (Mededinging) noemt de voorlopige conclusie belangrijk. Uiteindelijk worden appbouwers volgens haar zo minder afhankelijk van de appwinkel van Apple en zijn consumenten straks beter op de hoogte “van betere aanbiedingen”.

Apple zegt “een reeks veranderingen te hebben doorgevoerd” om te voldoen aan de wet. “We zijn ervan overtuigd dat ons plan voldoet aan de wet.” Binnen een jaar wordt duidelijk of er daadwerkelijk een boete volgt.

Met deze stap escaleert de strijd tussen Apple en Brussel verder. Het bedrijf liet vrijdag weten vanwege dezelfde wet nieuwe AI-functies voorlopig niet naar de EU te brengen.

In de kwestie gaat het om ontwikkelaars die via Apples downloadwinkel, de App Store, apps aanbieden. Zij moeten volgens Europese regels klanten erop kunnen wijzen dat zij niet alleen een abonnement kunnen afsluiten in de app, maar ook bijvoorbeeld via de website.

Afspraken die Apple hierover met ontwikkelaars maakte, bieden volgens de EU niet de vereiste opties. Zo is het appmakers niet toegestaan om binnen de app een alternatief aanbod te tonen of hierover te communiceren. Wel mag er binnen de app worden gelinkt aan een aanbieding buiten de app om, maar ook daar ziet de Commissie onterechte beperkingen.

Daarnaast heeft Brussel kritiek op de vergoeding die Apple aan ontwikkelaars vraagt op het moment dat een klant via een link in de app uitkomt op de website van de ontwikkelaar en daar een abonnement afsluit.

De Commissie start verder nog een derde onderzoek naar Apple. Dat draait om de vraag of de voorwaarden die Apple stelt aan ontwikkelaars die bijvoorbeeld hun app via een alternatieve downloadwinkel willen aanbieden.

Er wordt onderzocht of die voorwaarden in lijn zijn met de Digitale Marktenwet. Het gaat daarbij onder meer om de kosten die Apple rekent en de stappen die consumenten moeten doorlopen om een alternatieve appstore te kunnen installeren.

Apple is niet het enige bedrijf waar onderzoeken naar lopen onder de nieuwe techwet. Ook Google en Meta liggen onder het vergrootglas. Het is duidelijk dat de EU het signaal wil afgeven dat het menens is.

Tegelijkertijd tekent zich ook steeds duidelijker een spel af tussen aan de ene kant Amerikaanse techgiganten en aan de andere kant de Commissie. Dat werd vorig jaar voor het eerst duidelijk toen Meta, het moederbedrijf van Facebook en Instagram, besloot vanwege dezelfde wet te wachten met de uitrol van X-alternatief Threads in Europa.

Apple gaat nu een flinke stap verder door de meest noemenswaardige nieuwe functies van zijn nieuwe besturingssystemen, met daarin een hoofdrol voor AI, voorlopig niet naar de Europese markt te brengen. Het bedrijf spreekt van “onzekerheid op het gebied van wetgeving”. Daarbij wijst Apple op eisen die een risico zouden vormen voor de privacy en veiligheid van gebruikers. Het bedrijf heeft hierover verder geen details gedeeld.

Hoe groot het probleem voor Apple daadwerkelijk is, is niet te zeggen. Het toont hier in ieder geval dat consumenten nieuwe, innovatieve functies kunnen mislopen door strengere techregels. Dat beeld zou de techgigant goed kunnen uitkomen in verdere gesprekken met de Commissie.