NOS Nieuws•
De Amerikaanse astronaut William Anders is omgekomen bij een vliegtuigongeluk. De 90-jarige Anders was de enige inzittende van een vliegtuigje dat in zee is gestort bij Seattle.
Als lid van de Apollo-8-missie tijdens de eerste reis rond de maan, maakte Anders in 1968 een van de beroemdste foto uit de ruimtevaart: Earthrise. Anders legde de opkomende aarde vast boven het verlaten maanoppervlak in een oneindig zwart heelal.
“We hadden achteruit en ondersteboven gevlogen, dus ik had de zon of de aarde eigenlijk nog niet gezien. Maar toen draaiden we ons om en zag ik voor het eerst de aarde opkomen”, omschreef hij het bijzondere moment. “Zo imposant, die kwetsbare, kleurrijke bol die me aan een kerstornament deed denken, in scherp contract boven dat onherbergzame, lelijke maanlandschap.”
Terug op aarde bracht het kiekje de milieubeweging in een stroomversnelling. Niet eerder was zo treffend de kwetsbaarheid van onze planeet vastgelegd. Astronauten zouden later vaker bevangen worden door dat “overview-effect“: de aarde alleen in de ruimte zien hangen bleek een transcendentale ervaring.
Columbus
Ondanks deze hemelse schoonheid was de missie ook bijzonder spannend voor Anders en zijn collega’s Frank Borman en Jim Lovell. Nooit eerder was een ruimtereis zo ver van de aarde gegaan: drie dagen heen en drie dagen terug voor een paar rondjes om de maan.
“Ik gokte dat we ongeveer een kans van een op drie hadden dat we niet terug zouden komen”, schatte hij in. “Wisten dat er risico’s waren, maar het was belangrijk voor ons land.” Hij troostte zich met de gedachte dat de kansen voor Columbus waarschijnlijk lager hadden gelegen. “En hij zeilde ook uit.”
De drie kwamen op kerstavond aan bij de maan. Ze hadden afgesproken tijdens een live-uitzending naar aarde als kerstboodschap een stuk van het scheppingsverhaal uit de Bijbel voor te lezen. Afdalen naar het maanoppervlak deden ze nog niet, dat was aan de Apollo 11 zeven maanden later.
Gezonken
Wat er is misgegaan bij zijn laatste vlucht is nog niet duidelijk. De reddingsdiensten kregen rond het middaguur de melding dat een ouder, eenmotorig toestel in het water was neergekomen en gezonken. Het lichaam van Anders werd kort daarna geborgen.
“Wij zijn er totaal kapot van”, laat zijn zoon weten. “We zullen hem vreselijk missen.” Volgens zijn familie was de hoogbejaarde Anders nog een goed piloot.
De luchtvaartautoriteiten hebben een onderzoek aangekondigd.