NOS Nieuws•
Iraanse en Amerikaanse topdiplomaten zijn gestart met beladen onderhandelingen in Oman. De delegaties hebben elkaar vanmiddag kort gesproken over het Iraanse atoomprogramma. De twee partijen zijn het eens geworden om volgende week verder te praten, melden Iraanse staatsmedia.
Details over de door Oman geleide onderhandelingen zijn nog niet bekendgemaakt. De Iraanse delegatie had al gezegd dat de gespreksronde vandaag kort zou duren. Vanuit de Amerikaanse regering is nog niet gereageerd. Het Iraanse persbureau Tasnim meldt dat er een “positieve sfeer” was bij de onderhandelingen.
De spanning tussen de Washington en Teheran liep en recent hoog op. Sinds zijn aantreden als president heeft Trump herhaaldelijk gedreigd met bombardementen als het Iraanse regime zijn nucleaire programma voortzet. Hij heeft ook zware bommenwerpers in stelling gebracht waarmee ondergrondse atoombunkers kunnen worden vernietigd.
‘Bullebak’
Vanuit Teheran is daar verbolgen op gereageerd. Bij een Amerikaanse of Israëlische aanval wordt Iran gedwongen tot het maken van kernwapens, dreigde een adviseur van opperste leider Khamenei onlangs. De ayatollah deed de woorden van Trump af als “bullebaktactiek”.
Ondanks de stevige retoriek zijn de twee landen nu wel met elkaar in gesprek geraakt. Beide landen dragen vandaag hun standpunten over, zei een woordvoerder van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken eerder op de staatstelevisie. Ook minister van Buitenlandse Zaken Araghchi was bij de gesprekken aanwezig.
Behalve over het atoomprogramma werd er ook gesproken over een uitruil van gevangen en regionale de-escalatie. Dat zegt een anonieme Omaanse bron tegen persbureau Reuters. Het Iraanse team houdt vol dat het gaat om indirecte gesprekken, met tussenkomst van Omani’s. Het Amerikaanse team spreekt van directe onderhandelingen.
De delegatie uit de VS bestaat onder anderen uit Midden-Oostengezant Witkoff. Hij is een vertrouweling van Trump die ook een hoofdrol speelt in de onderhandelingen over een einde aan de oorlog in Oekraïne. Hij was afgelopen vrijdag nog op bezoek bij Poetin. Wat Witkoff betreft moet Iran zijn atoomprogramma ontmantelen, maar hij zei wel dat compromissen mogelijk zijn.
Geen snelle doorbraak verwacht
Analisten verwachten niet dat de gesprekken direct tot een doorbraak leiden. Daarvoor lijkt het wantrouwen tussen de twee partijen te groot. Vanuit Iran is men sceptisch of de VS zich onder Trump wel aan een nieuwe atoomdeal zou houden. In zijn eerste termijn als president stapte Trump eenzijdig uit het internationale akkoord.
Andersom zijn er grote zorgen in Israël en de VS dat Iran kernwapens wil ontwikkelen. Het regime beschikt over steeds verder verrijkt uranium en nadert het punt dat het atoomwapens zou kunnen maken. Iran ontkent dat het dat laatste van plan is.
Iran is na Rusland het zwaarst gesanctioneerde land ter wereld. Een afspraak over het opheffen van deze economische strafmaatregelen zou voor Iraniërs welkom zijn. De inflatie is zeer hoog, evenals de onvrede over de economische situatie in het land.