NOS Nieuws••Aangepast
Op het terrein van de door Rusland bezette kerncentrale Zaporizja in Oekraïne wordt een brand gemeld. Het is nog onduidelijk waardoor het vuur is ontstaan. Kyiv en Moskou wijzen naar elkaar als aanstichters, maar leveren daarvoor allebei geen bewijs.
De brand zou niet woeden in de reactoren, die overigens zijn uitgeschakeld, maar bij de twee koeltorens. Volgens het Russische bestuur van de centrale het heeft incident geen invloed gehad op de veiligheid. De brand wordt volgens de Russen geblust.
‘Mogelijke drone-aanval’
Waarnemers van VN-atoomagentschap IAEA bevestigen dat er dikke rookpluimen op het terrein te zien zijn. Daarvoor waren meerdere explosies te horen, aldus het IAEA-team, dat permanent bij de centrale aanwezig is. De experts kregen te horen dat er mogelijk een drone-aanval was uitgevoerd. De IAEA zegt ook dat er geen risico is gemeld voor de nucleaire veiligheid.
President Zelensky stelt dat Rusland brand heeft gesticht op het nucleaire complex. Op X zegt hij dat er geen verhoogd stralingsniveau is gemeten in de omgeving. “Maar zolang Russische terroristen controle hebben over de centrale kan de situatie niet normaal zijn.”
In Russische staatsmedia wordt juist beweerd dat het vuur is ontstaan door Oekraïense beschietingen. De door Rusland geïnstalleerde gouverneur stelt dat het Oekraïense leger de stad Enerhodar, die naast de centrale ligt, onder vuur heeft genomen.
Vaker aanvallen gemeld
Rusland heeft de kerncentrale, de grootste van Europa, kort na de invasie begin 2022 ingenomen. Sindsdien zijn er vaker incidenten en beschietingen rondom het complex gemeld. In april zou bijvoorbeeld sprake zijn geweest van een drone-aanval op een reactorgebouw.
Op luchtfoto’s was eerder te zien dat Rusland legermaterieel bij een aantal reactoren had geplaatst. Oekraïne zegt dat Rusland de kerncentrale gebruikt als schild om de Oekraïense stad Nikopol, aan de overkant van rivier Dnjepr, te beschieten. Andersom beschuldigt het Kremlin het Oekraïense leger steevast van aanvallen op het terrein.
IAEA waarschuwde al voor branden
Waakhond IAEA waarschuwde donderdag nog dat de situatie kwetsbaar is bij de kerncentrale. In het rapport werd benoemd dat de afgelopen tijd diverse branden in de omgeving waren geweest. Door zulke branden kunnen bijvoorbeeld de laatste overgebleven externe stroomkabels beschadigd raken, benadrukte IAEA-directeur Rafael Mariano Grossi.
De zes kernreactoren van kerncentrale zijn al maanden uitgeschakeld. Een deel van de radioactiviteit is vervallen en daarmee is de situatie minder riskant dan voorheen, vooral in vergelijking met de Russische aanval op het nucleaire complex aan het begin van de oorlog.
Bij die beschietingen op 3 maart 2022 vloog een trainingsgebouw op het complex in brand:
Zo is er vannacht gevochten bij de kerncentrale Zaporizja