Britse regering gooit het roer om, ruim baan voor kunstmatige intelligentie

• 

  Arjen van der Horst

  correspondent Verenigd Koninkrijk

“Let op mijn woorden: Groot-Brittannië wordt een van de wereldleiders in kunstmatige intelligentie. Dat is geen wensdenken of opschepperij. Dit kunnen we voor elkaar krijgen en dit gaan we voor elkaar krijgen.”

Met deze ronkende woorden presenteerde de Britse premier Starmer vandaag in een toespraak ambitieuze plannen om de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie in eigen land te stimuleren. Hij ziet dat landen als China en de Verenigde Staten mijlenver voor liggen op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI). Starmer vindt het hoog tijd om een inhaalslag te maken.

“De vraag is wat Groot-Brittannië wil zijn: een land dat kunstmatige intelligentie zelf creëert of juist AI importeert uit andere landen? Investeerders, ondernemers en wetenschappers kijken op dit moment om zich heen. Wat is de beste plek om je te vestigen als techbedrijf? Er staan biljoenen aan geld op het spel. De strijd om de banen van morgen is al in volle gang.”

Het is een opvallende koerswijziging van Londen. Tot nu toe was de Britse overheid vooral bevreesd voor de gevaren en risico’s van kunstmatige intelligentie. De nadruk lag daarom op het reguleren van AI en niet zozeer op het stimuleren ervan. Starmer wil dat de regering juist een actieve rol speelt in de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie. “We zijn voor innovatie, groei en deregulering”, beloofde hij in Londen.

De Britse premier is het naar eigen zeggen op dit punt oneens met de vorige, Conservatieve regering, die het Artificial Intelligence Safety Institute oprichtte, maar weinig deed om AI zelf te stimuleren. “De overheid moet zich niet enkel focussen op de veiligheidsaspecten en de rest overlaten aan de vrije markt. De overheid heeft een verantwoordelijkheid om de kansen van deze technologie maximaal te benutten voor onze burgers.”

De techindustrie verwelkomt de plannen en maakte vandaag bekend 14 miljard pond (17 miljard euro) te investeren in nieuwe AI-projecten in het Verenigd Koninkrijk die ruim 13.000 banen moeten opleveren. David Hogan van de Amerikaanse chipfabrikant Nvidia spreekt van “een ambitieus initiatief”.

Wat betekenen de plannen concreet? Londen is al met afstand het grootste techcluster in Europa, met 850 geregistreerde techbedrijven. Het bekendste voorbeeld is DeepMind, een Londens AI-bedrijf dat experimentele computers ontwikkelt die het menselijk brein nabootsen. In 2014 werd het overgenomen door Google.

Starmer wil hierop voortborduren. Zo wil de Britse regering de rekenkracht van de overheid enorm uitbreiden door een supercomputer (geschatte kosten: 1,5 miljard euro) te laten bouwen. Ook komen er in het land ‘AI Groeizones’, waarbij de overheid versneld infrastructuur aanlegt -denk aan datacentra- voor onderzoekers en beginnende techbedrijven.

Datacentra en supercomputers vreten energie en daarom moet ook het elektriciteitsnet grondig op de schop. Zo heeft de Britse regering plannen om mini-kernreactoren te ontwikkelen om te voldoen aan de toegenomen energievraag.

De premier wil kunstmatige intelligentie ook op grote schaal inzetten bij de overheid. Zo moet AI-software tijdrovende administratieve taken uit de handen nemen van onderwijzers en politieagenten. De overheid wil verder kunstmatige intelligentie inzetten om via verkeerscamera’s gaten in wegen op te sporen.

Het opvallendste -en tevens controversieelste- onderdeel zijn de plannen voor de Britse zorg. Het Verenigd Koninkrijk heeft een van de meest gecentraliseerde openbare zorgsystemen ter wereld. Dat betekent dat de overheid beschikt over de medische data van miljoenen patiënten. Die gegevens gaan vele decennia terug in de tijd. Medische onderzoekers, techbedrijven en de farmaceutische industrie zien dit al jaren als een potentiële goudmijn voor de ontwikkeling van nieuwe medicijnen.

Starmer wil dat bedrijven en wetenschappers kunstmatige intelligentie loslaten op deze gigantische berg data. “Dit biedt enorme mogelijkheden”, zei de premier. “We kunnen hiermee ziektes genezen die we tot nu toe ongeneeslijk achtten. Denk aan de mogelijkheden om aandoeningen te voorspellen en voorkomen, voordat de ziekte toeslaat. Dit gaat levens redden.”

Maar medische informatie van patiënten is privacygevoelig en het roept allerlei ethische vragen op. Krijgen bijvoorbeeld verzekeringsmaatschappijen toegang tot de medische gegevens? De angst is dan dat sommige patiënten zich in de toekomst niet kunnen laten verzekeren, omdat verzekeringsmaatschappijen hen een te groot risico achten.

De Britse regering verzekert dat de bedrijven nooit de eigenaar worden van medische data. De overheid gaat een Nationale Databibliotheek oprichten om alle medische gegevens anoniem op te slaan. De overheid beheert deze databank, bepaalt wie er toegang toe krijgt en hoe bedrijven deze informatie mogen gebruiken. Zo hoopt Starmer aan de bezwaren tegemoet te komen.