NOS Nieuws•
De Chinese kunstenaar Gao Zhen is opgepakt bij een bezoek aan zijn geboorteland, meldt zijn broer Gao Qiang. Zij maken samen onder de naam Gao Brothers al jarenlang maatschappijkritische kunst. Enkele kritische werken over Mao Zedong lijken Zhen nu in de problemen te hebben gebracht.
Volgens Qiang was zijn broer op familiebezoek in de stad Sanhe toen hij vorige week maandag door een dertigtal agenten in de boeien werd geslagen. Gao Zhen (68) woont al enige jaren in het buitenland omdat de repressie onder Xi Jinping te veel was toegenomen om zich artistiek vrij te kunnen uiten. Eerder wist hij de Chinese censuur te omzeilen door kleine en geheime tentoonstellingen te houden.
Een van de werken is bijvoorbeeld Mao’s Schuld, een schuldbewust knielend beeld van de grondlegger van de Volksrepubliek. Ook maakten de broers de beeldengroep De Executie van Christus: Jezus voor een vuurpeloton met alleen maar Mao’s. In de reeks Miss Mao beeldden ze de Chinese leider cartoonesk af met een Pinokkioneus, borsten en paardenstaart. Hun kunst wordt wereldwijd tentoongesteld, onder meer in het Centre Pompidou in Parijs en de Saatchi-collectie in Londen.
Rekenschap
De werken waren geïnspireerd op het persoonlijke verleden van de broers: tijdens de Culturele Revolutie onder Mao was hun vader als klassenvijand gevangengezet. Hij overleefde die beproeving niet, net als honderdduizenden andere landgenoten. Door de Grote Leider belachelijk te maken, wilden ze hem op hun manier alsnog rekenschap laten afleggen voor de wandaden.
“Deze situatie is nou precies waar die werken kritiek op hebben”, oordeelt Qiang over de arrestatie van zijn broer.
Beschermwet Helden en Martelaren
Gao werd opgepakt op grond van de Beschermwet Helden en Martelaren uit 2018, die het verbiedt personen te beledigen die de Chinese regering als nationale helden uit de geschiedenis ziet. Ook zijn enkele van de gewraakte kunstwerken door de politie in beslag genomen, meldt Qiang. Als hij schuldig wordt bevonden, kan Gao drie jaar cel krijgen.
Qiang noemt het bespottelijk dat zijn broer is opgepakt voor werken die al jaren oud zijn en al waren gemaakt voordat de wet van kracht ging. Hij zegt dat het duo zich de afgelopen jaren op andere onderwerpen heeft gericht. “We waren het spuugzat om om te gaan met de spoken van de Culturele Revolutie en zijn gestopt met zulk werk te maken.”
Qiang en andere Chinese kunstenaars roepen het regime op Zhen te laten gaan. Hij zou het mentaal goed maken, maar heeft wel last van rugklachten die in de gevangenis weer opspelen. De politie heeft nog geen mededellingen gedaan over de arrestatie van Gao Zhen.
