NOS Nieuws•
Aankomend president Trumps nieuwste benoemingen hebben tot grote verbazing geleid in Washington, niet alleen onder zijn tegenstanders maar ook onder partijgenoten. Hij wil het in opspraak geraakte Congreslid Matt Gaetz aanstellen op Justitie en Tulsi Gabbard, die in het verleden complottheorieën verspreidde, als belangrijkste inlichtingenchef.
De 42-jarige Gaetz is net als veel andere kandidaten een grote Trump-loyalist met weinig ervaring met het departement dat hij gaat leiden. Gaetz werkte na zijn rechtenstudie wel korte tijd als advocaat, maar werd al snel politicus in Florida.
Hij werkte dus nooit op het ministerie van Justitie en was ook nooit officier van justitie, posities die vrijwel al zijn voorgangers wel bekleedden voordat zij minister werden. Gaetz kwam opvallend genoeg wel in aanraking met justitie, na beschuldigingen van vrouwenhandel en corruptie.
‘Heksenjacht’
Het OM opende een onderzoek naar Gaetz nadat een vriend in 2021 toegaf vrouwen te hebben betaald voor seks, onder wie een minderjarige. Die vriend werd veroordeeld tot 11 jaar cel, maar justitie zag geen aanleiding een zaak tegen Gaetz te beginnen. Hijzelf hield ook stellig vol onschuldig te zijn en betichtte politieke tegenstanders van een heksenjacht.
Desalniettemin zette de integriteitscommissie van het Huis een onderzoek naar oneerbaar gedrag door. Deze zomer nog nam de commissie de ongebruikelijke stap om een update te geven waarin werd gezegd dat Gaetz nog altijd werd onderzocht voor ontucht, drugsgebruik, corruptie en het tegenwerken van het onderzoek.
Direct na bekendmaking van Gaetz’ voordracht door Trump gaf hij zijn zetel in het Huis op. Daarmee komt ook een eind aan het onderzoek van de integriteitscommissie.
‘FBI opheffen’
Naast door zijn juridische perikelen is Gaetz ook controversieel door zijn opvattingen en houding in het Congres. Zo was hij in 2023 een van de Afgevaardigden die partijgenoot Kevin McCarthy een vernederende vijftien stemrondes liet doorstaan voordat hij tot voorzitter van het Huis werd gekozen. Ook was het Gaetz die hem later dat jaar definitief pootje lichtte.
Daarnaast is Gaetz bekend om zijn rechts-populistische aanvallen op wie hij als tegenstanders van de Trumps MAGA-beweging ziet. Uren voor zijn nominatie bekend werd, tierde hij op sociale media nog over de deep state die de president zou tegenwerken en het inzetten van justitie voor politieke doeleinden.
Gaetz liet weten bereid te zijn de FBI op te heffen, “als die niet tot inkeer komt”. Als minister van Justitie krijgt hij zeggenschap over die organisatie.
Russische propaganda
Oud-afgevaardigde Tulsi Gabbard, die als militair in Irak diende, was lange tijd Democraat. Ze wilde in 2020 voor die partij presidentskandidaat worden, maar legde het af tegen Biden. In 2022 verliet ze de Democratische Partij die volgens haar werd gerund door “een elitaire kliek van oorlogszuchtige mensen” en mensen met een “woke” ideologie.
Sindsdien was ze regelmatig op Fox News te zien als commentator. Sinds dit jaar is ze officieel Republikein. Ze hielp Trump onder meer in de voorbereidingen voor zijn debat met Kamala Harris en was veelvuldig te zien bij campagnebijeenkomsten van hem.
Opvallend voor iemand die als Director of National Intelligence de belangrijkste stem in het Amerikaanse inlichtingenapparaat kan worden, is dat ze in het verleden veelvuldig Russische propaganda verspreidde. Zo beschuldigde ze Oekraïne van het produceren van biologische wapens en noemde ze Ruslands bezwaar tegen Oekraïens NAVO-lidmaatschap een legitiem veiligheidsbezwaar.
Daarnaast bezocht ze in 2017 de Syrische dictator Assad. De opstand tegen Assad en de daarop volgende burgeroorlog noemde ze “een illegale oorlog voor regimeverandering”.
Popcorn
Vanwege hun verleden en opvattingen is er grote verbazing in Washington dat Trump deze twee loyalisten met prominente posities wil belonen. Zelfs nu het Congres volledig in handen is van zijn partij, zal hun benoeming geen uitgemaakte zaak zijn. De Senaat moet hun voordracht goedkeuren.
De nieuwe Republikeinse Senaatsleider Thune hield zich in een eerste reactie op de vlakte en verwees lachend naar de voorzitter van de Justitiecommissie. Die senator, Grassley, zei Gaetz nog niet voldoende te kennen om een oordeel te vellen.
Anderen waren uitgesprokener. Partijgenoot Susan Collins zei geschokt te zijn en verwacht dat “er ontzettend veel vragen zullen worden gesteld” over Gaetz. Collega Lisa Murkowski vindt hem geen geschikte kandidaat.
“Hij zal moeilijke vragen moeten beantwoorden, we zullen zien hoe hij het doet”, erkende ook medestander Lindsey Graham, die Gaetz wel “een slimme, gewiekste kerel” noemde. “Het wordt een hele klus”, beaamde ook Thom Tillis, die aanraadde de popcorn vast klaar te zetten voor Gaetz’ hoorzitting.