Defensieminister Hegseth onder vuur, maar ontslag is risico voor Trump

• Jesse Nijmeijer

  redacteur Buitenland

De Amerikaanse minister van Defensie Pete Hegseth ligt onder vuur. Hij is misschien wel de loyaalste man binnen Trumps regering, maar zijn positie wankelt. Sinds hij in januari als minister begon, stapelen de probleemdossiers zich voor hem op. Blijft hij in de gratie van Trump of wordt zijn positie onhoudbaar?

Hij ligt vooral onder vuur door de dodelijke aanvallen op mogelijke drugsboten in de Caribische zee. The Washington Post schreef onlangs dat Hegseth in september bevel had gegeven om iedereen op zo’n boot te doden. Daarop werden de overlevenden die zich na de eerste aanval vastklampten aan de wrakstukken, bij een tweede aanval gedood.

Dan speelt er nog een andere affaire. Het Pentagon, het Amerikaanse ministerie van Defensie, constateerde vorige week in een rapport dat Hegseth het leven van Amerikaanse militairen op het spel had gezet door dit voorjaar geheime, operationele informatie over een aanval op Jemen te delen met onder meer zijn echtgenote en met zijn broer.

Terwijl de kritiek van Republikeinse en Democratische Congresleden aanzwelt, blijft Hegseth zichzelf verdedigen, zoals dit weekend op een defensietop in Californië, waar hij de nieuwe militaire strategie van de VS uit de doeken deed.

Hij steunde de aanval op de boot, zei hij, maar leek de eindverantwoordelijkheid af te schuiven op een admiraal. “Al zou ik zelf ook deze beslissing hebben genomen”, zei Hegseth op een vraag erover. Hij ontkende nog altijd een bevel te hebben gegeven om “iedereen te doden”. “Ik weet niet waar jullie je bronnen vandaan halen, maar ze zijn klote”, zei hij, doelend op The Washington Post.

De manier waarop hij de beschuldigingen probeerde te pareren door meteen in de tegenaanval te gaan, was precies de reden voor Trump om hem minister te maken. Als televisiepresentator bij het rechts-conservatieve Fox News verdedigde Hegseth al de agenda van Trump.

Dit weekend zei hij ook dat Europa niet meer hoog op het Amerikaanse prioriteitenlijstje staat: “Weg met het utopische idealisme, het is tijd voor stevig realisme.”

Dit soort aanvallen zijn voor Trump een voorbeeld van het America first-beleid. Drugscriminelen worden een directe bedreiging van de veiligheid genoemd, en dat heeft meer prioriteit dan een oorlog op het Europese continent. Nog steeds is er geen bewijs geleverd dat de aangevallen boten drugs aan boord hadden.

Hegseth is de man die het Pentagon onderwerpt aan een stevige cultuuromslag. Militairen mogen geen baard meer hebben en vooral niet te dik zijn, het diversiteitsbeleid gaat op de schop en het ministerie van het Defensie heet voortaan het ministerie van Oorlog. En door nieuwe restricties op te leggen aan journalisten is de voltallige pers opgestapt en bleven alleen rechtse influencers over.

Vanwege al die nieuwsmomenten is Hegseth onder meer een vast karakter geworden in het satirische programma Saturday Night Live.

Ook afgelopen weekeinde opende SNL de uitzending met een Hegseth-persiflage:

De constant kritische nieuwsberichtgeving is wel ruis op de lijn voor Trump. En kritiek op Hegseth is indirect ook kritiek op het functioneren van zijn regering. Daarbij wordt de roep van Congresleden om een volledige video van de aanval op de ‘drugsboot’ op 2 september vrij te geven steeds luider. Ook Trump zegt dat het vrijgeven moet kunnen.

Trump heeft erkend dat het een “zware week was voor Pete”. Toch zal hij hem niet zomaar laten gaan. Het heeft hem veel moeite gekost om hem op die positie benoemd te krijgen. Hegseth lag onder vuur vanwege beschuldigingen van drankgebruik en seksueel misbruik. Vicepresident Vance haastte zich naar Capitol Hill om uiteindelijk de doorslaggevende stem te geven voor zijn benoeming.

Van binnenuit wordt er gesproken over een ‘geen trofeeën-beleid’: geef je tegenstander nooit iets waar ze mee aan de haal kunnen gaan. Het opstappen van Hegseth zou een overwinning zijn voor de Democraten, waarmee het beeld zou ontstaan dat er wordt toegegeven aan politieke druk.

Een variant op het lot van voormalig veiligheidsadviseur Mike Waltz lijkt wel mogelijk voor Hegseth: Waltz kreeg na het zogenoemde Signal-gate een ‘functie elders’ en werd ambassadeur binnen de VN.