Oostenrijk: mogelijk vier doden door de overstromingen
Het dodental in Centraal-Europa als gevolg van de overstromingen staat nu op achttien. Roemenië meldt zeven slachtoffers, Polen vijf. In Tsjechië zijn drie doden bevestigd, net als in Oostenrijk.
Vandaag is in Oostenrijk verder het lichaam gevonden van een man tussen de 40 en de 50. Dat was in Klosterneuburg, ten noorden van de hoofdstad Wenen. Of hij ook slachtoffer is van de overstromingen moet uit onderzoek duidelijk worden.
Tsjechië zet tot zeker eind oktober het leger in om hulp te bieden
De regering van Tsjechië heeft besloten om het leger tot zeker 31 oktober in te zetten om hulp te bieden vanwege de overstromingen in het land. 2000 militairen kunnen worden opgeroepen om de hulpdiensten te ondersteunen, schrijft de Tsjechische minister van Defensie op X.
Met legerhelikopters moet humanitaire hulp geleverd worden aan de zwaarst getroffen regio’s. Ook zullen de militairen na de overstromingen helpen bij de opruimwerkzaamheden.
Door zware regenval zijn talloze rivieren en beken in Tsjechië buiten hun oevers getreden. Tot nu toe zijn drie doden bevestigd. Er worden zeker zeven andere mensen vermist.
Groot reservoir in Polen helpt tegen overstromingen
Na grote overstromingen in 1997 werd er een groot reservoir gebouwd in Polen. Dat reservoir speelt nu een grote rol bij het verminderen van de gevolgen van de overstromingen, melden Poolse media. Vanavond bevatte het reservoir al 118 miljoen kubieke meter aan water. Daardoor worden de overstromingen van de rivier de Oder enigszins beperkt.
Het reservoir is nu ongeveer tot 60 procent van de maximale capaciteit gevuld.
Van Polen tot Oostenrijk: de overstromingen in beeld
Auto’s die meegesleurd worden in een bruine kolkende watermassa en evacuaties per helikopter. Gebieden in Roemenië, Polen, Tsjechië en Oostenrijk zijn zwaar getroffen door de overstromingen. De video hieronder geeft een beeld van de schade als gevolg van de zware regenval van de afgelopen dagen.
Van Polen tot Oostenrijk: de overstromingen in beeld
Twee doden gemeld in Tsjechië
Het dodental als gevolg van de overstromingen is opnieuw opgelopen. Tsjechische media melden dat de lichamen van twee mannen werden gevonden in de stad Krnov. Een van de mannen lag in een appartement dat volledig onder water stond. De andere man werd gevonden in een kreek. Een aantal andere Tsjechen worden nog altijd vermist, zei een lokale functionaris op een persconferentie.
Gisteren meldde de plaatsvervangende burgemeester van Krnov dat de stad bijna volledig onder water was gelopen. Het water naderde ook de evacuatiecentra, waarna ook die werden ontruimd.
Inmiddels zijn voor zover bekend in totaal zestien doden gevallen door het noodweer: zeven in Roemenië, vijf in Polen, drie in Tsjechië en een in Oostenrijk.
In beeld: Poolse dorpjes staan blank
Alle regen die is gevallen in Polen moet nu worden afgevoerd. Lagergelegen dorpjes komen daardoor onder water te staan, ziet correspondent Midden- en Oost-Europa Christiaan Paauwe. Uit de hele regio zijn mensen naar de dorpjes gekomen om de inwoners te helpen.
Laaggelegen Poolse dorpen onder water
Nieuwe evacuaties Poolse stad Nysa na dijkdoorbraak
In de Poolse stad Nysa is de situatie zodanig verslechterd dat de burgemeester nieuwe evacuaties heeft aangekondigd. Er is nieuwe schade gemeld aan een dijk, schrijven Poolse media. In de stad klinken sirenes. Vannacht werden al patiënten uit het ziekenhuis geëvacueerd.
Het water uit de rivier Nysa Klodkza zette de straten van de stad blank. In de stad, die zo’n 50.000 inwoners telt, werd eerder het lichaam van een vermiste chirurg van het ziekenhuis aangetroffen door reddingswerkers. Zijn auto werd met openstaand portier in de ondergelopen straten gevonden.
Communiceren tijdens de overstromingen in Polen: vlaggen en armbewegingen
In Polen worden landelijk manieren van communiceren gedeeld om zo snel mogelijk duidelijk te maken waar welke hulp nodig is. Door de overstromingen en het uitvallen van de elektriciteit in sommige gebieden is het namelijk lastig om te communiceren.
Zwaaien met een witte vlag of een ander voorwerp betekent dat diegene vraagt om evacuatie. Een rode vlag geeft aan dat ergens medische hulp nodig is en een blauwe vlag dat mensen eten of drinken nodig hebben.
Wie zonder vlaggen wil seinen naar overvliegende helikopters moet beide armen uitstrekken om aan te geven dat er hulp nodig is. Een arm naar beneden en een andere arm naar boven gericht, betekent dat er juist geen hulp nodig is.
Damdoorbraak in Tsjechië, chemische fabriek sluit
Bij de Tsjechische stad Ostrava is een dam doorgebroken, waardoor het water de stad instroomt en steeds meer straten onder water zet, melden lokale media. Bij de stad komen de rivieren Oder en Opava samen.
De scheur in de dam is ongeveer 50 meter breed en wordt steeds groter. Er zijn onder meer helikopters ingezet om met zandzakken de scheur te dichten. Ostrava is een van de grootste steden van Tsjechië. Het water heeft de buitenwijken bereikt. Honderden mensen zijn geëvacueerd. In de stad wonen ruim 200.000 mensen. Volgens de autoriteiten hebben de meeste mensen geen warm water en verwarming meer.
De chemische fabriek BorsodChem is gesloten, citeert persbureau Reuters een woordvoerder van het bedrijf. “”We zitten zonder elektriciteit en we verwarmen onze batterijen met cokesgas, zodat ze op technologisch minimum worden gehouden.”
Waar valt de regen in Centraal-Europa?
De overstromingen zijn het gevolg van hevige regenval in Midden-en Oost-Europa. Het waterpeil in de rivieren stijgt door de grote hoeveelheden water, waardoor er overlast ontstaat. Op de kaart hieronder is zichtbaar waar de meeste regen valt.
Op sommige plekken, zoals in de Hongaarse stad Boedapest, wordt de piek pas de komende dagen verwacht.
Oekraïne biedt hulp aan Centraal-Europa
De landen die in Midden- en Oost-Europa zijn getroffen door overstromingen vanwege de hevige regenval, kunnen op steun rekenen van Oekraïne. Het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt aan Tsjechië, Hongarije, Moldavië, Polen, Roemenië en Slowakije te hebben aangeboden om hulpverleners te sturen.
“Oekraïne staat naast zijn buren die te maken hebben met verwoestende overstromingen”, staat in een verklaring.
Hongarije en Slowakije bereiden zich voor op overstromingen
Vanwege de stijging van het waterpeil van de Donau bereiden ook Slowakije en Hongarije zich voor op overstromingen. De hoofdsteden Bratislava en Boedapest liggen allebei aan de rivier. Het hoge water laat zich daar al zien, in de Slowaakse hoofdstad is de Donau al buiten zijn oevers getreden.
Vanwege de dreiging van het water heeft de Hongaarse premier Orbán al zijn internationale afspraken uitgesteld.
De politie in Oostenrijk meldt de dood van nog twee mensen door het hoge water. Het gaat om twee mannen van 70 en 80 jaar. Beiden stierven in hun eigen huis in Neder-Oostenrijk. Eerder kwam een brandweerman om het leven tijdens het leegpompen van een kelder.
In het oosten van Oostenrijk is vanwege de overstromingen de noodtoestand uitgeroepen. Ook vandaag wordt er in dat land nog regen verwacht.
Ziekenhuis Nysa geëvacueerd, Poolse chirurg omgekomen
In Polen is afgelopen nacht een deel van het ziekenhuis in Nysa geëvacueerd. Zo’n tachtig patiënten werden uit het ziekenhuis in het zuiden van het land gehaald. Het water uit de rivier Nysa Klodkza zette de straten van de stad van zo’n 50.000 inwoners blank.
Het water brak ’s nachts door tot in het ziekenhuis. Meerdere ambulances werden naar de plek gestuurd om de eerste patiënten, zwangere vrouwen, uit het ziekenhuis te halen.
Bij de overstromingen in de plaats is in ieder geval één persoon om het leven gekomen. Zo melden Poolse media. Reddingwerkers vonden vanochtend het lichaam van de vermiste chirurg van het ziekenhuis in de straten van Nysa. Zijn auto werd met openstaand portier in de ondergelopen straten gevonden.
Tsjechië: een dode en zeven vermisten
In Tsjechië is ook een dode gevallen, zo meldt de politiechef van de plaats Bruntal in het noordoosten van het land. Ook zijn er nog minstens zeven mensen vermist.
De Tsjechische premier Petr Fiala noemt de overstromingen in het land “het hoogwater van eens in de honderd jaar”. Vooral in de regio Jesinik zijn door de hevige regenval de rivieren veranderd in verwoestende waterstromen. In de gelijknamige stad moesten honderden mensen gered worden met behulp van boten en helikopters. In totaal moesten zeker 12.000 mensen geëvacueerd worden.
Damdoorbraken in Oostenrijk
In Oostenrijk zijn tien dammen doorgebroken. Dat meldt de brandweercommandant van Neder-Oostenrijk in een interview op de Oostenrijkse televisie.
In de bergachtige regio Neder-Oostenrijk komen vaker overstromingen voor, maar van dit kaliber is ongebruikelijk. Honderden mensen hebben hun huis moeten verlaten. Ook vandaag wordt er weer regen verwacht in de regio.
Ook wordt gewaarschuwd voor de gevaren van smeltende sneeuw. Afgelopen dagen viel er in de Oostenrijkse Alpen ruim een meter sneeuw. In het skigebied Hochkeil in de regio Hochkönig bij Salzburg werd de “unieke kans” benut om in september al de skilift in gebruik te nemen. Maar door de stijgende temperatuur kan de sneeuw ook langzaam smelten, waardoor beken en rivieren nog meer water zullen moeten afvoeren.
Dodental in Polen naar vier
In Polen is het dodental als gevolg van de overstromingen opgelopen naar vier. Dat melden Poolse media. Ook worden er nog altijd inwoners van overstroomde gebieden vermist.
Het Poolse meteorologisch instituut stelt dat de situatie in de lucht weliswaar verbetert, maar dat het qua overstromingen gevaarlijk blijft.
NOS-weerman en klimaatwetenschapper Peter Kuipers Munneke verwacht dat de landen in Centraal-Europa nog veel last zullen ondervinden. “De meeste regenval is nu wel geweest, 80 procent hebben we achter de rug. Maar het duurt een tijd voordat de regen leidt tot hoogwater in de rivieren.”
“Nu zien we de overlast vooral rond kleine en middelgrote rivieren, vanaf maandag worden de hoogste waterstanden in de grote rivieren verwacht. Op veel plaatsen moet het ergste dus nog komen.”
Zo staat het ervoor in Midden- en Oost-Europa
Voorlopig zijn de landen in Midden- en Oost-Europa nog niet verlost van de gevolgen van het noodweer. Hulpdiensten hebben hun handen vol en kunnen lang niet overal komen. De landen hebben een relatief rustige nacht achter de rug. Hieronder vind je een overzicht van hoe elk land ervoor staat.
Roemenië: Het dodental in Roemenië staat nog altijd op zes, ook zijn er nog twee vermisten. Daarmee is Roemenië tot nu een van de zwaarst getroffen landen. Tientallen steden en dorpen zijn overstroomd. Vooral de regio Galati heeft het moeten ontgelden. De slachtoffers zijn vooral ouderen, onder wie twee vrouwen van 96 en 86 jaar.
Polen: In Polen is er één dode gevallen door de overstromingen. De Poolse premier Donald Tusk is van plan de noodtoestand uit te roepen in zijn land. Daarnaast heeft hij zijn ministerie van Financiën gevraagd geld vrij te maken voor noodhulp. Naar verwachting zal het waterpeil van de Nysa Klodzka-rivier in het zuidwesten van Polen vandaag weer wat zakken. Voor de rivier de Oder geldt een overstromingsalarm.
Tsjechië: Meer dan 250.000 huishoudens zitten door de overstromingen zonder stroom. De regio Jesenik, aan de grens met Polen, is zo goed als afgesloten van de buitenwereld. Volgens het laatste nieuws is het waterpeil in de hoger gelegen gebieden stabiel, verwacht wordt dat het niveau in de lager gelegen gebieden nog zal stijgen.
Oostenrijk: In Oostenrijk wordt gevreesd voor nieuwe regen. De verwachting is dat het deze ochtend in Oostenrijk nog flink gaat regenen, vooral in het zuiden van het land. Ook kampt het land met uitzonderlijke sneeuwval.
Duitsland: Hoewel er in Duitsland nog geen sprake is van uitzonderlijke problemen zoals bij bovenstaande landen, nemen stijgt het waterpeil er als gevolg van het noodweer. In de Elbe, bij Dresden, zal het water vandaag een hoogte van zes meter bereiken, terwijl het niveau doorgaans rond de twee meter ligt. Verwacht wordt dat het hoogtepunt woensdag of donderdag wordt bereikt.
Dresden verwacht verdere stijging waterpeil Elbe
De Duitse stad Dresden bereidt zich voor op een verdere stijging van het peil in de Elbe. In de hoofdstad van de deelstaat Saksen is het waarschuwingsniveau voor overstromingen verhoogd van 1 naar 2. In totaal zijn er vier waarschuwingsniveaus. De autoriteiten verwachten het hoogste waterpeil halverwege komende week.
Aan het begin van de avond stond het water in de Elbe ruim 5 meter hoog, voor morgen wordt een stijging van 30 tot 50 centimeter verwacht. Voor het volgende waarschuwingsniveau moet het peil de grens van 6 meter overschrijden.
Correspondent Chiem Balduk: ‘Water kwam sneller dan gedacht’
“Alle toegangswegen zijn afgesloten van de buitenwereld”, zegt correspondent Chiem Balduk in de buurt van de Tsjechische plaats Jeseník, niet ver van de Poolse grens. “We moeten het doen met berichten van de inwoners, hoewel het internet is uitgevallen en er weinig telefoonverkeer mogelijk is. De burgemeester van Jeseník spreekt van een apocalypse. Hij zegt dat auto’s door de straten drijven en dat huizen en bruggen zijn verwoest.”
In de omgeving zijn ook andere plaatsen getroffen en evacuaties lopen niet altijd even voorspoedig. Balduk: “De Tsjechische regering heeft mensen herhaaldelijk opgeroepen om te vertrekken en de evacuatiebevelen op te volgen, maar op meerdere plekken kwam het water sneller dan gedacht. Daar moest het leger met helikopters in actie komen om mensen van daken te redden.”
Door de omvang van de overstromingen kunnen het leger en de hulpdiensten het niet allemaal aan. “In de getroffen dorpen helpt daarom iedereen mee om zandzakken te plaatsen en kelders leeg te pompen.”
Het zal waarschijnlijk nog dagen duren voor de omvang van de schade in het grensgebied van Polen en Tsjechië duidelijk is.
NOS-weerman Peter Kuipers Munneke: ‘Ergste moet nog komen’
NOS-weerman en klimaatwetenschapper Peter Kuipers Munneke verwacht dat landen in Centraal-Europa de komende dagen nog veel overlast te verduren krijgen. “De meeste regenval is nu wel geweest, 80 procent hebben we achter de rug. Maar het duurt een tijd voordat de regen leidt tot hoogwater in de rivieren.”
“Nu zien we de overlast vooral rond kleine en middelgrote rivieren, vanaf morgen worden de hoogste waterstanden in de grote rivieren verwacht. Op veel plaatsen moet het ergste dus nog komen.”
De hevige regenval wordt veroorzaakt door een lagedrukgebied dat warme, vochtige lucht uit het Middellandse Zeegebied aanvoert, zegt Kuipers Munneke. “Dat gebied hangt daar al lang, en zuigt als een waterpomp water uit de zee op dat onder meer in Midden-Europa wordt uitgestort.”
Klimaatverandering speelt een rol bij de hoeveelheid regen die valt, legt de weerman uit. “Het is lastig om individuele overstromingen direct te linken aan klimaatverandering, maar in algemene zin zie je dat elke graad opwarming zorgt voor zeven procent meer regen. Boven land in West-Europa is het twee graden warmer dan honderd jaar geleden. Elk neerslag-event bevat daardoor vijftien procent meer water.”
De gemiddelde hoeveelheid overlast groeit nog sneller, zegt Kuipers Munneke. “Stel: een stuwdam kreeg eerder elk jaar een paar keer negentig procent te verduren van het water dat-ie aankan. Toen was er nooit overlast. Als de dam nu 105 procent moet tegenhouden, kan die breken. Dan is er ineens heel veel overlast. Die grenzen worden steeds vaker overschreden.”
Evacuatieoproep in Zuidwest-Polen: ‘Verspil geen tijd aan twijfelen’
In het zuidwesten van Polen worden inwoners van een aantal plaatsen opgeroepen om onmiddellijk te vertrekken vanwege een dreigende damdoorbraak. Het gaat om twee dorpjes en delen van de stad Prudnik, waar ruim 20.000 mensen wonen.
“Deze oproep is heel serieus, verspil geen tijd aan twijfelen, jullie moeten vertrekken”, zegt een lokale functionaris in een video op Facebook. “Als de dam het begeeft, zullen jullie huizen worden verwoest en zijn jullie in levensgevaar.” De autoriteiten zeggen dat de dam in gevaar is doordat een dijk in een nabijgelegen dorp is doorgebroken.
Polen: noodtoestand door een natuurramp
De Poolse regering wil als gevolg van de overstromingen de “noodtoestand als gevolg van een natuurramp” uitroepen, heeft premier Tusk gezegd. Daarmee krijgt de overheid meer bevoegdheden om de gevolgen van de overstromingen aan te pakken.
Ook heeft Polen aan de EU om praktische hulp gevraagd. In 2019 werd voor dergelijke operaties RescEU opgezet, waarmee onder meer medische spullen en helikopters naar rampgebieden kunnen worden gestuurd.
Tusk heeft ook financiële hulp beloofd aan mensen die door het natuurgeweld zijn getroffen.
Ruim 100 huizen ontruimd na dambreuk Oostenrijk
Bij Hadersdorf, in de deelstaat Neder-Oostenrijk, heeft een dam in de rivier de Kamp het begeven, meldt de Oostenrijkse publieke omroep ÖRF. Het leger probeert met vier helikopters de dam te herstellen met grote zakken met zand. Meer dan honderd huizen in de omgeving zijn ontruimd.
Bij de dam bij Ottenstein, verderop in de deelstaat, wordt water uit een stuwmeer gecontroleerd afgevoerd in de rivier de Kamp. In het gebied erachter werd een vloedgolf verwacht, maar daar is nu nog geen sprake van. Wel kan de situatie nog verder verslechteren als het water verder stijgt.
De deelstaat Neder-Oostenrijk is uitgeroepen tot rampgebied. De rivier de Kamp mondt uit in de Donau.
Tsjechische stad Krnov bijna volledig onder water
De Tsjechische stad Krnov staat voor 70 tot 80 procent onder water, citeert het Tsjechische persbureau CTK plaatsvervangend burgemeester Binar. De stad telt ruim 20.000 inwoners.
Het water nadert volgens hem de evacuatiecentra, waardoor ook die moeten evacueren. “Het water is bijna overal. We kunnen nergens evacuatiecentra opzetten.” Hij zegt dat de gemeente daarom de hulp in heeft geroepen van regio.
Binar zegt dat de overstromingen heviger zijn dan in 1997. Toen stond ook bijna de hele stad onder water. Daarbij viel een dode en ontstond er veel materiële schade.
Dodental Roemenië stijgt naar vijf, twee vermisten
In Roemenië is het dodental als gevolg van de overstromingen opgelopen tot vijf. Gisteren meldden de Roemeense autoriteiten dat er in dorpen in de buurt van de grens met Moldavië vier slachtoffers waren aangetroffen. Er werd toen ook al een ander lichaam gevonden, van iemand die al voor het noodweer was gestorven.
Premier Ciolacu bezocht de getroffen provincie Galati in het oosten van het land. Hij maakte daar bekend dat er nog twee mensen vermist zijn.
In Polen en Oostenrijk is één dode gemeld.
In Roemenië liepen gisteren verschillende dorpen onder water:
Dorpen in Roemenië, Tsjechië en Polen onder water na noodweer
Burgemeester Wenen: situatie hier onder controle
De burgemeester van Wenen zegt dat de situatie in de Oostenrijkse hoofdstad “over het algemeen goed onder controle is”. Wel spreekt hij van een “bijzonder uitdagende situatie”.
De afgelopen dag is het waterpeil van de Donau en de Wien in hoog tempo gestegen. In Penzing, een buitenwijk van Wenen, heeft het hoge water geleid tot evacuaties. Straten en een ondergrondse parkeergarage kwamen blank te staan.
Op de oevers van de Wien staan terrassen en wandel- en fietspaden onder water. In de Oostenrijkse hoofdstad zijn zes mensen gewond geraakt, voornamelijk door vallende takken. In drie districten van Wenen is de stroom tijdelijk uitgevallen. Een aantal metrolijnen wordt vanwege het hoge water niet gebruikt.
Overstromingen in zuiden van Polen
In het zuiden van Polen staat een aantal plaatsen onder water. Bij het plaatsje Stronie Slaskie ontstond een vloedgolf toen een nabijgelegen dam bezweek onder het water. Afgelopen nacht overstroomde daar in de omgeving een andere dam.
Het ministerie van Defensie van Polen meldt dat veel inwoners van Stronie Slaskie van het dak van hun huis moeten worden gehaald. Daarvoor wordt een legerhelikopter ingezet.
Dit zijn overstromingen in de nabijgelegen plaats Ladek-Zdroj, op de grens tussen Polen en Tsjechië:
In het stadje Głuchołazy is een tijdelijke brug weggespoeld en is het centrum overstroomd. De burgemeester heeft inwoners opgeroepen naar hoger gelegen gebieden te gaan.
