Donkere wolken boven de horecabeurs maar ondernemers blijven positief

• Aïda Brands

  redacteur Economie

De stemming op de Horecava, de grootste horecabeurs van Nederland, is optimistisch maar toch ook iets bezorgd. Afgelopen jaar leek mooi met een gestegen omzet van 4 procent, maar er dreigen donkere wolken in de verte voor Nederlandse horecaondernemers.

Want ook in de horeca is de afgelopen tijd alles duurder geworden en mensen houden wat vaker de hand op de knip. Dat horecabedrijven het afgelopen jaar meer omzet hebben gedraaid is enkel te danken aan de prijsverhogingen. Het aantal mensen dat het café in dook of uit eten ging nam iets af.

De afgelopen jaren leek de groei van de Nederlandse horeca niet te stoppen. Dankzij twintigers en dertigers werd er steeds meer geld uitgegeven aan onder andere borrels en diners buiten de deur. Volgens het Foodservice Instituut at in 2022 de helft van Generatie Z minimaal een keer per week buiten de deur. Nu is dat nog maar een kwart.

Veel bedrijven voelden het afgelopen jaar dat de veelal jonge horecaliefhebbers de hand wat meer op de knip hielden. Wat minder vaak werd een koffie buiten de deur gehaald of een afhaalmaaltijd besteld. Daarnaast hielp het natte voorjaar van 2024 volgens het Foodservice Instituut ook niet mee.

“De effecten van de prijsverhogingen van de afgelopen jaren zijn nu toch echt ingedaald bij de consument. Een meerderheid van de Nederlanders vindt buitenshuis eten te duur”, zegt Inga Blokker, directeur van het Foodservice Instituut.

Horecazaken in het duurdere segment merken er nog niet heel veel van. Het zijn vooral de restaurants in het goedkopere segment en de bezorg- en afhaalbranche die het voelen. Mensen verkiezen de supermarkt steeds vaker boven een afhaalmaaltijd.

Restaurants in het duurdere segment bleven het goed doen. Het prijsverschil tussen de duurdere restaurants en goedkopere restaurants is de afgelopen tijd minder groot geworden. Blokker ziet dat mensen daarom de goedkopere restaurants vaker laten zitten. “De consument blijft loyaal aan duurdere restaurants.”

Volgens het instituut staan alle lichten voor de sector nog altijd op groen, alleen ziet het er wat minder rooskleurig uit dan een paar jaar geleden. ABN Amro heeft een iets negatievere kijk. Zij voorspellen dat komend een crisisjaar zal worden met een piek aan faillissementen. Vooral kleine horecatenten kampen met hoge schulden.

De bank verwacht dat er komend jaar 450 horecazaken failliet zullen gaan. Dat zou een verdubbeling zijn ten opzichte van 2023. Koninklijke Horeca Nederland (KHN) denkt ook dat de gestegen kosten reden zijn voor mensen om minder vaak uit eten te gaan.

Maar volgens KHN-voorzitter Marijke Vuik kunnen horecaondernemers eigenlijk niet anders dan de prijzen omhoog gooien. “De kosten zijn zo gestegen. Eerst door de inflatie, personeel is veel duurder geworden en ook de inkoop is veel duurder geworden. Als je dat allemaal bij elkaar optelt dan is het logisch dat de prijzen omhooggaan. De marges zijn ontzettend klein.”

Toch mogen deze donkere wolken de stemming op de Horecava niet drukken. Sommige ondernemers zien zelfs kansen. “Als er zaken failliet gaan, betekent het ook dat er weer personeel vrijkomt en dat is weer goed voor ons”, zegt een restauranteigenaar op de beurs.

Doordat er de afgelopen jaren zoveel meer buiten de deur werd gedronken en gegeten, is er volgens de ondernemer een wildgroei ontstaan aan horecazaken. “Iemand die houdt van cactussen en koffie, die begint een horecazaak met cactussen, koffie en broodjes. Daar was ook personeel voor nodig dus uiteindelijk wordt de spoeling wel dun.”