NOS Nieuws•
Het nieuws over de dood van Desi Bouterse hebben veel Surinamers in Nederland niet zien aankomen. Vanochtend werd bekend dat de omstreden oud-president van Suriname op een schuiladres is overleden. De 79-jarige Bouterse was sinds begin dit jaar voortvluchtig nadat hij tot 20 jaar cel was veroordeeld voor de Decembermoorden.
Norman van Gom is directeur van Radio mArt, een omroep in Amsterdam die uitzendingen maakt voor de Surinaamse gemeenschap in Nederland. Hij schrok toen hij hoorde dat Bouterse is gestorven. “Het is hard binnengekomen. Niemand had dit verwacht.”
Het radiostation werd volgens hem opgebeld door huilende luisteraars die teleurgesteld waren over zijn dood en niet weten hoe ze met het nieuws moeten omgaan. Volgens Van Gom dachten luisteraars dat Bouterse was vermoord. “Dat was het eerste wat binnenkwam omdat er sprake was van huiszoekingen.”
In Suriname reageren partijgenoten bij het huis van Bouterse. Zij zeggen dat hij een nalatenschap voor ze heeft achtergelaten die ze moeten voortzetten.
Bekijk hier hoe aanhangers van Bouterse naar zijn huis kwamen om te rouwen:
Partijgenoten reageren op overlijden Bouterse: ‘Hij heeft ons verrast’
Romeo Hoost, neef van de in december 1982 vermoorde Eddy Hoost en de voorzitter van het Comité Herdenking Slachtoffers Suriname, denkt dat Bouterse nog had geleefd als hij niet was ondergedoken.
“Ik kan me dat indenken. Hij was ernstig ziek, kreeg nierdialyse thuis. Misschien is er medisch iets verkeerd gelopen, heeft hij niet de juiste medicatie gehad. Als hij zich had gemeld bij de gevangenis, dan zat hij zijn straf uit en werd hij medisch goed verzorgd.”
Hij noemt het overlijden van de voormalige president heel jammer. Hoost had gewild dat Bouterse nog leefde om zijn straf uit te zitten voor de Decembermoorden. “Aan vijftien slachtoffers heeft hij persoonlijk meegedaan. Hij moest blijven leven om zijn straf van 20 jaar te kunnen uitzitten.”
‘Bloed aan zijn handen’
Ook strafrechtadvocaat Gerard Spong zegt het te betreuren dat Bouterse is overleden nog voordat hij zijn straf kon uitzitten. Spong was nauw betrokken bij het onderzoek naar de Decembermoorden. Hij zegt er een “ambivalent gevoel” aan te hebben overgehouden.
Voor Spong is het “een groot goed” dat Bouterse veroordeeld is voor zijn rol bij de Decembermoorden. “We weten eens en voor altijd dat het een moordenaar is geweest met bloed aan zijn handen.”
Premier Dick Schoof zegt dat Bouterse voor velen, met name voor de nabestaanden, verbonden zal zijn met de moorden. “Met zijn overlijden heeft hij zijn straf nooit uitgezeten.”
Staatsbegrafenis
“Ik kan mij voorstellen dat er heel veel mensen zijn, oudere Surinamers en zeker de nabestaanden van de 8 Decembermoorden, die de dood van Bouterse als een godsgeschenk beschouwen op deze eerste kerstdag”, zegt Surinamekenner en journalist Roy Khemradj.
Toch is er een jongere generatie in Suriname die met Bouterse is opgegroeid en dat niet zo ziet. Voor hen en voor zijn aanhangers is Bouterse volgens Khemradj een “charismatisch figuur”.
Khemradj denkt dat Suriname Bouterse, ondanks zijn rol bij de Decembermoorden, een staatsbegrafenis zal geven, omdat hij in 10 jaar president is geweest. “Een oud-president dient met staatseer te worden begraven en er moet ook een programma van nationale rouw zijn. Hoe dat uitgewerkt of ingevuld gaat worden, dat moeten we afwachten.”
Santokhi condoleert familie
Ook de Surinaamse president Santokhi heeft gereageerd op de dood van Bouterse. “Vooruitlopend op meer gedetailleerde en definitieve informatie vanuit officiële kanalen, wil ik zijn echtgenote, kinderen en overige nabestaanden condoleren met het heengaan van de heer Bouterse”, schrijft hij op Facebook.
Daarnaast roept Santokhi “in de geest van de feestdagen en het jaareinde” Surinamers op “om waardig te blijven, kalmte te bewaren, rust en orde te handhaven en in de geest van deze bijzondere dagen in gebed te gaan”.
