Douwe Bob-tweet had anders gemoeten, zegt VVD-leider Yesilgöz na interne kritiek

• Wilma Borgman

  politiek verslaggever

VVD-leider Yesilgöz zegt in een video op X dat haar tweet over Douwe Bob en diens uitspraken over zionisme anders had gemoeten. Ze zegt dat ze soms “ongepolijst en scherp” reageert, en dat de strijd tegen antisemitisme haar aan het hart gaat. Maar haar tweet heeft niet geleid tot het op gang brengen van een gesprek over wat zionisme is, concludeert zij.

“Zó gewoon is Jodenhaat geworden”, schreef Yesilgöz zondag op X bij een video waarin Douwe Bob op het podium bij een Joods voetbaltoernooi in Amsterdam aankondigt dat zijn optreden niet doorgaat vanwege “een zionistische poster en pamfletten”. “Pure haat, in het volle zicht”, aldus Yesilgöz. “Kinderen wordt een optreden geweigerd om wie ze zijn: Joods.”

“Is Douwe Bob een Jodenhater? Ik denk het niet”, zegt ze nu. Yesilgöz hoopt dat een gesprek over de betekenis van zionisme alsnog op gang komt. “Je moet weten wat die woorden betekenen en wat de lading daarvan is.”

“Het is in de basis het recht op een Joodse staat en het vertrouwen daarin”, zegt Yesilgöz in haar video. “Internationaal hebben we afgesproken dat het verketteren van zionisme gelijk staat aan Jodenhaat. En dat is wat er afgelopen weekend gebeurde.”

“Ik hou van de Joodse gemeenschap”, benadrukte Douwe Bob voor hij het podium verliet. De zanger is gisteren na bedreigingen vertrokken uit Nederland. Voor die bedreigingen is inmiddels een 38-jarige man uit Amsterdam aangehouden.

Yesilgöz kreeg veel publiekelijke verwijten over zich heen dat die bedreigingen door haar kritische tweet waren veroorzaakt. Ze vindt niet dat ze olie op het vuur heeft gegooid, zei ze gisteren.

Ook in de achterban van haar partij wordt het verband tussen de tweet en bedreigingen niet gelegd, maar ook daar is het al dagenlang onrustig naar aanleiding van de tweet.

Er is angst voor een verkeerde beeldvorming en kiezers die weglopen bij een partijleider die zo heftig reageert op een populaire zanger. Haar tweet wordt “niet handig” en “een leermomentje” genoemd. Ook omdat andere prominente VVD’ers er in allerlei interviews en programma’s op worden aangesproken.

Die kritiek op de actie van Yesilgöz komt boven op de twijfels die er al leefden in de partij over de vraag of zij wel de juiste leider is om de partij groot te maken. Sinds de val van het kabinet heerst er in de partij een behoorlijk chagrijnige en sombere stemming. Het vertrouwen in een goede verkiezingsuitslag op 29 oktober loopt flinke deuken op.

In de linker- en rechterflank van de partij wordt opgezien tegen de formatie. De linkerflank gruwt van Wilders en de PVV, de rechterflank ziet een regering met Timmermans en GroenLinks-PvdA echt helemaal niet zitten. Dan maar in de oppositie, verzuchten sommige VVD’ers.

Met alle ophef over de tweet richting Douwe Bob heeft Yesilgöz haar eigen positie in de partij ondergraven, blijkt uit kritiek van partijbronnen. Haar wordt populisme verweten en een deel van de achterban noemt haar niet authentiek en mist een overtuigend verhaal.

Met argusogen wordt er ondertussen gekeken naar het initiatief van VVD’er Klaas Dijkhoff en zijn denktank voor de “milde meerderheid”. Die stap wordt door veel VVD’ers gezien als een ondermijning van de positie van Yesilgöz. Oud-fractievoorzitter en voormalig bewindsman Dijkhoff is nog steeds erg populair in de partij en veel mensen zien in hem een betere partijleider dan in Yesilgöz.

De denktank van Dijkhoff mengt zich ook onder de critici van Yesilgöz. “Ik vind die tweet van Yesilgöz echt niet best, op zijn zachtst gezegd”, schrijft medeoprichter Mark Thiessen in een open brief. “Ik maak me nog steeds – en wellicht nog meer – zorgen over waar de VVD waar ik zo van hou op dit moment staat.”

Ondanks alle twijfels en kritiek lijkt de positie van Yesilgöz op dit moment niet in gevaar. Ook haar voorganger Rutte lag in zijn beginjaren regelmatig onder vuur. Maar de partij bleef achter hem staan, en dat heeft grote politieke successen voor de VVD opgeleverd.

Yesilgöz koos in de Douwe Bob-discussie voor haar eigen overtuiging omdat ze vindt dat er “echt wat aan de hand” is. Ze zegt zelf dat ze niets wil afdoen aan haar standpunt omdat het anders lijkt of ze de pijn bij de Joodse gemeenschap nuanceert. “Ik moet een artiest die een enorm podium en bereik heeft kunnen aanspreken op de lading en keuze van zijn woorden en hoe die bij de mensen aankomen.”