NOS Nieuws•
Een meerderheid in het Europees Parlement wil de Europese ontbossingswet afzwakken. Met de wijzigingen hoeven bedrijven uit bepaalde landen met een laag risico op ontbossing nauwelijks te bewijzen dat hun producten ontbossingsvrij zijn. Het Europees Parlement moet hierover nu met de lidstaten gaan onderhandelen.
In 2023 werd de Europese ontbossingswet aangenomen. Producten als koffie, cacao, soja, vee, palmolie, hout en rubber mogen straks niet meer worden ingevoerd als voor de productie bossen zijn gekapt. Vorig jaar werd er zo’n 6.4 miljoen hectare aan bos gekapt volgens de Forest Declaration Assessment. Dat is anderhalf keer Nederland.
Oorspronkelijk zou de wet eind december dit jaar van kracht worden. De afgelopen maanden wilden verschillende Europese landen uitstel vanwege zorgen over de bureaucratische druk voor bedrijven. Ook buiten de EU waren er zorgen. Landen als Brazilië en Indonesië riepen de EU op om de regels te herzien.
Van uitstel naar afzwakking
De Europese Commissie gaf daar uiteindelijk gehoor aan en stelde voor de invoering één jaar uit te stellen. Voor de Europese christendemocratische familie, waar namens Nederland onder meer CDA, BBB en NSC in zitten, is dat niet genoeg. Zij willen dat de wet aangepast zou worden en diende daarvoor vandaag voorstellen in.
Door de aangenomen voorstellen zou er een ‘geen risico’-groep voor landen worden toegevoegd aan de Europese anti-boskapwet. In de originele wet stonden drie risicogroepen, hoog, standaard en laag. Landen worden daarin ingedeeld afhankelijk van hoe hoog de risico’s op ontbossing zijn.
Bedrijven uit landen die in deze nieuwe ‘geen risico’-categorie zouden komen te vallen, zouden nauwelijks hoeven aan te tonen dat hun producten zonder ontbossing gemaakt zijn.
‘Dramatisch en totaal onverantwoord’
Dat een meerderheid nu toch de regels wil afzwakken is een grote teleurstelling voor de voorstanders van de wet. “Dit is dramatisch en totaal onverantwoord,” zegt Gerben-Jan Gerbrandy van D66. “Met deze wijzigingen zouden producten uit China zouden als veilig worden gezien, terwijl China met zijn importen als handelaar de grootste ontbosser ter wereld is.”
Opmerkelijk genoeg keerden juist verschillende bedrijven zich tegen afzwakking van de regels, onder meer Albert Heijn, Mars en Michelin. Zij vinden dat het veranderen en uitstel van de wet onzekerheid met zich meebrengt. Dat vindt ook Europarlementariër Bas Eickhout van GroenLinks-PvdA. “Wij waren al niet blij met uitstel, want uitstel beloont de achterblijvers alleen maar.”
Volgens het CDA waren de veranderingen wél nodig. “De wet moet uitvoerbaar en te controleren zijn. Anders staat het leuk op papier, maar bereik je veel minder dan zou kunnen,” zegt Ingeborg ter Laak.
Nu het parlement een positie heeft aangenomen moeten ze daarover gaan onderhandelen met de EU-landen. Die willen alleen de regels enkel één jaar uitstellen. De vraag is dus of de afzwakking uiteindelijk doorgaat.