NOS Nieuws••Aangepast
Minister Faber van Asiel en Migratie (PVV) steunt de handtekeningen van premier Schoof en minister Uitermark (NSC) onder de vijf koninklijke onderscheidingen voor vrijwilligers bij het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). Dat schrijft zij in een brief aan de Tweede Kamer.
“Ik hecht eraan te benadrukken dat ik 100 procent achter het besluit van de minister-president sta en dat er dus volledige eenheid van kabinetsbeleid is”, aldus Faber. Dinsdagavond was er overleg in de coalitie over de lintjesaffaire. Na dat overleg volgde ’s avonds laat de brief van Faber.
Het coalitieoverleg werd in allerhaast ingepland. Premier Schoof moest er zijn bezoek aan België voor afzeggen. Het overleg was nodig omdat er dinsdag in de Kamer grote onrust en verontwaardiging was ontstaan over het feit dat Faber, als betrokken minister, had geweigerd zelf een handtekening voor de lintjes te zetten. Die handtekening is nodig om het een officieel besluit van de regering te maken.
In het wekelijkse vragenuurtje kreeg Faber daar vragen over. Zij bleef bij haar standpunt dat zij niet wilde tekenen omdat de lintjes niet stroken met haar strenge asielbeleid. Verschillende partijen kondigden aan mogelijk het vertrouwen in Faber op te zeggen. Daarom is er vandaag een debat over de kwestie.
Vrijwilligers belangrijk
Een groot deel van de oppositiepartijen vindt dat Faber vrijwilligers schoffeert die zich inzetten om asielzoekers te helpen en Nederlands te leren. Ook regeringspartijen NSC en BBB hebben kritiek op het standpunt van Faber, omdat zij vrijwilligers belangrijk vinden voor de samenleving.
De lintjes die jaarlijks voorafgaand aan Koningsdag worden uitgereikt zijn daarbij een waardevolle traditie, vinden de partijen. “Laten we niet zo’n mooie traditie die we met elkaar hebben als de lintjesregen op deze manier verstieren”, zegt VVD-Kamerlid Aartsen.
Een ander punt van kritiek gaat over de eenheid van kabinetsbeleid. Dat wil zeggen dat ministers in het openbaar geen verschillende meningen hebben over kabinetsbesluiten. Dat is hiermee geschonden: Faber heeft een andere mening dan de minister-president en dat kan niet, zeggen ze. In 2021 leidde zo’n openlijk meningsverschil binnen het kabinet tot het ontslag van toenmalig staatssecretaris Keijzer.
Volgens Faber is er geen sprake van een meningsverschil met de premier, schrijft ze in haar brief. Ze heeft toegelicht waarom zij zelf niet wilde tekenen, maar het besluit om Schoof en Uitermark wel hun handtekening te laten zetten is mede namens haar genomen, schrijft ze.
“Dit is blijkbaar niet voldoende overgekomen in het vragenuurtje vandaag. Ook heb ik te vaak gewezen op mijn overwegingen om de voordrachten niet te ondertekenen en dat betreur ik.”
Geen herhaling van zetten
Regeringspartij NSC staat achter het debat dat vandaag zal plaatsvinden en heeft laten weten dat Faber dan meer moet zeggen dan zij gisteren in het vragenuurtje deed. Het mag geen herhaling van zetten worden, zeggen bronnen rond de partij. CDA-leider Bontenbal, die schande sprak van de opstelling van Faber, eist excuses.
Partijleider Bikker van de ChristenUnie laat weten dat zij de brief van Faber “ronduit teleurstellend” vindt. “Kamervragen worden niet serieus genomen en het kabinet lijkt langs elkaar heen te werken.” Ze wil in het debat meer duidelijkheid van premier Schoof over de “eenheid van beleid”.
SP-leider Dijk, die in de Kamer zei zelf niet veel met lintjes te hebben, maar vrijwilligers wel te willen waarderen, schrijft op X: “Gaat Faber nu zelf ook tekenen voor de lintjes van vijf vrijwilligers?”
Een motie van wantrouwen van de oppositie tegen Faber is in het debat zeker niet uitgesloten. Of die motie een meerderheid haalt ligt vooral aan het optreden van Faber, zo laten diverse partijbronnen weten. Het debat begint om 10.15 uur en is live te volgen via NOS.nl en NPO Politiek en nieuws.
