NOS Nieuws•
De Britse fotograaf Martin Parr is overleden op 73-jarige leeftijd. Hij werd bekend met zijn iconische foto’s van zonnebadende badgasten en fastfood etende gezinnen in het Verenigd Koninkrijk.
Later reisde Parr de wereld rond om foto’s te maken van alledaagse taferelen, van Noord-Korea tot Nederland.
“Met groot verdriet melden wij dat Martin Parr (1952-2025) gisteren is overleden in zijn huis in Bristol”, meldt zijn stichting in een verklaring. De doodsoorzaak is niet bekendgemaakt, maar in 2021 werd bij Parr kanker vastgesteld.
Ruim honderd boeken
Parr was sinds 1994 lid van de prestigieuze vereniging voor fotografen Magnum Photos. In die periode was hij drie jaar president van het fotopersbureau. Parr heeft ruim honderd (foto)boeken op zijn naam staan. Zijn werk was onder meer te zien in de Kunsthal Rotterdam en het Stedelijk Museum Amsterdam.
“Ik maak serieuze foto’s, vermomd als entertainment”, zo werd de kunstenaar geciteerd door de Britse krant The Guardian. Hij stak graag de draak met de maatschappij, met name de consumptiemaatschappij.
Zo legde Parr vast hoe recreanten ogenschijnlijk zorgeloos genieten aan het strand, tussen de rommel van voedselverpakkingen en uitpuilende vuilnisbakken:
“We zijn allemaal te rijk”, zei de fotograaf eerder dit jaar in een interview met het Franse persbureau AFP. “Het is een grap dat we naar nul CO2-uitstoot gaan – dat gaat nooit gebeuren.” Hij maakte dan ook regelmatig foto’s van massatoerisme in wereldsteden.
Parr liet zien hoe toeristen elkaars gedrag kopieerden, bijvoorbeeld bij het ‘omhooghouden’ van de Toren van Pisa op foto’s voor het thuisfront:
Parr werd geboren in de plaats Epsom, aan de zuidwestkant van Londen. Geïnspireerd door zijn grootvader, een amateurfotograaf, besloot hij in zijn tienerjaren van fotografie zijn werk te maken. Begin jaren 80 bracht de Brit zijn eerste werk uit, destijds nog in zwart-wit. Halverwege dat decennium ging hij over op kleur.
Parr wordt beschouwd als een pionier in het gebruik van felle kleuren bij documentairefoto’s. The Last Resort werd zijn doorbraak.
Deze collectie was het resultaat van drie zomers foto’s maken op en bij het strand van New Brighton:
De foto’s vielen niet bij iedereen in goede aarde. Parr kreeg kritiek dat hij middenklassegezinnen belachelijk maakte vanuit een bevoorrechte positie. Zijn fans waren juist onder de indruk van zijn rauwe en tegelijkertijd geestige weergaven van Britten in hun vrije tijd.
De volgende stappen in zijn carrière zette Parr in het buitenland. Net als in zijn geboorteland legde hij elders in Europa en onder meer ook in Azië het alledaagse leven vast.
Dood aan de selfie
De opkomst van de smartphone bood Parr de gelegenheid om de draak te steken met toeristen die een selfie maken. De boektitel Dood aan de selfie zegt genoeg over zijn visie op dit fenomeen.
Met de komst van de smartphone werd de selfie, tegen de achtergrond van een historisch gebouw of kunstwerk, volgens hem nog belangrijker dan de toeristische trekpleister zelf. “Het is alsof je punten verzamelt in een spel”, zei hij over deze trend.
In Nederland maakte Parr onder meer foto’s op een carnavalsfeest in Helmond in 2012. Hij poseerde daar voor een persiflage van zijn boek Verveelde Stellen:
Het fotoboek over stellen die op elkaar lijken uitgekeken, dateert uit 1993. Hier is een van de afbeeldingen uit dat boek:
Ondanks, of beter gezegd juist door zijn kankerdiagnose ging Parr de laatste jaren door met fotograferen. “Fotografie houdt me op de been”, zei hij eerder dit jaar in een interview met de VPRO Gids.
Hij bleef “jagen” op de zes à acht foto’s per jaar waar hij echt tevreden over is. “Ik werk aan mijn archief en aan mijn nalatenschap: een beeld schetsen van het moderne Groot-Brittannië in de tijd dat ik heb geleefd.”
