Herdenking in Dom voor slachtoffers
In de Dom van Maagdenburg is de herdenking voor de slachtoffers van de aanslag begonnen. Correspondent Charlotte Waaijers is bij de kathedraal en ziet dat er ondanks de regen veel belangstellenden op de herdenking zijn afgekomen.
Alleen de genodigden mogen naar binnen, andere mensen volgen de dienst buiten. Op het plein bij de kerk zijn schermen neergezet waarop mensen de herdenking kunnen volgen. Sommigen bezoekers hebben kaarsen en bloemen bij zich. De herdenking is ook te volgen via een livestream.
Herdenking in Berlijn voor slachtoffers kerstmarkt Maagdenburg
Ook in Berlijn is een herdenking gehouden voor de slachtoffers van de aanslag op de kerstmarkt in Maagdenburg. De dienst vond plaats in de Gedächtniskirche in het centrum van de hoofdstad. Acht jaar geleden vond in de buurt van de kerk ook een dodelijke aanslag plaats op een kerstmarkt.
De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock woonde de dienst ook bij.
Verdachte wordt naar verwachting vandaag voorgeleid
De verdachte van de aanslag in Maagdenburg wordt naar verwachting vandaag voorgeleid, meldt persbureau DPA op basis van informatie van de Duitse politie. De rechter zal dan bepalen of, en hoe lang, de verdachte vast blijft zitten. De 50-jarige Taleb Al Abdulmohsen wordt verdacht van moord en poging tot moord.
Herdenking in de Dom van Maagdenburg
In de Dom van Maagdenburg wordt om 19.00 uur een herdenking gehouden voor de slachtoffers van de aanslag. Getroffenen, familieleden en andere inwoners van de stad krijgen de kans om samen te rouwen. Eerder vandaag werd een herdenkingsplek ingericht bij de Johanniskirche. Bondskanselier Scholz waar daar aanwezig en legde een krans.
Was de veiligheid wel op orde?
Hoe de aanslag heeft kunnen gebeuren en of dit voorkomen had kunnen worden door betere veiligheidsmaatregelen, is nog een groot vraagteken. Op de persconferentie van de Duitse politie en het Duitse OM leidde de vraag van een journalist over de veiligheid van het evenement tot ergernis bij de lokale autoriteiten.
“We blijven voortdurend evalueren met alle verantwoordelijke autoriteiten. Denk ook terug aan de Love Parade in Duisburg, toen was er geen goede vluchtweg”, zei Ronni Krug, wethouder openbare veiligheid van Maagdenburg.
Hij refereert aan het drama in 2010 waarbij honderden bezoekers in de verdrukking kwamen. “Bij evenementen moet je zowel veiligheid bieden in de zin van bescherming, maar ook dat men weg kan in geval van nood. Wat er nu gebeurd is, is iets waar we niet op konden rekenen en misschien niet konden voorkomen.”
Volgens de wethouder stonden er mobiele eenheden van de politie op plekken waar geen betonblokken stonden.
Politie en OM over aanslag: ‘9-jarig kind onder doden’
Op een persconferentie hebben de Duitse politie en het Duitse Openbaar Ministerie meer informatie gegeven over de aanslag op de kerstmarkt in Maagdenburg.
Om 19.02 uur kwam bij de politie de eerste noodoproep binnen. “In eerste instantie ging de beller uit van een ongeval”, zegt de politie. “De dader reed over de vluchtroute van de kerstmarkt. Drie minuten na de eerste noodoproep was de verdachte aangehouden.”
Het onderzoek naar het motief van de dader is nog in volle gang. Het enige wat de politie daarover kan zeggen is dat zijn “ontevredenheid over de Duitse omgang met Saudische vluchtelingen een optie kan zijn”. Over zijn berichten op het sociale medium X kan de politie niets zeggen. Wel heeft de politie vastgesteld dat de dader alleen handelde. Een tweede dader is officieel uitgesloten.
9-jarig kind
Het dodenaantal staat op vijf. Ook zijn er nog 200 gewonden, van wie er 40 zeer ernstig zijn verwond. Het kind dat door de aanslag op de kerstmarkt is omgekomen was negen jaar oud.
Bloemenzee voor slachtoffers
Om de hoek van de kerstmarkt in Maagdenburg is een bloemenzee ontstaan voor de slachtoffers van de aanslag. De autoriteiten in Duitsland hebben bevestigd dat er tot nu toe vijf mensen, onder wie een klein kind, zijn omgekomen bij de aanslag. Mogelijk loopt dat dodental nog op. Onder de 200 gewonden zouden ruim 40 ernstig gewonden zijn.
Vanavond is er om 19.00 uur een herdenkingsdienst voor de slachtoffers in de Dom van Maagdenburg. “Onze gedachten en gebeden zijn deze uren in Maagdenburg”, zegt Kirsten Fehrs, voorzitter van de Evangelische Kerk in Duitsland. In een gezamenlijke toespraak met de voorzitter van de Duitse bisschoppenconferentie, Georg Bätzing, deelden zij hun medeleven met de slachtoffers en hun nabestaanden. “Zoveel onschuldige mensen werden vlak voor Kerstmis slachtoffer van dit zinloze geweld.”
‘Saudi-Arabië had Duitsland gewaarschuwd’
Er komt steeds meer informatie over de verdachte van de aanslag. De Duitse minister van Binnenlandse Zaken Faeser noemt hem een “islamofoob”. Het is onduidelijk of dit iets met de aanslag te maken heeft. Op het motief van de man ging ze niet in. Ook over de politieke voorkeuren van de verdachte wilde ze geen details geven.
Volgens Der Spiegel moest Taleb Al Abdulmohsen, zoals de verdachte heet, zich een dag voor de aanslag melden bij de rechtbank vanwege misbruik van het noodnummer. Ook zegt de nieuwssite dat Saudi-Arabië tot drie keer toe de Duitse veiligheidsdiensten heeft gewaarschuwd voor de man. Ook persbureau Reuters heeft van een Saudische bron vernomen dat de Duitse autoriteiten waren gewaarschuwd.
Inwoners Maagdenburg over de aanslag: ‘Niet laten afschrikken’
In Maagdenburg stapelen de bloemen om de hoek van de aanslag zich op. Correspondent Chiem Balduk sprak met inwoners van de stad op de plek van de aanslag. “Het was echt verschrikkelijk, al die ziekenwagens, gewonden en tenten. Ik ben ongedeerd, maar ik voel me niet goed”, vertelt een omwonende van de kerstmarkt.
Hoewel de schrik er goed in zit en het de vraag is of de kerstmarkt nog kan blijven bestaan, willen de Maagdenburgers zich niet laten afschrikken. “Net als na de aanslag in Berlijn, ook toen gingen we gewoon weer de kerstmarkten op.”
Correspondent Charlotte Waaijers vanuit Maagdenburg:
“Je merkt dat de stad vanmorgen in schok en vol ongeloof wakker is geworden. Veel mensen kunnen zich niet voorstellen dat dit heeft kunnen gebeuren. Mensen zijn hier nu naar de kerstmarkt gekomen en staan op een afstandje te kijken, ze proberen het verdriet te verwerken. Sommigen zijn daar gisteravond kort voor de aanslag nog geweest.
Er worden bloemen gelegd en kaarsjes aangestoken. De vraag is nu hoe dit heeft kunnen gebeuren en wat de precieze toedracht is van deze daad.
Rond de kerstmarkt staan betonblokken om te voorkomen dat er een voertuig op de kerstmarkt kan inrijden. Wat ik nu van de mensen hier heb begrepen is dat de auto via een voetgangersgebied toch op de kerstmarkt heeft kunnen komen.”
Inwoners Maagdenburg geschokt: ‘Niet te bevatten’
Kerstmarkten in Nederland
Ook in Nederland zijn er verschillende kerstmarkten. De organisator van de kerstmarkt in Maastricht, Yvo Gustings, is geschrokken van de aanslag in Maagdenburg. “Het is heel erg triest. Wij zijn samen met de veiligheidsdriehoek aan het kijken of we iets moeten toevoegen aan maatregelen of dat het een en ander aangescherpt moet worden”, zegt Gustings.
In het Limburgse Valkenburg vindt jaarlijks een van de drukst bezochte kerstmarkten van West-Europa plaats. De burgemeester van de stad, Daan Prevoo, heeft na de aanslag in Duitsland contact gehad met de politie. “We zijn uiteraard extra alert, maar rond onze kerstmarkt zijn de veiligheidsmaatregelen al hoog omdat we in Nederland op dreigingsniveau 4 zitten”, zegt Prevoo.
De kerstmarkt in Valkenburg gaat met zichtbare en onzichtbare maatregelen door. Het evenement trekt volgens de burgemeester jaarlijks zo’n 700.000 bezoekers.
Eerste indrukken van correspondent Chiem Balduk in Maagdenburg:
“Het politie-onderzoek is nog in volle gang. Agenten verhinderen dat we zelf naar de markt toe kunnen. Het is nu stil op straat, bijna vredig, als je niet zou weten wat hier gisteravond is gebeurd.
Een man die ik net sprak, toonde zich verbaasd dat dit heeft kunnen gebeuren. Er zijn de afgelopen jaren veel betonblokken geplaatst rond de kerstmarkt. Kennelijk moet er toch een opening zijn geweest waar de dader met zijn auto de markt op kon rijden.
Tegelijkertijd is Maagdenburg een stad die wijds is opgezet, met brede straten. Je ziet ook hoe moeilijk het is om zo’n marktplein helemaal af te zetten.
Vandaag is een dag van rouw. Straks komen bondskanselier Scholz en minister van Binnenlandse Zaken Faeser langs. Verder zijn er natuurlijk veel vragen, onder meer over de dader, waarop hopelijk antwoorden komen.”
Expert verbaasd dat auto op de kerstmarkt kon komen
Een terrorisme-expert reageert bij omroep ZDF verbaasd dat de BMW van de dader een afstand van “minimaal 400 meter” aflegde op de kerstmarkt. “Dat zou helemaal niet meer mogelijk moeten zijn”, zegt Hans-Jakob Schindler. “Het hele gebied zou moeten worden afgezet “zodat er niets doorheen kan komen.”
Volgens Schindler zou zo’n aanslag onmogelijk moeten zijn vanwege de verscherpte beveiliging rond kerstmarkten in Duitsland.
De dader reed zigzaggend op mensen in op de kerstmarkt. Hoe de auto op het terrein kon komen, is niet bekend.
Duitse media: steeds meer details over mogelijke dader
Ook andere Duitse media melden meer details over de mogelijke dader van de aanslag op de kerstmarkt in Maagdenburg. Die Welt meldt op basis van eerdere media-interviews met de Saudiër dat hij een tegenstander is van de islam. Taleb Al Abdulmohsen, zoals de man zou heten, had volgens de krant “Duitsland wil Europa islamiseren” onder zijn profiel geschreven op sociale media.
In een interview met de krant Frankfurter Allgemeine Zeitung in 2019 beschrijft Taleb Al Abdulmohsen zichzelf als een tegenstander van de islam. “Ik ben de agressiefste criticus van de islam in de geschiedenis”, zegt hij tegen de krant. Ook zou hij fan zijn van multimiljardair Elon Musk.
De politie heeft zelf nog niets bekendgemaakt over een mogelijk motief van de dader.
‘Dader aanslag was fan van radicaal-rechtse partij AfD’
Het Duitse Der Spiegel zegt de identiteit te weten van de mogelijke dader. Het zou gaan om ex-moslim Taleb A., een specialist in psychiatrie en psychotherapie uit Saudi-Arabië. Hij zou volgens Spiegel jarenlang actief zijn geweest als activist die vooral vrouwen uit Saudi-Arabië adviseerde over de mogelijkheid om hun land te ontvluchten. Hij zou zeer actief op X zijn en beheerde daarnaast een website met informatie over het Duitse asielsysteem.
Ook zou uit eerdere berichten op sociale media, die het tijdschrift heeft ingezien, blijken dat A. aanhanger was van de radicaal-rechtse partij AfD. Verder meldt Der Spiegel dat hij onlangs in een video heeft gezegd dat de Duitse staat een “geheime operatie” uitvoert om wereldwijd op Saudische ex-moslims te jagen en hun levens vernietigen. “Ondertussen krijgen Syrische jihadisten asiel”, citeert het blad A.
Minister: ‘We vrezen voor de levens van zwaargewonden’
De Duitse federale minister Faeser van Binnenlandse Zaken heeft haar medeleven uitgesproken met de slachtoffers in Maagdenburg. “De schokkende gebeurtenis in Maagdenburg, enkele dagen voor Kerstmis, raakt ons diep”, zegt ze tegen omroep ZDF. “We maken ons zorgen over het leven van de zwaargewonden en rouwen om de mensen die door deze afschuwelijke daad uit het leven zijn gerukt.”
Faeser voegde eraan toe dat de veiligheidsdiensten de achtergrond van de gebeurtenis aan het onderzoeken zijn. “Ik heb hierover zojuist telefonisch contact gehad met de minister van Binnenlandse Zaken van de deelstaat Saksen-Anhalt en heb alle mogelijke steun van de federale regering toegezegd.”
De minister gaat morgen samen met bondskanselier Scholz naar Maagdenburg.
NCTV herhaalt dat kans op aanslag in Nederland reëel is
“Waar kerst voor velen een moment van gezelligheid en bezinning brengt, eindigt deze kerstmarkt in chaos, schok en verdriet”, schrijft hij in een verklaring.
De coördinator herhaalt zijn boodschap dat de kans op een aanslag in Nederland reëel is. Deze week stelde hij het dreigingsniveau opnieuw vast op niveau 4, op een schaal van 5. Nederland houdt de situatie in Duitsland in de gaten. “Voor verdere duiding wachten we nadere informatie uit Duitsland af”, aldus Aalbersberg.
‘Geen aanwijzingen voor gevaar in steden als Aken en Keulen’
De autoriteiten in Noordrijn-Westfalen, de Duitse deelstaat die aan Nederland grenst, hebben geen aanwijzingen voor “een concreet gevaar”. Dat zegt Herbert Reul, minister van Binnenlandse Zaken van de deelstaat.
In steden in Noordrijn-Westfalen als Aken, Düsseldorf, Keulen en Oberhausen zijn ook drukbezochte kerstmarkten, waar veel Nederlanders naartoe gaan.
Volgens Reul zijn de veiligheidsdiensten “zeer waakzaam”. Mocht het nodig zijn, worden de veiligheidsplannen volgens hem aangepast.
Uiteenlopende berichten over dodental
Door Duitse media en de autoriteiten worden uiteenlopende aantallen slachtoffers genoemd. Zo heeft Bild het over elf doden, maar houdt de deelstaatpremier een lager aantal aan, namelijk twee.
Autoriteiten zijn hier vaak voorzichtiger mee. Zo kan het bijvoorbeeld al wel duidelijk zijn dat er meer doden zijn, maar wordt dat nog niet bekendgemaakt omdat de nabestaanden nog niet op de hoogte zijn.
Volgens deelstaatpremier Haseloff is een van de twee doden een kind. Het is niet duidelijk hoe oud het kind is.
De deelstaatpremier sluit niet uit dat het dodental nog zal oplopen.
