Hevige emoties bij de stemlokalen in Frankrijk: ‘Ik ben bang voor extremen’

• 

  Mattijs van de Wiel

  verslaggever

Virginie is met haar grote rolkoffer naar het stembureau gekomen. “Ik neem straks de trein naar de Middellandse Zee. Gelukkig kon ik nog net daarvoor stemmen, tegen Le Pen”, zegt ze. Als Virginie de envelop in de transparante stembus heeft gestopt wenst de voorzitter van het stembureau haar nog een fijne vakantie. “Bonnes vacances!”

Naar schatting mogen ruim 43 miljoen Fransen vandaag stemmen voor een nieuw parlement. De stembureaus gingen om 08.00 uur open en tot nu toe is de opkomst een stuk hoger dan bij de vorige parlementsverkiezingen. Tot 12.00 uur had 26,63 procent van de Fransen al gestemd. Twee jaar geleden was de opkomst op datzelfde tijdstip 18,99 procent.

In de eerste ronde van de parlementsverkiezingen, vorige week, was de opkomst ook hoger dan gebruikelijk. Als mogelijke verklaring werd toen genoemd dat Frankrijk voor het eerst een radicaal-rechtse meerderheid in het parlement kan krijgen. Onder anderen topvoetballer Kylian Mbappé riep op te gaan stemmen om dat te voorkomen.

Toch was de radicaal-rechtse partij Rassemblement National (RN) in de eerste ronde de grote winnaar en gaat de partij van Le Pen ook aan kop in de peilingen voor de tweede en beslissende ronde.

Stembureau nr. 12 in Nogent-sur-Marne, aan de oostkant van Parijs, is gevestigd in een monumentale voormalige markthal. Er staat voortdurend een rij met kiezers. In Parijs zelf zijn er geen kandidaten van Rassemblement National in de tweede ronde, maar hier wel. “Dit is een heel belangrijke dag”, zegt een kiezer die bezweet en in hardloopkleding is komen stemmen. “Ik zie al 25 jaar de extremen groeien, maar wat ze nodig hebben is gezond verstand. De geschiedenis laat zien dat extreme partijen niet de oplossing zijn.”

Hij moet niks hebben van radicaal-rechts, maar ook niet van het linkse blok, dat op veel plekken extreem-linkse kandidaten in de tweede ronde heeft. De partij van president Macron lijkt af te stevenen op een historische nederlaag, maar hij stemt er wel op. “Ook al heeft zijn partij de afgelopen jaren zijn beperkingen laten zien.”

Een oudere mevrouw barst meteen in tranen uit bij de vraag waarom dit een belangrijke dag is. “We beslissen over de toekomst van Frankrijk, het is heel belangrijk om hier te stemmen. Het gaat over de toekomst van mijn kinderen en kleinkinderen. Ik ben bang voor de extremen.”

De kandidaat van Rassemblement National, Isabelle Huguenin, bezoekt vandaag alle stembureaus in haar district, om te kijken of het goed verloopt. “Bij eerdere verkiezingen werd ik nog weleens op een vijandige manier bejegend, maar dat gaat steeds beter.” Ze ziet het als acceptatie van haar partij.

In de meeste kiesdistricten zijn er twee kandidaten over, een van RN en een van een andere partij. Hier zijn er drie kandidaten. Huguenin hoopt dat dit haar kansen vergroot. De stemmen tegen haar partij raken zo versnipperd. “Wie de meeste stemmen krijgt wordt parlementslid, het wordt spannend vanavond.”

In sommige overzeese delen van Frankrijk is al gestemd. Op het vasteland zijn de meeste stembureaus vandaag tot 18.00 uur geopend. In grote steden als Parijs kan nog tot 20.00 uur gestemd worden. Daarna worden de prognoses naar buiten gebracht.