Drie Palestijnen gedood op Westelijke Jordaanoever
Israëlische kolonisten hebben vanavond twee Palestijnen op de bezette Westelijke Jordaanoever doodgeschoten. Eerder vandaag hadden Israëlische strijdkrachten in dezelfde regio een Palestijnse tiener doodgeschoten.
Beide incidenten waren in de provincie Nablus. De burgemeester van het dorp Aqraba zegt tegen persbureau Reuters dat vanavond een groep van ongeveer vijftig kolonisten de Palestijnen aanviel. Volgens hem waren Israëlische soldaten ook ter plaatse, maar grepen ze niet in. Er zou nog een onbekend aantal gewonden zijn gevallen.
Eerder op de dag kwam een jongen van 17 om het leven. Volgens de Israëlische grenspolitie werd hij doodgeschoten toen hij een granaat gooide naar agenten.
Het Israëlische leger zegt dat het een onderzoek gaat starten naar de dood van de tiener. De Verenigde Staten hebben die aanval veroordeeld. “Dit geweld moet stoppen. Burgers zijn nooit legitieme doelen”, schrijft het ministerie van Buitenlandse Zaken in een verklaring.
Aanvallen door kolonisten op de Westelijke Jordaanoever komen vaker voor en de kolonisatie van bezet Palestijns grondgebied is al decennia een van de grootste obstakels voor vrede. In het gebied wonen ongeveer drie miljoen Palestijnen en 600.000 Joodse kolonisten in meer dan honderd nederzettingen. Die nederzettingen zijn volgens het internationaal recht illegaal.
Witte Huis: we hebben geen details over aanval van Iran gekregen
Iran heeft de Verenigde Staten niet gewaarschuwd over het tijdstip van de aanval op Israël of mogelijke doelwitten. Dat zegt het Witte Huis in een reactie op uitspraken van de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Amir-Abdollahian. Hij zei gisteren dat Iran de VS had geïnformeerd voorafgaand aan de aanval.
“We hebben berichtgeving gezien dat de Iraniërs wilden falen, en dat deze spectaculaire en beschamende mislukking allemaal met opzet was”, zegt woordvoerder Kirby. “Dit is allemaal categorisch onjuist.” De aanval werd met hulp van de VS bijna volledig afgeslagen.
Volgens het Witte Huis heeft de VS wel berichten uitgewisseld met Iran, maar ging dat niet over details van de Iraanse aanval. Kirby zei niet waar de berichten dan wel over gingen.
Waar is Iran militair toe in staat?
De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken zegt dat Iran “onmiddellijk en heftiger dan eerder” zal reageren als Israël de aanval zal vergelden, maar waar is het Iraanse leger toe in staat?
Volgens oud-Commandant Landstrijdkrachten Mart de Kruif heeft Iran door de jaren heen een groot wapenarsenaal opgebouwd. “De Iraanse landmacht bestaat vooral uit veel massa, maar de kwaliteit van de land- en luchtmacht is beperkt vergeleken met de VS en Israël.”
De slagkracht van Iran zit vooral in wapens voor de lange afstand, zoals kruisraketten, drones en langeafstandsraketten. Iran vuurde zaterdagnacht ruim 300 van dat soort projectielen af op Israël. Een omvangrijke aanval, die Israël met hulp van bondgenoten bijna volledig heeft kunnen afwenden.
Legerchef waarschuwt: Israël komt met tegenreactie
Israël komt met een tegenreactie op de Iraanse aanval van zaterdagavond, waarschuwt de hoogste commandant van het Israëlische leger Halevi. Volgens hem is dat nodig omdat Iran “de strategische capaciteiten van Israël” wilde schaden. “Dat is nog niet eerder gebeurd”, zegt Halevi in een verklaring.
Het oorlogskabinet in Israël was vandaag bijeen om over de situatie te praten. De Israëlische nieuwszender Channel 12 zegt dat het kabinet heeft besloten om met een “duidelijke en krachtige” tegenreactie te komen, maar dat het geen grote oorlog in de regio wil ontketenen. Het oorlogskabinet heeft verschillende opties besproken, schrijft de nieuwszender.
Het medium schrijft dat het kabinet een aanval probeert te plannen met medewerking van de Verenigde Staten. De VS heeft echter eerder gezegd niet deel te nemen aan een aanval. Het Verenigd Koninkrijk heeft Israël opgeroepen om de aanval niet te vergelden.
Volgens Channel 12 komt het oorlogskabinet morgen opnieuw bijeen.
Eerste Stolpersteine in Leeuwarden: ‘Bijzondere en emotionele dag’
In Leeuwarden werden vandaag de eerste van bijna 700 struikelstenen geplaatst. Ze komen te liggen voor de huizen van slachtoffers van de Holocaust. Vanwege de oorlog in Gaza waren er meer veiligheidsmaatregelen en werd de ceremonie kleiner gehouden.
“Heel verdrietig dat dat moet”:
Eerste Stolpersteine in Leeuwarden: ‘Bijzonder en emotionele dag’
Frankrijk, België en Duitsland roepen Iraanse ambassadeurs op het matje
Frankrijk, België, Tsjechië en Duitsland hebben hun Iraanse ambassadeur op het matje geroepen vanwege de Iraanse aanval op Israël van dit weekend.
“Deze aanval brengt de regionale stabiliteit en de bevolking in gevaar, en het brengt ons verder van vrede. Ik roep alle partijen op tot grote terughoudendheid”, zegt de Belgische minister van Buitenlandse Zaken Lahbib.
Nederland ontbood de Iraanse ambassadeur gisteren al. “Om onze veroordeling van de gevaarlijke Iraanse aanval op Israël afgelopen nacht over te brengen”, zei demissionair minister Bruins Slot van Buitenlandse Zaken.
De Tsjechische minister Lipavsky zegt op X dat Iran “alle grenzen heeft overschreden”:
Iran: we reageren ‘onmiddellijk’ bij vergelding Israël
Iran zal “onmiddellijk en heviger dan eerder” reageren als Israël de Iraanse aanval van zaterdagavond gaat vergelden. Dat heeft de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Amir-Abdollahian gezegd tegen zijn Britse ambtgenoot Cameron, volgens Iraanse staatsmedia.
Cameron riep eerder vandaag Israël op om de aanval niet te vergelden, ook al heeft het land daar volgens hem wel “elk recht” toe. Israël zegt de Iraanse aanval niet onbeantwoord te willen laten, maar hoe zo’n reactie eruit komt te zien is onduidelijk.
Iran vuurde dit weekend meer dan 300 drones en raketten af op Israël als vergelding voor de Israëlische aanval op een Iraans consulaat eerder deze maand. Bijna alle Iraanse projectielen werden neergehaald door de Israëlische luchtverdediging.
EasyJet vliegt deze week niet naar Israël
De Britse budgetvliegmaatschappij EasyJet vliegt in ieder geval deze week niet naar Israël. Tot en met zondag worden daarom drie retourvluchten van Amsterdam naar Tel Aviv geannuleerd.
Aanleiding is de aanval van Iran op Israël zaterdagavond. Na deze week wordt de situatie opnieuw geëvalueerd. Eind maart hervatte de vliegmaatschappij juist de vluchten van en naar Israël.
KLM annuleerde gisteren een vlucht en vliegt in ieder geval vandaag niet naar Israël. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het reisadvies voor heel Israël aangepast naar de kleurcode rood, wat betekent dat alle reizen worden afgeraden.
Israëlische leger waarschuwt: keer niet terug naar Noord-Gaza
Een woordvoerder van het Israëlische leger heeft inwoners van Gaza gewaarschuwd niet terug te keren naar het noorden. Noord-Gaza is “een gevaarlijke gevechtszone”, schrijft de woordvoerder op X.
Gisteren en vandaag probeerden honderden ontheemde Palestijnen terug te keren naar hun huizen in het noorden vanwege de erbarmelijke omstandigheden in vluchtelingenkampen en schuilplaatsen in het zuiden.
Volgens Al Jazeera zijn er doden en gewonden gevallen toen het Israëlische leger het vuur opende op een groep terugkerende Palestijnen.
Het Israëlische leger controleert de routes tussen het noorden en van zuiden van de Gazastrook. Gevechten in de Gazastrook zijn de afgelopen dagen het hevigst in het Nuseirat-kamp in Centraal-Gaza, dicht bij de belangrijkste route naar het noorden.
Pro-Palestina demonstranten blokkeren weg in Utrecht
Tientallen pro-Palestijnse demonstranten hebben vanochtend een verkeersknooppunt in Utrecht geblokkeerd. Dat meldt RTV Utrecht.
Om 10.30 uur werd de blokkade in overleg met de politie weer opgeheven. Er zijn geen aanhoudingen verricht.
De blokkade was onderdeel van een mondiale protestactie genaamd ‘A15’ die ten doel heeft economische schade toe te brengen aan landen en bedrijven die volgens de organisatoren “medeplichtig zijn aan genocide”. Daarmee doelen ze op de Israëlische operaties in de Gazastrook
Blokkades onder deze noemer hebben volgens lokale media in Australië overlast veroorzaakt in havens, op verkeersknooppunten en op treinstations. Er zijn in Melbourne 14 arrestaties verricht.
Op de X-pagina van A15 staan ook beelden van demonstraties in het VK, Griekenland en Spanje.
Westen zou Iraanse ’terughoudendheid’ moeten waarderen, zegt Iraans ministerie
De woordvoerder van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken, Nasser Kanaani, vindt dat het Westerse landen de “terughoudendheid” van Iran de afgelopen maanden zouden moeten waarderen. Dat meldt persbureau AFP.
Volgens Kanaani moet het Westen naar zichzelf kijken, en naar de steun die het verleent aan Israël, in plaats van beschuldigen te uiten aan het adres van Iran.
Iran vuurde in de nacht van zaterdag op zondag meer dan 300 drones en raketten af op Israël als vergelding voor de Israëlische aanval op een Iraans consulaat. Westerse landen hebben de aanval scherp veroordeeld, Iran zegt dat het uit zelfverdediging handelde en dat voor het land de zaak nu is afgedaan.
Israël zegt de Iraanse aanval niet onbeantwoord te willen laten, maar hoe een reactie eruit komt te zien is onduidelijk. Vandaag komt het oorlogskabinet van Israël bijeen om verdere stappen te bespreken. Verschillende wereldleiders hebben Israël opgeroepen af te zien van escalatie.
Iran steunt Hamas en is Israëls grootste vijand.
Ontheemde Palestijnen proberen terug te keren naar Noord-Gaza
Gevluchte Palestijnen proberen ook vandaag terug te keren naar hun huis in het noorden van de Gazastrook, in de hoop een veilige doortocht te krijgen.
Ze trekken te voet of met paard-en-wagen langs de kust richting in het noorden, waarbij ze door een controlepost van het Israëlische leger moeten. Gezien de grootschalige verwoestingen in Noord-Gaza is het de vraag hoe ze hun huis terugvinden. Maar blijven in de tentenkampen in het zuiden is voor hen ook geen optie.
Oud-ministers doen oproep: Hervat steun UNRWA
Een groep oud-ministers en voormalig ambassadeurs roept het kabinet op de financiële steun aan de VN-hulporganisatie voor Palestijnen (UNRWA) te hervatten. Zij doen dit in een open brief waar de Volkskrant over schrijft.
“Je moet gewoon helpen. In de Westelijke wereld kunnen wij problemen niet oplossen door een hongersnood uit te lokken,” zegt oud-minister en ondertekenaar Bram Stemerdink in het NOS Radio 1 Journaal.
Nederland en andere landen schortten de steun aan UNRWA op, nadat Israël twaalf medewerkers van UNRWA had beschuldigd van betrokkenheid bij de terreuraanvallen van Hamas op 7 oktober. Hulp- en VN-organisaties bekritiseerden dit besluit, vanwege de sleutelrol die UNRWA speelt bij de distributie van voedsel en hulpgoederen in Gaza.
“UNRWA is de enige organisatie die over de infrastructuur geschikt om deze distributie snel en efficiënt mogelijk te maken, staat in de brief.
Verschillende landen hebben de steun aan UNRWA hervat, zoals Zweden, Canada, en Australië. Het kabinet vindt het daar te vroeg voor. Het wil de resultaten afwachten van het onderzoek dat is ingesteld naar aanleiding van de Israëlische beschuldigingen.
In opspraak geraakte hulporganisatie UNRWA ook buiten Gaza bijna onmisbaar
Blinken benadrukt belang van de-escalatie en diplomatie
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken heeft gisteren over de Iraanse aanval gebeld met zijn collega’s van Saudi-Arabië, Egypte, Jordanië en Turkije.
In de gesprekken benadrukte hij dat verdere escalatie tussen Israël en Iran moet worden voorkomen en het belang van diplomatieke afstemming, staat in persverklaringen van het ministerie.
Vorige week, voor de Iraanse aanval op Israël, berichtte Reuters dat de VS een rol ziet voor Arabische landen om een bemiddelende rol te spelen. Een van die landen is Saudi-Arabië. Of de VS dat nog steeds vindt, is niet duidelijk. Wel werkt de diplomatie in de regio op volle toeren.
De Egyptisch minister van Buitenlandse Zaken Sameh Shoukry belde voor het gesprek met Blinken met zowel de Israëlische als de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken. Shoukry heeft volgens Egyptische media Blinken ingelicht over wat hij heeft besproken.
Ook de Saudische minister van Buitenlandse Zaken belde gisteren met zijn Iraanse tegenhanger.
KLM annuleert opnieuw vlucht naar Tel Aviv
Luchtvaartmaatschappij KLM vliegt ook vandaag niet naar Tel Aviv. Gisteren, na de aanval van Iran op Israël, annuleerde KLM ook al een vlucht naar de Israëlische stad.
Of ook vluchten van later deze week worden geschrapt, is nog niet duidelijk. “Veiligheid heeft de hoogste prioriteit voor KLM”, zegt een woordvoerder. “We houden de situatie nauwlettend in gaten.”
VK roept Israël op Iraanse aanval niet te vergelden
De Britse minister van Buitenlandse Zaken David Cameron heeft Israël opgeroepen de Iraanse aanval niet te vergelden. In een interview op Sky News zei Cameron dat Israël “elk recht” heeft de aanval te beantwoorden, maar dat het VK erop aandringt niet te escaleren.
Cameron noemde de aanval een “dubbel verlies” voor Iran. “De aanval was een vrijwel complete mislukking, en het toonde de wereld dat Iran de kwaadaardige invloed is in de regio.” Ook zei Cameron meer sancties tegen Iran te overwegen.
Eerder meldde de Amerikaanse site Axios dat Biden bij Netanyahu had aangedrongen geen tegenaanval uit te voeren, en zei het Witte Huis een Israëlisch tegenoffensief niet te zullen steunen. Het Israëlische oorlogskabinet sprak gisteren juist uit wel een vergeldingsaanval te willen gaan uitvoeren. Maar voor zover bekend is er nog geen besluit genomen over tijdstip, aard en omvang van een operatie tegen Iran.
VS haalde ‘meer dan 80’ drones op weg naar Israël neer
De Amerikaanse strijdkrachten hebben in de nacht van zaterdag op zondag meer dan 80 drones en zes ballistische raketten neergehaald die vanuit Iran en Jemen op Israël waren afgeschoten. Dat zegt het militaire commandocentrum van de VS, Centcom, op X.
Zes van deze drones en een ballistische raket werden vernietigend op de grond in gebieden in Jemen die door onder controle staan van de Houthi’s, zegt Centcom.
Iran en zijn bondgenoten vuurden zaterdagnacht meer dan 300 drones en raketten af op Israël. Ze werden vrijwel allemaal onderschept door de Israëlische luchtverdediging, door Britse en Jordaanse straaljagers, en dus door de VS.
VS waarschuwt Iran in Veiligheidsraad: geen verdere aanvallen op Israël
De Verenigde Staten hebben Iran in een spoedzitting van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties gewaarschuwd om geen verdere aanvallen uit te voeren op Israël of om actie te ondernemen tegen de VS.
“Laat mij duidelijk zijn: als Iran of een door Iran gesteunde partij actie onderneemt tegen de VS of verdere acties onderneemt tegen Israël, dan wordt Iran hier verantwoordelijk voor gehouden”, zei onder-ambassadeur van de VS Robert Wood. Hij zei niet wat de gevolgen kunnen zijn. Wel stelde hij dat de Veiligheidsraad “de verplichting heeft om Irans acties niet onbeantwoord te laten”.
Volgens de Iraanse VN-ambassadeur waren de aanvallen van zijn land “nodig en proportioneel”. Hij waarschuwde dat Iran “proportioneel terugslaat” als de Verenigde Staten zich in het conflict tussen Israël en Iran gaan mengen. De Israëlische ambassadeur Gilad Erdan riep de Veiligheidsraad op om de aanval van Iran te veroordelen, sancties op te leggen tegen het land en de Iraanse Revolutionaire Garde als terreurorganisatie te bestempelen. Maar het overleg eindigde zonder een veroordeling.
VN-Veiligheidsraad bijeen over aanval Iran op Israël
Om 22.00 uur (Nederlandse tijd) is in New York de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties bijeengekomen om te spreken over de aanval van Iran op Israël van afgelopen nacht. VN-chef Guterres riep de leden vooraf op tot maximale terughoudendheid. Hij benadrukte dat gewelddadige wraakacties tegen het internationaal recht ingaan.
“Het Midden-Oosten staat op de rand. De mensen in de regio worden geconfronteerd met een reële kans op een grootschalig conflict. Het is nu het moment om te de-escaleren”, zei hij.
Israëlisch oorlogskabinet wil reactie op Iraanse aanval
Het Israëlische oorlogskabinet is voor vergelding van de aanval van Iran, maar is verdeeld over de timing en de omvang van een tegenreactie. Dat zeggen functionarissen na overleg van het oorlogskabinet.
Dat kwam vanmiddag bij elkaar om de reactie op de aanval te bepalen. Naar verwachting zal het kabinet nog een keer bijeenkomen voor verdere discussie.
NOS-correspondenten vanuit Israël, Libanon en Washington over de mogelijke reactie na de aanval van Iran op Israël:
Correspondenten over mogelijke reactie van Israël
Israël blijft in hoge staat van paraatheid
Israël blijft maximaal alert na de aanval van Iran. “We zijn nog steeds in hoge staat van paraatheid en beoordelen de situatie. In de afgelopen uren hebben we operationele plannen goedgekeurd voor zowel offensieve als defensieve acties”, zegt een woordvoerder van het leger.
Het leger deelde ook meer details over de aanval die Iran op Israël heeft uitgevoerd. Er zijn volgens Israël 350 drones en kruisraketten afgevuurd, met ongeveer 60 ton aan explosief materiaal.
“Maar de dreiging van Iran werd beantwoord met de superioriteit van onze luchtverdedigingstechnologie. Onder leiding van de Verenigde Staten, samen met Groot-Brittannië, Frankrijk en andere bondgenoten, hebben we 99 procent van de projectielen richting Israël onderschept en de aanval van Iran verijdeld.”
G7 veroordeelt aanval op Israël unaniem
De leiders van de G7, de groep van de zeven grootste industrielanden, hebben de aanval van Iran op Israël unaniem veroordeeld. In een verklaring schrijven ze dat “Iran met zijn actie verdere stappen heeft gezet naar destabilisatie van de regio, waardoor het een onbeheersbare escalatie dreigt te veroorzaken”. De leiders “vragen Iran en zijn bondgenoten hun aanvallen te staken” en “betuigen hun volledige solidariteit met en steun aan Israël en zijn bevolking”.
De voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen zei na de vergadering van de G7 dat de groep nadenkt over extra sancties tegen Iran. “In het bijzonder met betrekking tot de Iraanse drone- en raketprogramma’s.”
De G7 bestaat uit Canada, Duitsland, Frankrijk, Italië, Japan, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten.
Terug naar Gaza-Stad en familie, koste wat kost
Sommige Gazanen die naar het zuiden van de Gazastrook waren gevlucht voor de Israëlische aanvallen op onder meer Gaza-Stad, willen nu terugkeren naar het noorden. Het leven in het zuiden is ook niet veilig is en er is niets om van te leven.
Terug naar Gaza-Stad en familie, koste wat kost
Israëlische leger roept reservisten op voor meer operaties in Gaza
Het Israëlische leger gaat twee reservedivisies oproepen voor “operationele activiteiten aan het front in Gaza”. Eerder deze maand trok Israël nog enkele troepen terug uit Gaza.
Beelden van onderscheppingen Iraanse raketten en drones
Het Israëlische leger heeft beelden vrijgegeven van enkele onderscheppingen van drones en raketten die door Iran waren afgevuurd:
Israël onderschept Iraanse raketten en drones
VS zal niet meewerken aan tegenoffensief Israël
De Amerikaanse president Biden heeft de Israëlische premier Netanyahu gezegd dat de VS niet zullen meewerken aan een Israëlisch tegenoffensief tegen Iran, als Israël daartoe besluit. Dat bevestigt een woordvoerder van het Witte Huis.
De veiligheidswoordvoerder van het Witte Huis, Kirby, zei in het ABC-programma This Week dat de Verenigde Staten Israël zullen blijven helpen zich te verdedigen, maar geen oorlog met Iran willen.
Na de aanval van Iran zeiden bronnen tegen Amerikaanse media al dat Biden er bij Netanyahu op had aangedrongen om geen tegenaanval uit te voeren. Die zou niet nodig zijn, nu de Iraanse aanval weinig schade heeft aangericht in Israël en nauwelijks slachtoffers lijkt te hebben gemaakt.
‘Turkije ook van tevoren ingelicht over aanval’
Iran heeft ook Turkije van tevoren op de hoogte gebracht over de aanval op Israël. Dat zegt een Turkse diplomatieke bron tegen persbureau Reuters. Iran zei ook dat het de VS vooraf had ingelicht. Volgens de Turkse bron van Reuters zou de VS via Turkije aan Iran hebben laten weten dat de operatie “binnen bepaalde grenzen” moet blijven.
Israël: ‘Iran zal prijs betalen’
Iran zal een prijs moeten betalen voor de raket- en droneaanvallen op Israël. Dat heeft minister Gantz van het Israëlische oorlogskabinet gezegd. “We zullen een regionale coalitie vormen en Iran de prijs laten betalen op een manier en een moment die ons uitkomen”, zei Gantz. Verdere details deelde hij niet.
Het Israëlische oorlogskabinet is aan het begin van de middag bij elkaar gekomen om te spreken over vergelding voor de Iraanse aanval van vannacht.
Dit zijn de brokstukken die Israëlisch meisje hebben geraakt
Een 7-jarig meisje is vannacht gewond geraakt bij de Iraanse aanval op Israël. Ze werd getroffen door puin dat op haar huis viel toen een Iraanse drone uit de lucht werd geschoten in de buurt van Arad, in het zuiden van Israël:
Brokstukken van Iraanse raket die Israëlisch meisje hebben geraakt
Reisadvies voor heel Israël op rood
Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het reisadvies voor Israël aangepast naar rood. Dat betekent dat alle reizen naar het land worden afgeraden.
Buitenlandse Zaken heeft dit besloten vanwege de aanval van Iran op Israël van afgelopen nacht. “Het is niet uitgesloten dat er nog meer aanvallen plaats zullen vinden”, schrijft het ministerie. “Wat uw situatie ook is, ga er niet naartoe.”
Iran: we informeerden VS voorafgaand aan aanval
Volgens de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Amir-Abdollahian heeft Iran voorafgaand aan de aanval van vannacht de Verenigde Staten geïnformeerd over wat er ging gebeuren. Iran zou gezegd hebben dat de aanvallen op Israël “beperkt” zullen zijn en dat ze voortkomen uit zelfverdediging.
De VS heeft nog niet gereageerd op de uitspraken van Amir-Abdollahian. Ook de buurlanden van Iran zijn volgens de minister 72 uur voor de aanval op de hoogte gebracht.
De buitenlandminister zei ook dat zijn land geen intentie heeft om de “defensieve operatie” tegen Israël te verlengen. Wel zal Iran “niet aarzelen om zijn belangen te beschermen tegen nieuwe agressie”.
Sunak: ook Groot-Brittannië haalde drones neer
De Britse premier Sunak zegt dat ook Britse straaljagers hebben geholpen met het neerhalen van Iraanse drones vannacht.
Het Verenigd Koninkrijk nam deel aan een “internationaal gecoördineerde actie” om de raketten en drones te onderscheppen die Iran afvuurde, zegt Sunak. Het Britse leger heeft voorafgaand aan de aanval extra gevechtsvliegtuigen naar de regio gestuurd.
Sunak noemt de aanval van Iran een “gevaarlijke en onnodige escalatie die ik in de krachtigste bewoordingen heb veroordeeld”.
Zwaargewond meisje werd geraakt door puin
Het 7-jarige meisje dat vannacht zwaargewond raakte bij de Iraanse aanval op Israël, werd geraakt door puin dat op haar huis viel toen een Iraanse drone uit de lucht werd geschoten. Ze is met ernstige verwondingen aan haar hoofd geopereerd in een nabijgelegen ziekenhuis.
Het meisje, dat woont in de buurt van het plaatsje Arad, midden in de woestijn, ligt nu op de intensive care.
Volgens Israël was dit een van de puinstukken waardoor het meisje verwond werd:
Fractieleiders Tweede Kamer veroordelen aanval op Israël
Ook de fractievoorzitters in de Tweede Kamer veroordelen de aanval van Iran op Israël. Ze gebruiken termen als roekeloos, onverantwoord, gevaarlijk en zorgwekkend.
PVV-leider Wilders twitterde een Israëlische vlag met daarbij in het Hebreeuws “Israël leeft”. Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA vindt dat “alle diplomatieke middelen moeten worden ingezet om verdere escalatie en bloedvergieten te voorkomen”. Ook volgens Rob Jetten van D66 is de-escalatie cruciaal.
SP-fractievoorzitter Jimmy Dijk vindt dat de internationale gemeenschap nu samen aan de-escalatie moet werken, zo schrijft hij op sociale media.
Waarom zijn Israël en Iran aartsvijanden?
Al jaren lang zijn Israël en Iran aartsvijanden en is de regio bang voor een conflict tussen beide partijen.
Hoe dat precies zit, leggen we in de onderstaande video uit:
De schaduwoorlog tussen Iran en Israël
Hamas spreekt steun uit voor aanval op Israël
Hamas verdedigt de Iraanse aanval op Israël. De groepering zegt dat Iran het volste recht had om zo’n aanval uit te voeren.
“Dit is een terechte reactie op de misdadige aanval op het Iraanse consulaat in Damascus en de moord op meerdere leiders van de Revolutionaire Garde”, staat in een verklaring van de Palestijnse groep.
Jordanië haalde meerdere projectielen uit eigen luchtruim
Jordanië zegt dat het vannacht meerdere projectielen in het eigen luchtruim heeft neergehaald tijdens de aanval van Iran. Het buurland van Israël deed dat naar eigen zeggen om de eigen bevolking te beschermen. Er zou puin zijn neergekomen, maar volgens de Jordaanse autoriteiten raakte niemand gewond.
In de verklaring wordt niet benoemd wat voor objecten zijn neergehaald. Volgens persbureau Reuters hebben Jordaanse gevechtsvliegtuigen tientallen drones uit de lucht geschoten.
Wereldleiders roepen op tot terughoudendheid
Vanuit de hele wereld hebben wereldleiders gereageerd op de aanval van Iran op Israël. De Amerikaanse president Biden zegt dat de VS Israël zal blijven verdedigen. “Onze inzet voor de veiligheid van Israël tegen dreigingen van Iran en zijn bondgenoten is ijzersterk”, schrijft Biden in een verklaring.
China zegt “diep bezorgd” te zijn over de huidige escalatie. Peking roept beide partijen op om kalm te blijven en terughoudend te reageren. Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Egypte spreekt van een “gevaarlijke escalatie”. Saudi-Arabië, een belangrijke rivaal van Iran, waarschuwde voor “ernstige gevolgen” als de situatie zou verslechteren.
Qatar, dat een cruciale diplomatieke rol speelt in veel conflicten in het Midden-Oosten en nauwe economische banden onderhoudt met Iran, heeft “diepe bezorgdheid” geuit en roept alle partijen op om “de escalatie te staken, de spanningen te kalmeren en maximale terughoudendheid te betrachten”.
Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, noemt de Iraanse aanvallen niet te verdedigen. “Alle partijen moeten werken aan het herstel van de stabiliteit in de regio.” De Britse premier Sunak zei dat Groot-Brittannië “zal blijven opkomen voor de veiligheid van Israël en die van al zijn regionale partners, inclusief Jordanië en Irak”.
Demissionair-premier Rutte veroordeelde gisteravond laat al de aanval van Iran.
Iraanse leger waarschuwt Israël en VS: kom niet met een tegenaanval
Op de Iraanse staatstelevisie heeft legerleider Mohammad Bagheri Israël en de Verenigde Staten gewaarschuwd. “Onze respons zal veel groter zijn dan de militaire actie van vannacht als Israël terugslaat tegen Iran”, zei hij. De Iraanse autoriteiten waarschuwden ook dat ze gaan terugslaan als Israël aanvallen uitvoert op Iraanse doelen of burgers in het buitenland.
Bagheri voegde eraan toe dat wanneer de VS Israël zou steunen in de tegenreactie, het kan rekenen op aanvallen op Amerikaanse doelen in de regio. Amerikaanse legerbases zijn volgens hem dan bijvoorbeeld het doelwit.
Israëlische president: ’99 procent van alle projectielen onderschept’
In een bericht op sociale media bedankt de Israëlische president Herzog het Israëlische leger. Volgens hem kon 99 procent van de alle drones en raketten die vannacht werden afgevuurd door Iran worden onderschept.
Het Israëlische leger zegt dat enkele ballistische raketten terechtkwamen op de vliegbasis Nevatim in het zuiden van Israël. Daar zou volgens Israël alleen sprake zijn van lichte materiele schade en de basis kon blijven functioneren.
Herzog bedankt ook de Amerikaanse hulp bij de verdediging. Volgens Amerikaanse media hebben Amerikaanse troepen meer dan zeventig drones en zeker drie ballistische raketten onderschept. De raketten werden uit de lucht gehaald door oorlogsschepen die voor de kust van Israël liggen.
Luchtruim boven Israël weer open
Israël heeft het eigen luchtruim vanochtend weer geopend. Het luchtruim was zeven uur lang gesloten vanwege de nachtelijke aanval van Iran op het land.
Volgens Israëlische media is de internationale luchthaven van Tel Aviv weer open en zal het vliegverkeer opgestart worden. Het vliegveld in de buurt van Eilat, in het uiterste zuiden van het land, blijft voorlopig wel gesloten.
Ook Jordanië heeft zijn luchtruim weer geopend.
‘Israël bespreekt later wat reactie zal zijn’
Israël heeft nog niet besloten hoe het gaat reageren op de grootschalige Iraanse aanval van vannacht. Dat zegt een Israëlische functionaris tegen The Times of Israel.
Het oorlogskabinet komt vanmiddag bij elkaar om te bespreken wat de volgende stap zal zijn. Die bijeenkomst staat gepland voor 15.00 uur lokale tijd, 14.00 uur in Nederland.
Internationaal dringen landen er bij Israël en Iran op aan om verdere escalatie te voorkomen. De Amerikaanse president Biden zou telefonisch tegen premier Netanyahu hebben gezegd geen tegenaanval uit te voeren als vergelding voor het Iraanse bombardement.
Israël: geen aanval meer op komst
Het Israëlische leger zegt dat er geen signalen zijn van verdere aanvallen op het land, maar blijft alert, meldt de krant Haaretz. Volgens een woordvoerder zijn er in totaal meer dan 300 drones en raketten gebruikt bij de Iraanse aanval op het land. De meeste daarvan lijken door Israël en zijn bondgenoten uit de lucht te zijn gehaald.
The New York Times schrijft op basis van Israëlische bronnen dat het ging om 185 drones, 36 kruisraketten en 110 ballistische raketten. Het merendeel daarvan werd afgevuurd uit Iran zelf, maar ook medestanders in Irak en Jemen zouden hebben bijgedragen.
‘Biden maant Israël geen tegenaanval uit te voeren’
President Biden heeft er telefonisch bij premier Netanyahu op aangedrongen geen tegenaanval uit te voeren als vergelding voor het Iraanse bombardement. De Amerikaanse nieuwssite Axios meldt dat op basis van een bron bij het Witte Huis.
Biden zou Netanyahu hebben gezegd dat een tegenaanval niet nodig is, nu de aanval weinig schade heeft aangericht in Israël en nauwelijks slachtoffers lijkt te hebben gemaakt. “Dat is winst. Neem je winst”, verwoordde de bron de Amerikaanse boodschap. Hij zou eraan hebben toegevoegd dat de VS in ieder geval geen onderdeel zal uitmaken van een Israëlische reactie op de aanval. Netanyahu zou hebben gezegd dat te begrijpen.
Axios voegt eraan toe dat de Amerikaanse defensieminister Austin er bij zijn collega Gallant op heeft aangedrongen de VS vooraf op de hoogte te stellen van een reactie richting Iran. In zijn reactie drong Austin er bij Iran op aan af te zien van verdere aanvallen.
Eerder zeiden regeringsbronnen al tegen de zender NBC dat de VS bang is voor een ondoordachte reactie van Israël. Topfunctionarissen zouden vrezen dat Israël terugslaat zonder alle gevolgen te kunnen overzien. Een bron binnen het Pentagon zei dat er ook al onvrede was over het Israëlische bombardement van het Iraanse consulaat in Damascus begin deze maand, omdat dat “catastrofaal kan escaleren”.
Biden: bijna alle raketten en drones neergehaald
De Amerikaanse president Biden zegt dat Israël er met Amerikaanse hulp in is geslaagd bijna alle afgevuurde drones en raketten neer te halen. In een verklaring van het Witte Huis bedankt hij de Amerikaanse militairen die dat mogelijk hebben gemaakt.
Biden schrijft dat hij afgelopen week al opdracht had gegeven om Amerikaanse luchtverdediging naar de regio te sturen, waarmee Israël kon worden beschermd tegen raketten en vliegtuigen. Hij vult aan in overleg te zullen blijven met premier Netanyahu om de verdediging af te stemmen.
De Amerikaanse president sluit af met een belofte waakzaam te blijven voor aanvallen op Amerikaanse troepen in de regio. “Hoewel we geen aanvallen hebben gezien op onze troepen of faciliteiten, houden we rekening met alle dreiging en en zullen we er alles aan doen om onze mensen te beschermen.”
De Amerikaanse president Biden zegt dat hij de komende dag overleg zal voeren met de leiders van de G7, de machtigste industrielanden van de wereld. Hij wil het diplomatieke antwoord van de VS afstemmen met Canada, Duitsland, Frankrijk, Italië, Japan en het Verenigd Koninkrijk.
Biden sprak van een schaamteloze aanval door Iran die hij sterk veroordeelt. Hij zei in zijn telefoongesprek met Netanyahu te hebben herhaald dat de VS ferm achter Israël staat.
Iran beroept zich op zelfverdedigingsrecht
In een brief aan de Verenigde Naties beroept Iran zich op het zelfverdedigingsrecht om de aanval te rechtvaardigen. Het land haalt artikel 51 aan van het VN-Handvest waarin staat dat een land zich mag verdedigen tegen een gewapende aanval. Het land noemt de aanval op het ambassadeterrein in Damascus als directe reden en spreekt van “herhaalde Israëlische militaire agressie” richting het land.
“Helaas heeft de VN-Veiligheidsraad gefaald in het behouden van de internationale vrede en veiligheid, door het Israëlische regime keer op keer rode lijnen te laten oversteken en internationale rechtsprincipes te schenden”, schrijft de Iraanse ambassadeur bij de VN. Hij vult aan dat zijn land zijn inwoners en nationale veiligheid mag beschermen.
Het VN-Handvest verbiedt geweld tussen landen, maar maakt twee uitzonderingen: internationale missies onder VN-mandaat en zelfbescherming. In dat laatste geval moet er wel sprake zijn van noodzakelijkheid en proportionaliteit. Dat betekent dat het geweld erop gericht moet zijn verdere dreiging weg te nemen en de actie in aard en omvang vergelijkbaar moet zijn met de daaraan voorafgegane aanval van de tegenstander.
Berichten over schade en slachtoffers blijven uit
Er zijn de afgelopen uren geen verdere berichten binnengekomen over explosies in Israël. Ook over schade en slachtoffers door de Iraanse aanval wordt niets meer gemeld. Het enige dat een legerwoordvoerder eerder zei, is dat een gebouw op een legerbasis iets beschadigd was geraakt.
Het is onduidelijk of er nog Iraanse drones onderweg zijn. Eerder zei de legerwoordvoerder dat het merendeel van de circa 200 projectielen die op weg waren naar het land uit de lucht kon worden gehaald. Hij voegde daar toen aan toe dat de aanval nog bezig was, maar gaf geen details over in welke vorm dat dan was en over welke periode.
Trump: was onder mij nooit gebeurd
In een eerste reactie op de aanval zegt oud-president Trump dat zo’n escalatie onder hem nooit zou zijn gebeurd. “Vier jaar geleden werden we wereldwijd gerespecteerd, nu zijn we het lachertje”, zei hij op een campagnebijeenkomst in Pennsylvania toen het nieuws net bekend geworden was. “Als we niet zoveel zwakte tonen, gebeurt dit niet.” Hij voegde eraan toe dat ook de oorlog in Oekraïne en de terreuraanval op 7 oktober onder zijn leiderschap niet zouden hebben plaatsgevonden.
Volgens Trump is de oplossing om hem weer te verkiezen in november, als hij het weer opneemt tegen de Democraat Joe Biden. “We zullen snel weer terugkeren naar vrede door kracht. We zullen in het buitenland weer kracht tonen en in het binnenland.”
Vooral lichtgewonden door paniek
Er zijn tot nu toe nog een dertigtal mensen in Israël gewond geraakt door de grootscheepse Iraanse aanval. Volgens ambulancedienst MDA gaat het voornamelijk om mensen die lichtgewond raakten toen ze overhaast een schuilkelder zochten. Ook zijn enkele personen behandeld voor paniekaanvallen.
De hulporganisatie spreekt van slechts één zwaargewonde, een meisje uit de Negevwoestijn dat in kritieke toestand in het ziekenhuis is opgenomen. MDA schrijft dat ze 7 jaar oud is, eerder werd een leeftijd van 10 aangehouden.
MDA schrijft in de update niets over de specifieke omstandigheden waaronder het meisje gewond is geraakt. Dat is volgens de dienst nog onderwerp van politieonderzoek.
De Israëlische premier Natanyahu heeft getelefoneerd met de Amerikaanse president Biden. Ook hebben de defensieministers van beide landen elkaar gesproken.
De telefoongesprekken vonden plaats na spoedoverleg van het Israëlische oorlogskabinet. Op een foto die werd vrijgegeven door Israël van de premier zijn documenten die voor hem liggen in de afbeelding onleesbaar gemaakt.
Biden zei eerder op X Israël te steunen in deze moeilijke tijd. “We staan rotsvast achter onze garanties voor de veiligheid van Israël tegenover de dreiging van Iran en zijn handlangers”, liet hij weten na overleg over de escalatie.
Israël wil spoedvergadering VN
De VN-Veiligheidsraad komt om 16.00 uur Amerikaanse tijd (22.00 uur in Nederland) bijeen om over de Iraanse aanval op Israël te praten. Israël had aangedrongen op de spoedvergadering. Het land wil een scherpe veroordeling van de VN en eist dat de Iraanse Revolutionaire Garde wordt aangeduid als een terreurorganisatie.
Het elitekorps, in 1979 opgericht om de islamitische republiek te beschermen, heeft grote invloed binnen Iran, zowel militair als politiek en economisch. De VS plaatste het in 2019 op zijn terreurlijst, maar de EU wees een voorstel om dat te volgen vorig jaar af. EU-buitenlandcoördinator Borrell zei dat daar een rechterlijke uitspraak voor nodig: “Je kunt iemand niet als terrorist beschouwen omdat je iemand niet mag”. Wel zijn er al jaren sancties van kracht tegen de organisatie.
“De omvang en ernst van deze aanval is ongekend en een flagrante schending van Israëls soevereiniteit, internationale wetgeving en de resoluties van de VN-Veiligheidsraad”, schrijft de Israëlische VN-ambassadeur. “Iran is een bedreiging voor de internationale vrede en treedt het VN-verdrag met voeten. Het is tijd voor concrete actie.”
‘Iran toont ware gezicht’
Het Israëlische leger heeft beelden online gezet van Iraanse projectielen die uit de lucht worden gehaald. In de begeleidende tekst wordt gezegd dat Iran met de aanval na decennia zijn masker laat vallen.
“Iran valt Israël al 45 jaar aan door een wijdverspreid netwerk van stromannen. Het land verschool zich achter andere terroristen, maar nu niet meer. Iran treedt uit de schaduwen en toont zijn ware gezicht.”
Het Iraanse bombardement op Israël is de eerste keer dat het land direct zijn aartsvijand aanvalt. Wel steunde Teheran terreurbewegingen in de regio, zoals Hamas, Hezbollah en Islamitische Jihad, die vaak in coördinatie met het land aanslagen uitvoerden.
Israëlisch leger: ‘Meer dan 200 drones en raketten afgevuurd, aanval nog niet voorbij’
Iran heeft in de afgelopen uren volgens het Israëlische leger zeker 200 drones en raketten afgevuurd op Israël. Dat zei een woordvoerder van het leger zojuist.
Ook zegt het leger dat de aanval nog niet voorbij is en dat de dreiging aanhoudt. Het leger meldt verder dat tijdens de aanval één meisje gewond raakte door een ballistische raket. Ook zou een militair gebouw licht beschadigd zijn geraakt.
Israëlische gevechtsvliegtuigen hebben meer dan tien kruisraketten buiten de landsgrenzen onderschept. Ook zouden tientallen drones zijn neergehaald.
Vliegtuigen Israël in de lucht
De Israëlische luchtmacht heeft meerdere toestellen in de lucht om projectielen uit Iran tegen te houden, zegt de legerwoordvoerder. “U kunt explosies horen en brokstukken zien vallen. Omdat er sprake is van verschillende dreigingen, kunnen er waarschuwingen voor brede regio’s worden afgegeven.”
Hij raadde landgenoten aan in de buurt van schuilkelders te blijven en als het luchtalarm afgaat zo snel mogelijk zo’n veilige plek op te zoeken en er minstens tien minuten te blijven. “We zullen het melden als het nodig is om voor een langere periode te schuilen.”
Explosies boven Jeruzalem, luchtalarm in Zuid-Israël
Boven Jeruzalem zijn explosies te horen, schrijft persbureau AP. In de stad klinken sirenes, volgens een bron van persbureau Reuters. Ook op verschillende plekken in het zuiden van Israël en in delen van de bezette Westelijke Jordaanoever is het luchtalarm te horen.
Volgens plaatselijke media zijn de explosies afkomstig van het luchtafweer van Israël: de luchtmacht en het raketschild Iron Dome is ingeschakeld om projectielen uit de lucht te schieten voordat ze kunnen inslaan op de grond.
Leger Israël waarschuwt noord en zuiden
Het Israëlische leger zegt expliciet dat inwoners van enkele plaatsen in het noorden en zuiden van het land dicht bij schuilkelders moeten blijven. Het gaat om de Golanhoogte in het noorden en Nevatim, Dimona en Eilat in het zuiden.
De inwoners wordt aangeraden de berichtgeving te blijven volgen en zodra het luchtalarm gaat een veilige plek op te zoeken.
Het Britse persbureau Reuters wijst erop dat in Nevatim een belangrijke Israëlische luchtmachtbasis is gevestigd, Eilat een belangrijke haven is aan de Rode Zee en bij Dimona een kernreactor staat. Israël veroverde de Golanhoogte op Syrië in de Zesdaagse Oorlog in 1967. Het gebied ligt vaker onder vuur vanuit buurlanden.
Hoogleraar oorlogsstudies: ‘Overweldiging Israëlische luchtafweer lijkt doel’
“Waarschijnlijk probeert Iran, net zoals Rusland in Oekraïne doet, de luchtafweersystemen van Israël met de zwerm drones te overweldigen”, aldus Frans Osinga, oud-commodore en hoogleraar oorlogsstudies. “Als het om een eenmalige aanval gaat, puur als een symbolische vergelding, dan kan de Israëlische defensie daar waarschijnlijk goed mee omgaan. Maar het wordt lastiger als deze aanval het begin is van een langdurige reeks aanvallen.”
Want ook al hebben de Israëlische luchtafweersystemen als Iron Dome en Arrow een goede reputatie, bij meerdere salvo’s van reeksen drones en ballistische raketten verwacht Osinga problemen voor de Israëlische verdediging. Drones, kruisraketten en ballistische raketten vliegen op verschillende manieren. Als die voortdurend als een soort zwerm op de luchtafweer afkomen kan het voorkomen dat het systeem noodgedwongen moet kiezen welke projectielen worden onderschept en welke niet.
“Op den duur kan dan ook de munitievoorraad van Israël uitgeput raken. Want het is bekend dat Iran over duizenden drones en raketten beschikt. Een reactie van Israël zou dan kunnen zijn om de luchtmacht in te zetten en doelen in Iran aan te vallen. Daarvoor is de Israëlische luchtmacht capabel genoeg.”
De Britse premier Sunak heeft de Iraanse aanval op Israël veroordeeld. Hij spreekt van een roekeloze daad.
“Door deze aanval lopen de spanningen op, de hele regio kan gedestabiliseerd worden. Iran laat weer zien dat het erop uit is om chaos te zaaien in de eigen achtertuin.”
Hij voegde eraan toe dat de veiligheid van Israël belangrijk is voor Verenigd Koninkrijk, net als die van partners in de regio als Irak en Jordanië.
Israëlisch leger: regeringsvliegtuig opgestegen
Het Israëlische regeringsvliegtuig is uit voorzorg opgestegen, meldt het Israëlische leger. Het toestel wordt normaal gesproken gebruikt om de premier en president van het land te vervoeren.
Waarschijnlijk is het vliegtuig opgestegen naar aanleiding van de berichten dat er drones onderweg zijn van Iran naar Israël. Het luchtafweersysteem van Israël, ‘Iron Dome’ genaamd, is volgens het Israëlische leger in de hoogste staat van paraatheid.