NOS Nieuws•
Voorafgaand aan het Kamerdebat over het geweld in Amsterdam, was premier Schoof er duidelijk over: “Zonder al te veel moeite kun je constateren dat er een integratieprobleem is. Dat heeft zich de afgelopen vijftig jaar ontwikkeld.” Daarmee was de toon voor het debat gezet.
Schoof was niet de eerste die het geweld ziet als een gevolg van falende integratie. Jurgen Nobel (VVD), staatssecretaris van Participatie en Integratie, was Schoof voor. Volgens hem is het probleem dat “een groot deel van de islamitische jongeren” de Nederlandse normen en waarden niet onderschrijft.
De jongeren om wie het gaat, raken er moedeloos van, blijkt uit een gesprek met de 19-jarige Youssef en zijn vrienden Hamza (22) en Yassin (17). Ze zitten op een bankje op Plein 40-45 in Amsterdam, de plek waar maandagavond rellen uitbraken. Youssef: “Je bent de tweede journalist die ons hierover wil spreken vandaag. En ik ben boos. Ik zit zelf op het hbo, in het eerste jaar van een ict-opleiding. Nederlanders kijken vies naar me, zwaar vies.”
Hij voelt dat de spanningen de laatste dagen toenemen. “Het is erger geworden sinds de gebeurtenissen van afgelopen week, sinds het gedoe op De Dam”, zegt Youssef. Volgens hem worden Marokkanen daarvoor verantwoordelijk worden gehouden. “Terwijl er ook andere mensen bij betrokken waren dan alleen Marokkanen.”
Acceptatieprobleem
Enkele honderden buurtbewoners zijn bezorgd en hebben zich inmiddels verenigd in een appgroep. Mede-initiatiefnemer is Zakaria Darai (26), vrijwilliger bij jongerenplatform Young Amsterdam. Hij begrijpt niet dat de term “integratieprobleem” opeens de kop opsteekt.
Hij spreekt liever van een acceptatieprobleem. “Ik ben hier geboren en getogen. Ik ben minimaal even Nederlands als mijn blanke buurman, die een Nederlandse naam heeft. Dus welke integratie hebben we het dan over? Gemeenschappen zijn gecriminaliseerd en gestigmatiseerd.”
Als voorbeeld noemt hij de Marokkaanse gemeenschap. “Die is vertegenwoordigd op allerlei plekken.” Hij doelt op burgemeestersposten en belangrijke functies in het bedrijfsleven. “Waarom belichten we die kant niet? Er hoeft maar één vonkje te zijn en we hebben een integratieprobleem en een Marokkanenprobleem.”
Maccabi-supporters
De jongens op het bankje op Plein 40-45 betreuren de gebeurtenissen van de afgelopen dagen. “Het is afschuwelijk wat er is gebeurd. Het geweld van de afgelopen dagen is niet goed te praten.”
Volgens Youssef moet goed gekeken worden waar het mis ging. “Het begon bij de Maccabi-supporters.” Die misdroegen zich rond de wedstrijd tegen Ajax door onder meer een Palestijnse vlag van een gevel te trekken, een ruit in te gooien en kwetsende leuzen te scanderen.
‘Laat je stem horen, geen geweld’
Oprichter van de groepsapp Zakaria Darai snapt de woede van de jongeren wel, “maar ik ben het oneens met hoe die wordt geuit. Als je constant gecriminaliseerd wordt en hoort dat je een bepaalde gemeenschap bent die het op een bepaalde manier doet, ga je dat aannemen.” Het doet hem pijn dat politiek Den Haag daar zo weinig begrip voor heeft.
De groepsapp was bedoeld om de rellende jongeren aan te spreken op hun gedrag. “We hebben ze geprobeerd naar huis te sturen en te kalmeren.” In de groep zitten volgens Darai niet alleen bezorgde buren, maar juist ook vaders en broers van de jongeren.”
Hij hoopt dat de jongeren zich op een andere manier zullen uiten. “Laat je stem horen. Ga naar de stembus. Start een petitie, verzamel handtekeningen. Niemand keurt geweld goed.”
Nóg slechter beeld van Marokkanen
Youssef en zijn vrienden hopen dat er iets genuanceerder naar de situatie gekeken wordt. “Als een jochie van twaalf op Snapchat tot geweld oproept dan wordt dat bericht eruit gepakt en dan staan gelijk alle Marokkanen er slecht op.”
De gebeurtenissen hebben iets kapot gemaakt bij het drietal, zegt Hamza. “Ik voel me wel veilig, maar niet meer thuis. Nederlanders geven veel boze blikken.” Hij is bang dat de opgelopen spanningen gevolgen hebben voor hun opleiding, studie en werk. “Er is een nog slechter beeld ontstaan over Marokkanen.”
Youssef is het met hem eens. “De gebeurtenissen van afgelopen week en de reacties daarop laten wel hun sporen na. Ik voel me nog steeds veilig, maar niet meer thuis in dit land.”
Vrijwilliger Zakaria Darai probeert positief te blijven. Hij kijkt uit naar nieuwe verkiezingen, waardoor mogelijk een minder rechts kabinet het voor het zeggen krijgt. “Hopelijk komen we dan in ander vaarwater.”
