NOS Nieuws•
Het ministerie van Justitie in de Verenigde Staten heeft ambtenaren die werkten voor een speciaal team dat strafrechtelijk onderzoek deed naar Donald Trump ontslagen. Volgens een woordvoerder van het ministerie zijn de dienstverbanden beëindigd van mensen “die een belangrijke rol speelden bij het vervolgen van president Trump”.
Waarnemend procureur-generaal James McHenry zegt dat hij “de functionarissen niet vertrouwt om te helpen bij het uitvoeren van de agenda van de president”. Het is niet duidelijk hoeveel medewerkers zijn ontslagen.
De medewerkers zaten in het onderzoeksteam van de speciale aanklager Jack Smith. Hij was in 2022 aangesteld om Trump te vervolgen in twee geruchtmakende zaken. De ene zaak draaide om het feit dat Trump na zijn eerste presidentschap documenten in zijn bezit had in zijn verblijf Mar-a-Lago in Florida, die staatsgeheimen bevatten. Hij zou deze documenten ook hebben gedeeld met mensen die er geen toegang toe zouden mogen hebben.
Capitoolbestorming
In de tweede strafzaak werd Trump ervan verdacht dat hij had geprobeerd om zijn verkiezingsnederlaag in 2020 op illegale wijze ongedaan te maken, onder meer door ambtenaren onder druk te zetten en door zijn aanhangers op te roepen naar het Amerikaanse parlement te trekken.
Trump heeft de afgelopen jaren meermaals gezegd dat hij het slachtoffer werd van “een politieke heksenjacht”. Smith zelf nam ruim een week voor Trump werd geïnaugureerd al ontslag. Zijn vertrek kwam niet onverwacht. De onderzoeken lagen sinds de verkiezing van Trump al langer stil, aangezien justitie zittende presidenten niet vervolgt.
Vlak voor hij vertrok publiceerde Smith nog wel een rapport waarin hij concludeerde dat Trump zich schuldig heeft gemaakt aan een “ongekende criminele poging” om aan de macht te blijven. In het rapport stond dat Trump willens en wetens valse beweringen deed van verkiezingsfraude. “Het bewijsmateriaal toont aan dat Trump deze leugens gebruikte als wapen om een federale overheidsfunctie te dwarsbomen die fundamenteel is voor het democratische proces van de Verenigde Staten.”
Politieke vergelding
Een ontslag van ambtenaren, omdat ze zaken onderzoeken die voor de regering onwelgevallig zijn, was tot nu toe zeer ongebruikelijk in de Amerikaanse politiek. Ambtenaren zijn gewoonlijk beschermd tegen politieke vergelding. Veel ambtenaren die aan Smiths zaak werkten, waren daarvoor bij het ministerie al jarenlang aanklagers op het gebied van corruptie en nationale veiligheid.
Oud-president Biden verleende vlak voor hij uit het Witte Huis vertrok preventief gratie aan enkele prominenten om zo te voorkomen dat Trump wraak op hen neemt. Onder hen zijn leden en staf van de Congrescommissie die de Capitoolbestorming onderzocht, en tot de conclusie kwam dat Trump de belangrijkste aanstichter was. In die commissie zaten onder anderen de Republikeinse oud-Congresleden Liz Cheney en Adam Kinzinger. Beiden keerden zich na het geweld van 6 januari 2021 tegen hun partijgenoot en steunden pogingen om hem verantwoordelijk te houden voor de gebeurtenissen.
President Trump kan gratieverleningen van zijn voorganger niet ongedaan maken. Op zijn eerste dag als president verleende Trump gratie aan meer dan 1500 Amerikanen die zijn vervolgd voor hun rol bij de bestorming van het Capitool. Hij zei dat de “gijzelaars” lang genoeg hebben vastgezeten.
