NOS Nieuws•
-
Jorn Jonker
politiek verslaggever
-
Jorn Jonker
politiek verslaggever
Het kabinet werkt aan een plan om gevangenen twee weken eerder naar huis te sturen. Omdat het tekort aan cellen en cipiers blijft knellen, ziet het kabinet zich genoodzaakt om de straf van veroordeelden nogmaals in te korten. Dat melden betrokkenen aan de NOS.
Het kabinet besloot begin december al dat gevangenen standaard drie dagen eerder mogen vrijkomen. Dat was om ervoor te zorgen dat er wat ruimte zou komen in de overvolle gevangenissen. Er zijn te weinig cellen, maar vooral het tekort aan gevangenenbewaarders knelt.
Toen al zei staatssecretaris Coenradie van Justitie en Veiligheid, die voor de PVV in het kabinet zit, dat ze “ziek” was van het besluit. Tot haar spijt moet Coenradie de strafkorting nu alweer verruimen, anders is er in de gevangenissen geen plek voor iedereen die er echt snel een plekje nodig heeft.
In een conceptstuk van haar ministerie, dat de NOS heeft ingezien, staat dat ze gevangenen maximaal veertien dagen eerder wil vrijlaten via het zogeheten ‘eindverlof’.
Korte straffen komen in aanmerking
Het is de bedoeling dat mensen die een celstraf opgelegd hebben gekregen van langer dan een jaar niet voor de strafkorting in aanmerking komen. Ook daders van zedenmisdrijven en ernstige geweldsdelicten komen er niet voor in aanmerking, maar alle andere gedetineerden wel.
Om ervoor te zorgen dat gedetineerden via dit ‘eindverlof’ twee weken eerder naar huis mogen worden gestuurd, moeten er nog wel wat regels worden veranderd.
Omdat dit even duurt en de nood hoog is, wil staatssecretaris Coenradie in de tussentijd alvast alle gevangenen die in aanmerking komen een week eerder naar huis sturen dan de rechter heeft bevolen. Ook bekijkt ze of meerdere personen op een cel plaatsen voor meer ruimte kan zorgen.
Ik sta met mijn rug tegen de muur en moet hele pijnlijke keuzes maken.
In het interne document schetst de PVV-staatssecretaris dat ze er ook voor zou kunnen kiezen om iets aan de instroom van gevangenen te doen. Bijvoorbeeld door tijdelijk minder arrestaties te verrichten om zo de gevangenissen wat lucht te geven.
Omdat dat volgens haar nog onaantrekkelijker is dan veroordeelden eerder vrijlaten, kiest Coenradie toch voor die laatste optie. Geen arrestaties verrichten zou de staatssecretaris echt niet kunnen uitleggen aan slachtoffers en agenten, stelt ze. “Kiezen tussen twee kwaden”, wordt het in het document genoemd.
Veel discussie
Of de plannen ook echt op deze manier gaan worden uitgevoerd, is nog onzeker. In de coalitie zorgt het probleem achter de schermen voor veel discussie. Het ligt immers erg gevoelig om opgelegde straffen niet uit te voeren en dit kabinet, en zeker de PVV waarvoor staatssecretaris Coenradie in het kabinet zit, wil veroordeelden juist strenger straffen.
Bovendien moet Coenradie dit alles nog aan de ministerraad voorleggen. Tegelijkertijd wordt er in Den Haag door meerdere betrokkenen weinig bewegingsruimte gezien voor Coenradie om iets anders te doen dan wat zij nu voorstelt.
Code zwart
Volgens het kabinet is er sinds eind vorig jaar sprake van ‘code zwart’ in het gevangeniswezen. “Ik sta met mijn rug tegen de muur en moet hele pijnlijke keuzes maken”, schrijft Coenradie in het conceptstuk. Ze moet “met pijn in het hart” extra maatregelen nemen.
De staatssecretaris stelt in het stuk druk te zijn met het regelen van extra capaciteit, maar dat levert op korte termijn onvoldoende op. Als er dan geen maatregelen genomen zouden worden zoals dit zogeheten eindverlof zouden er “willekeurig verdachten en veroordeelden vanuit politiecellen naar huis moeten worden gestuurd”. En dat wil ze dus voorkomen.