NOS Nieuws•
Kinderartsen van drie grote ziekenhuizen slaan alarm vanwege een forse toename van het aantal kinderen met (ernstige) obesitas. Daarnaast zien de kinderartsen in Amsterdam, Rotterdam en Den Bosch ook een verdubbeling van de wachtlijsten bij de obesitaspoli en een vervijfvoudiging van het gebruik van medicatie ter behandeling van obesitas.
In Nederland kampen bijna 400.000 kinderen met overgewicht en ongeveer 100.000 van hen hebben obesitas (ernstig overgewicht). Kinderen in die laatste groep hebben vaak ernstige gezondheidsproblemen zoals gewrichtsklachten en diabetes type 2.
Ook vertoont ongeveer een derde van de kinderen die met obesitas op het spreekuur komen al tekenen van leververvetting. “Dat is heel ernstig, omdat de lever daarvan kapot kan gaan”, zegt Felix Kreier, kinderarts en onderzoeker op het gebied van obesitas aan het OLVG in Amsterdam. Ook kan het leiden tot leverkanker.
“Wat er gebeurt, is dat de lever de hoeveelheid vet in het lichaam niet meer kan bolwerken en ziek wordt. Daardoor slaat hij te veel vet op in de lever zelf. Dat is bedreigend omdat de lever een ontzettend belangrijke functie heeft bij het reinigen van het bloed, maar ook bij het maken van eiwitten die we voor allerlei lichaamsfuncties nodig hebben.”
De hamster in ons brein
De meeste ouders die op zijn spreekuur komen, willen volgens Kreier ontzettend graag dat hun kinderen gezond leven. “Maar dat is helemaal niet zo makkelijk tegenwoordig.” Dat komt vooral door de invloed van sociale media, advertenties en influencers, meent hij. Buiten het zicht van volwassenen worden kinderen daardoor de hele dag blootgesteld aan verleidingen.
Kinderen zijn daar volgens Kreier extra vatbaar voor, omdat hun brein nog geen overwogen keuzes kan maken. “Ons brein heeft zich ontwikkeld in een miljoen jaar van schaarste. Er is een oerbrein in ons, ik noem het de hamster, dat is de hele tijd bang dat wij doodgaan van de honger. Daarom zoekt het de hele dag naar eten. Dus als een kind in de ochtend op sociale media een cheeseburger ziet, dan denkt die ‘hamster’ de hele dag door: ‘wanneer gaan we nou die cheeseburger eten?'”
Kreier benadrukt dat we niet moeten onderschatten hoe sterk deze onderbewuste kracht is, waar door reclamemakers maar al te graag gebruik van wordt gemaakt.
Kinderen moeten hiertegen volgens de kinderartsen beschermd worden. Daarom doen de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) en De Gezonde Generatie, een alliantie van gezondheidsfondsen, een dringende oproep tot een stevig preventiebeleid. En in het bijzonder om vaart te maken met een wet die reclame voor ongezond eten en drinken gericht op kinderen verbiedt. Daar wordt al sinds 2022 over gesproken, maar die wet is er nog steeds niet.
Het klinkt eng, maar het is eigenlijk een groot experiment waar we aan meedoen.
Kreier maakt zich ook zorgen of het zorgsysteem wel berekend is op de toename van klachten door obesitas. “De huidige volwassenen met overgewicht hebben als kind meestal een normaal gewicht gehad. We weten niet goed wat er gebeurt nu we een generatie gaan afleveren die als kind te zwaar is geweest. Het klinkt eng, maar het is eigenlijk een groot experiment waar wij als maatschappij met elkaar aan meedoen.”
Als deze kinderen later volwassen worden en daarbij ook allerlei ziektes ontwikkelen, “weten wij nog niet heel goed hoe het zorgsysteem dit moet gaan bolwerken. Daar maken we ons grote zorgen over.”
