NOS Nieuws•
Vlak na de inval in Oekraïne ging het heel hard, de snelle daling van de Russische roebel. Na een paar maanden herstelde de koers zich weer. Tot deze week, met gisteren zelfs een daling van zeven procent in een dag. De koers van de munt was sinds maart 2022 niet zo laag.
Als belangrijkste oorzaak wordt gewezen naar een nieuw sanctiepakket van de Verenigde Staten gericht tegen vijftig banken. “De Russen wisten de roebel lang stabiel te houden, maar nu zakt hij voor het eerst flink. Dat is een slecht teken voor de Russen”, zegt sanctierechtadvocaat Heleen over de Linden. Hoewel de roebel vandaag een beetje opkrabbelde, verwacht zij dat de munt nog verder zal zakken.
Op woensdag kostte ruim 120 roebel 1 euro; 115 roebel was gelijk aan 1 dollar. De Russische nationale munt heeft sinds begin augustus bijna een kwart van zijn waarde verloren. Zowel sancties, als politieke onrust en de voortdurende oorlog in Oekraïne zetten de roebel onder druk.
Panieksituatie
In Russische kranten wordt gesproken van een panieksituatie, zegt Over de Linden. “Er is geschrokken gereageerd op de sancties en er is onrust in de markt.”
Op een persconferentie in de Kazachse hoofdstad Astana zei president Poetin dat er geen reden is tot paniek en dat de situatie onder controle is. Hij wijst onder meer op olieprijzen en seizoensgebonden factoren.
De EU en de VS hebben Rusland sinds het begin van de oorlog in Oekraïne sancties opgelegd. Daar kwamen op 21 november de Amerikaanse sancties tegen zo’n vijftig Russische banken bij. “Hierdoor drijven banken wereldwijd geen handel meer met deze Russische banken. Dit bemoeilijkt de internationale handel voor Rusland.”
Hoewel andere banken de Amerikaanse sancties niet hoeven te volgen, doen zij dat toch. “Banken zijn bang om hun licentie kwijt te raken of om ook op de sanctielijst terecht te komen en verbreken daarom de samenwerking met Russische banken”, zegt Over de Linden. Op die manier werken de Amerikaanse sancties door in Europa en andere delen van de wereld.
Geen dollars voor gas
Ook de Gazprombank, die geldt als systeembank, valt onder de gesanctioneerde banken. Landen die gas afnemen van Rusland betalen in dollars via deze bank. Deze transacties kunnen niet meer plaatsvinden, ook al zouden landen dat willen. “Zo wil Turkije nog wel gas afnemen, maar is het land door deze maatregel in betalingsproblemen terechtgekomen.”
Amerika heeft Gazprombank niet eerder op de sanctielijst geplaatst, omdat Europa afhankelijk was van Russisch gas via pijpleidingen. Inmiddels is die afhankelijkheid afgenomen. “Daarom hebben de sancties in mindere mate effect op de Europese energiemarkt”, zegt Over de Linden.
De Russische centrale bank overweegt om de rente opnieuw te verhogen om zo de inflatie te stabiliseren. De rente staat al op 21 procent, het hoogste niveau sinds 2003.
