Langverwachte snelheidsboost 5G komt er nu echt aan: dit kun je verwachten

• Nando Kasteleijn

  redacteur Tech

• Ruben Eg

  redacteur economie

De kans is groot dat je het al een paar jaar bovenin je telefoonscherm ziet staan: 5G. De cijfer-lettercombinatie zegt iets over het mobiele netwerk waar je telefoon verbinding mee heeft. De belofte van 5G is veel sneller internet, maar tot nu toe viel dat nogal tegen. De bedoeling is dat daar snel verandering in komt.

Gisteren werd er een frequentieveiling afgerond die flink wat gaat veranderen. Het is een moment waar consumenten, maar ook telecomproviders naar hebben uitgezien. Vijf vragen en antwoorden over wat dit gaat betekenen.

De kans is best wel groot dat je al 5G op je telefoon hebt en dat het verschil met 4G niet eens zo groot is. Dat heeft alles met de techniek te maken. Dat werkt zo: mobiele netwerken draaien op frequenties. Sinds 2020 draait 5G op 700 MHz: deze frequentieband heeft een ver bereik, maar is niet zoveel sneller. Daar komt nu 3,5 GHz bij. Die heeft een wat minder groot bereik, maar wel veel meer snelheid en capaciteit.

Met die 700 MHz konden providers vrij makkelijk een (bijna) dekkend 5G-netwerk opzetten. Maar de stap van 4G naar 5G was niet zo groot als de belofte, de écht hoge internetsnelheden zouden pas komen met 3,5 GHz.

Het gaat zorgen voor sneller mobiel internet en meer capaciteit. “Je moet het een beetje vergelijken met het aantal rijstroken op de snelweg”, zegt Toon Norp, die bij TNO onderzoek doet naar mobiele telecom. “Die frequenties betekenen dat er extra rijstroken bij komen. Dan kun je harder rijden of meer verkeer verwerken.”

In de praktijk zou dit er bijvoorbeeld voor moeten zorgen dat internet op drukke plekken – denk aan een festival of bij een sportwedstrijd – stukken beter is. Norp verwacht dat over het algemeen de mobiele internetsnelheid honderden megabits per seconde zal zijn. Op drukke plekken zou je 100 megabit per seconde moeten kunnen halen.

De extra frequentieruimte die nu in handen komt van de telecomproviders, werd eerst gebruikt voor satellietverkeer. Dat gebeurde vanuit het Friese Burum, waar grote afluisterschotels staan. Boven de lijn Amsterdam-Zwolle mocht daardoor de 3,5 GHz-band niet worden gebruikt.

Voor bedrijven moet het 5G helpen om slimmere toepassingen en innovaties te ontwikkelen. Denk aan zelfrijdende voertuigen of robots in fabrieken. Artsen zouden met betere videoverbindingen makkelijker patiënten op afstand kunnen helpen, ook in noodsituaties.

Een experiment met supersnel 5G-internet in Noord-Groningen liet eerder al de mogelijkheden voor de gezondheidszorg zien:

De Rotterdamse haven laat weten via 5G de containeroverslag veel efficiënter en sneller te kunnen automatiseren. Ook kunnen drones voor beveiliging en verschillende vaar- en voertuigen beter en slimmer op afstand bestuurd worden. Daar zegt de haven al mee te hebben getest. Schiphol zegt eveneens de 5G in te gaan zetten voor innovaties, zoals de automatisering in de bagagekelder.

Dat zijn de drie Nederlandse providers met een eigen netwerk: KPN, VodafoneZiggo en Odidio (voorheen T-Mobile). Het ministerie van Economische Zaken stelt dat de bedrijven hun frequenties deze maand in gebruik kunnen nemen. Klanten met toestellen die 5G ondersteunen moeten daar dan ook direct iets van merken.

Odido laat weten de “komende periode” diverse netwerkverbeteringen door te voeren en hierbij direct de uitbreiding van 5G aan te zetten. KPN zegt het netwerk al te hebben voorbereid op de nieuwe 5G-frequenties en op de drukste plekken in het land ook al te hebben geïnstalleerd. Een woordvoerder zegt dat die snel geactiveerd worden en dat de dekking in het land stapsgewijs wordt uitgebreid. VodafoneZiggo verwacht ook binnen enkele weken van start te gaan.