NOS Nieuws•
Na ongeveer vier maanden keert Zr. Ms. Karel Doorman vandaag terug naar de haven in Den Helder. Het marineschip nam deel aan EU-missie Aspides bij Jemen om daar de internationale scheepvaart te beveiligen.
Sinds november vorig jaar vallen Houthi-rebellen met regelmaat schepen in de Rode Zee aan. De aan Iran en Hamas gelieerde strijdgroep stelt dat ze dit doen om Israël en zijn bondgenoten te raken vanwege de strijd in Gaza, maar vaak lijkt het om willekeurige aanvallen op passerende schepen te gaan.
De Rode Zee is een cruciale vaarroute voor de wereldhandel. Zo’n 12 procent van de internationale handel passeert die wateren ieder jaar. Het is de kortste zeeroute tussen de Middellandse Zee en de Indische Oceaan, en daarmee tussen Europa en Azië.
‘Continu op je hoede’
Als reactie op de Houthi-aanvallen werd de Aspides-missie opgezet. Die bestond naast de Karel Doorman uit drie fregatten uit Italië, Griekenland en Frankrijk. De oorlogsschepen begeleidden koopvaarders langs de kust van Jemen.
Vooral de willekeur van de aanvallen maakte de missie soms spannend, vertelt Kapitein-ter-zee Paul Bijleveld vanaf de Karel Doorman in het NOS Radio 1 Journaal. “Je bent eigenlijk continu op je hoede omdat je vreest dat je dat je zelf aangevallen wordt, of omdat een ander schip aangevallen kan worden en je ineens nodig bent.”
Drijvend hospitaal
Het schip voorzag de andere schepen van de missie van brandstof, goederen en munitie. Ook heeft de Doorman medische faciliteiten aan boord en gaf het onderdak aan de internationale staf van de missie.
Er waren meer dan 50 medische specialisten aan boord, die twee operatiekamers konden bedienen. Een matroos van een koopvaartschip dat was aangevallen door de Houthi’s werd geopereerd op het schip.
De Aspides-missie gaat door, maar de Karel Doorman zal niet worden afgelost. Bijleveld verwacht dus dat het schip gemist zal worden. “Wij kunnen schepen voorzien van brandstof én meer dan twintig zwaargewonden behandelen in onze operatiekamers. Dat is echt een unieke capaciteit.”
As van verzet
De Houthi’s maken deel uit van de ‘As van verzet’, een aan Iran gelinkt netwerk van gewapende groepen in het Midden-Oosten. Behalve de Houthi-beweging bestaat die groep uit Hezbollah, Hamas en pro-Iraanse milities in Syrië en Irak.
Naast de Europese Aspides-missie is er ook een internationaal samenwerkingsverband onder leiding van de Verenigde Staten actief in de Rode Zee om schepen te beschermen tegen Houthi-aanvallen. Nederland deed ook mee aan die operatie, die Operation Prosperity Guardian (operatie Hoeder van de Welvaart) wordt genoemd.
‘Heftigste aanval in maanden’
Ondanks de internationale missies lukt het niet om de aanvallen van de Houthi’s te stoppen. Sinds november vorig jaar hebben de Houthi’s ruim tachtig schepen aangevallen met raketten en drones. Daarbij werden vier zeelieden gedood. De beweging nam één schip in beslag en bracht twee schepen tot zinken.
Afgelopen woensdag voerde de groepering zijn heftigste aanval in maanden uit. Een Griekse olietanker werd beschoten door mannen in kleine boten, op zo’n 140 kilometer voor de kust van de Jemenitische stad Hodeida.
De tanker was onderweg van Irak naar Griekenland. Nadat vier projectielen waren ingeslagen, raakte het schip onbestuurbaar. Een fregat van de Aspides-missie wist de bemanning gisteren veilig van boord te halen.
