Meer goederentreinverkeer langs woonwijken door werkzaamheden Betuwelijn

• Sharyfah Bhageloe

  Redacteur Binnenland

De komende anderhalf jaar krijgen delen van Gelderland en Noord-Brabant meer last van goederenvervoer. Dat komt doordat goederenvervoer over de Betuwelijn tussen de Rotterdamse haven en Duitsland wordt omgeleid naar andere sporen.

De reden daarvoor zijn werkzaamheden in Duitsland, waar 70 kilometer aan nieuw spoor wordt aangelegd voor een betere aansluiting van de Betuwelijn op het Duitse spoornet. Het is de bedoeling dat daarna meer goedertreinen gebruik maken van de Betuweroute.

Door de werkzaamheden in Duitsland rijden er vaker treinen op drie omleidingsroutes: de Bentheimroute, de Brabantroute en de IJssellijn. Het werk in Duitsland gaat 80 weken duren, waarvan de Betuwelijn 20 weken lang volledig dicht zal zijn.

Volgens het CBS werd er vorig jaar 11,5 procent minder gewicht aan goederen vervoerd over het spoor dan in het topjaar 2022. Er werden vooral minder kolen en goederen in containers vervoerd. Maar op langere termijn neemt het spoorgoederenvervoer naar verwachting flink toe.

Volgens een prognose van het Rijk kan in 2050 het spoorgoederenvervoer bijna verdubbeld zijn ten opzichte van 2023.

“Het spoorgoederenvervoer veroorzaakt de meeste hinder voor bewoners. Zowel het geluid als de trillingen zijn veel zwaarder dan bij reizigersvervoer,” zegt Leendert Stutvoet voorzitter van regionaal overleg noordelijke aftakking. Hij zet zich in voor de belangen van bewoners langs de Bentheimroute.

Via een subsidieregeling kwam de overheid met het ‘Minder Hinder pakket’ om de overlast van omgeleide goederentreinen te beperken.

Er komen STRAIL-overwegen, met rubberen wegplaten tussen de sporen die trillingen verminderen. Ook worden rubberen matten onder de dwarsliggers gemonteerd.

In Wierden, op de Bentheimroute in Overijssel, is bijvoorbeeld een STRAIL-overweg gemaakt om de overlast voor omwonenden te beperken. Gedurende 20 weken rijden hier twee keer zoveel goederentreinen. Sommige bewoners merken nog weinig verbetering door de STRAIL-overweg.

“Ik kan nog niet hardop zeggen dat er een dusdanig verschil in trillingen is,” zegt Michelle Rouwenhorst. Ze woont sinds haar vijfde in een familiewoning in Wierden. 32 jaar later zegt ze dat er te weinig aandacht is voor de bestaande woningbouw langs het spoor.

“Wij zien niets anders dan overlast. We zijn met verschillende bewoners al lang bezig om geluidsschermen te krijgen, maar die krijgen we niet. Alles wordt door ProRail gegooid op de richtlijnen van de overheid, waar nu aan wordt voldaan.”

Volgens Rouwenhorst is het goederenspoorverkeer de oorzaak van scheuren in haar woning. “Het huis staat er al 80 jaar en we zien een toename in het aantal scheuren de laatste jaren. Het is ‘David tegen Goliath’ om te bewijzen dat de scheuren specifiek door het treinverkeer komen.”

De achtertuin van Henriette van Buuren in Wierden ligt op 20 meter van het spoor. Ze ziet met huivering de komende 80 weken tegemoet. “Ondanks de STRAIL-overweg voel ik de trillingen nog steeds. “Ik word er geregeld wakker van, dat is de tendens hier in de buurt.”

“Het is belangrijk dat er goederenvervoerder is,” reageert de woordvoerder van ProRail. “We hebben allemaal spullen nodig. Een goederentrein haalt ongeveer 55 vrachtwagens van de weg.”

Het Duitse bedrijf DB InfraGo vroeg om de Betuwelijn 80 weken lang volledig dicht te houden. “Dat vonden we wel erg pittig voor de goederenvervoerders en mensen die langs het spoor wonen. Uiteindelijk zijn we nu tot deze constructie gekomen.”

“Via het ministerie zijn we met het pakket aan maatregelen gekomen. Deze maatregelen zijn vooral op de Brabantroute getroffen”, zegt de woordvoerder.

“Er is meer dan alleen Wierden, het zwaartepunt in overlast ligt op de Brabantroute. We willen natuurlijk graag hinder voorkomen. Met het huidige goederenvervoer en wat gaat komen, heeft de Brabantroute voorrang gekregen om de maatregelen daar goed te implementeren.”

Volgens Prorail heeft een onafhankelijk bureau bepaald dat de trillingen in Wierden niet zo ernstig zijn dat ze scheuren in de woningen kunnen veroorzaken.