NOS Nieuws•
Aan de boulevard in Egmond aan Zee staat een nieuw monument. Het is een blijk van herinnering aan bijna 25.000 Nederlandse, geallieerde en Duitse bemanningsleden van vliegtuigen die in de Tweede Wereldoorlog op de Noordzee om het leven zijn gekomen.
Bij de onthulling waren nabestaanden van vliegeniers aanwezig. Ook waren er vertegenwoordigers van het Verenigd Koninkrijk, Australië, Amerika en Duitsland.
Het idee voor het monument ontstond in 2022, toen door storm Eunice de wrakstukken van een Britse bommenwerper aanspoelden op het strand bij Camperduin. Het bleek te gaan om een vliegtuig dat in december 1942 met acht bemanningsleden aan boord in zee was gestort. Hun lichamen zijn nooit teruggevonden. Er werd contact gelegd met de familie van de bemanning, waarna het idee ontstond voor een monument.
Het monument is bedoeld ter herinnering aan alle bemanningsleden die niet meer terugkwamen van boven de Noordzee, van Het Kanaal tot Noorwegen, zei initiatiefnemer Martijn Visser in het NOS Radio 1 Journaal.
Het is daarmee een van de weinige monumenten dat ook de Duitse vermisten in herinnering brengt. “De Luftwaffe bestond ook uit dienstplichtige militairen. Na meer dan tachtig jaar is het tijd om ook samen te herdenken”, zegt Visser. Hij krijgt veel positieve reacties van de Duitse toeristen die de plaats bezoeken. “Velen van hen hebben het nog steeds moeilijk met het oorlogsverleden van hun land, vertellen ze ons.”
The gap
Tijdens de oorlog vlogen bommenwerpers van Groot-Brittannië naar Duitsland. De route ging vaak via Egmond aan Zee, omdat daar weinig luchtafweergeschut van de Duitsers stond. In Castricum en Bergen stonden zwaar bewaakte radartorens, maar Egmond lag daar tussenin. De Britten noemde Egmond aan Zee daarom ’the gap’ (het gat). Bovendien kon de vuurtoren van Egmond, hoewel het licht gedoofd was, gebruikt worden als baken voor vliegers.
Het monument LOST, wat staat voor Lost Over Sea Tribute, is bedacht en gemaakt door de Hoornse kunstenaar Martijn Neuvel. Het bestaat uit dog tags: militaire naamplaatjes, die gezamenlijk een vliegenier uitbeelden. Voor de identiteitsplaatjes is gekozen omdat elke militair die droeg, ongeacht nationaliteit of rang. Op elk plaatje staat de voornaam van een daadwerkelijk vermiste persoon.
