NOS Nieuws•
De Israëlische geheime dienst Mossad heeft ruim tien jaar gewerkt aan de omstreden pieper- en walkietalkie-aanval in Libanon. Dat zeggen twee betrokken Mossad-agenten buiten dienst in een interview met een Amerikaanse tv-zender. Het duo onthult hoe en met welk doel de operatie is opgezet. In september leidde die tot enkele duizenden slachtoffers onder zowel leden van Hezbollah als burgers.
“Al die mensen zonder handen en ogen” zijn volgens agent ‘Gabriel’ een heldere boodschap. “Met ons kan je niet sollen. Ze zijn het levende bewijs van onze superioriteit in het Midden-Oosten”, schept de Israëliër op over de reeks bomaanslagen. Hij en ‘Michael’, nepnamen voor de agenten die inmiddels buiten dienst zijn, zijn onherkenbaar in beeld bij het interview met 60 Minutes van CBS News.
De Mossad maakte ook nepadvertenties om Hezbollah te overtuigen piepers te kopen:
Mossad-agenten vertellen over exploderende Hezbollah-piepers
Volgens Michael kocht Hezbollah tien jaar geleden al 16.000 explosieve portofoons. Die bleven echter jarenlang op de plank liggen omdat ze alleen voor tijden van oorlog bedoeld waren. In 2022 werd besloten ook piepers aan de man te brengen.
“Ze kregen een mooie prijs”, zegt Michael daarover. De apparaten hadden een speciaal afgestelde ringtone. De Mossad heeft naar eigen zeggen onderzocht welk geluid het meest urgent klinkt, zodat de pieper tevoorschijn zou worden gehaald door de gebruiker.
De explosieve lading zat in de batterij van piepers en walkietalkies. “Het zijn wapens net zoals een kogel of mortier”, zegt Michael, die naar eigen zeggen aanvoerder was bij de operatie. De apparaten werden iets groter gemaakt zodat de explosieven erin pasten. In YouTube-spotjes specifiek gericht op Hezbollahstrijders werd dat nadeel goedgepraat met belofte dat de apparaten beter bestand waren tegen stof en water.
“Toen ze met ons handelden, hadden ze geen enkel besef dat ze zakendeden met Mossad”, zegt Gabriel. “Voor hen leek alles normaal, 100 procent koosjer, inclusief zakenmensen, reclameafdeling, ingenieurs, showroom, alles.” Andere potentiële klanten werden volgens de geheim agenten afgewimpeld met een hogere prijs.
Woordvoerder ingehuurd
De sjiitische beweging dacht daarom dat het zakendeed met het Taiwanese bedrijf Gold Apollo. In werkelijkheid was het de Israëlische geheime dienst die een nepversie van het bedrijf had opgezet. De Mossad beweert dat het Taiwanese bedrijf er niets vanaf wist, maar er was wel een woordvoerder van het echte Gold Apollo “gehuurd” om geen argwaan te wekken bij Hezbollah.
Op 17 september klonk bij al deze geprepareerde piepers tegelijk de ringtone. Het doel was dat het machientje werd opgepakt en in de hand van de eigenaar explodeerde. En dat werd massaal gedaan. Vervolgens werden een dag later de walkietalkies tot ontploffing gebracht, omdat die nu na al die jaren in gebruik waren genomen door Hezbollah.
In deze video zie je het verwoestende effect van de gelijktijdige bomaanslagen:
Ontploffende piepers en portofoons: dit weten we nu
De twee mannen beweren dat de bomaanslagen alleen gericht waren tegen Hezbollah-strijders. Ze stellen dat er vooraf grondig getest is om ervoor te zorgen dat de exploderende apparaten alleen het doelwit zouden verwonden. Maar in de praktijk werden ook talloze burgers verwond of gedood.
VN-experts spraken van oorlogsmisdaden, omdat bij het laten exploderen van duizenden apparaten tegelijk onmogelijk in alle gevallen onderscheid kon worden gemaakt tussen militanten of burgers. Volgens de Libanese autoriteiten raakten 4000 burgers bij de aanval gewond. Ziekenhuizen konden de toestroom van patiënten niet of nauwelijks aan.
Er vielen volgens Libanon 42 doden, onder wie een aantal kinderen. Hezbollah erkende dat er ook leden van de strijdgroep en politieke beweging waren gedood, maar net als met het aantal gemelde gewonden werd in de overheidscijfers geen onderscheid gemaakt tussen burgers en militanten.
Angst aanjagen
“Het doel was niet om Hezbollah-terroristen te doden”, zegt Gabriel. De inzet was volgens hem juist zo veel mogelijk leden en militanten van de organisatie te verwonden. Dat kost meer geld, zorgcapaciteit, en jaagt minstens zo veel angst aan – zo redeneert de Israëlische agent.
“De dag na de piepers explodeerden, werden mensen in Libanon bang om de airco aan te zetten, omdat ze bang waren dat die zou exploderen.”
Het is onduidelijk in hoeverre de lezing van de twee mannen door de redactie van het programma is gecontroleerd. Details komen overeen met wat eerder bekend werd over de aanval. Zo bevestigen de Mossad-agenten dat er in Hongarije een bedrijf was opgezet dat de explosieve apparaten had verkocht aan Hezbollah. Premier Netanyahu heeft vorige maand openlijk erkend dat Israël achter de aanval zat.
‘Blijven gissen’
Kort na de aanval begon Israël met intensieve luchtbombardementen op Libanon. Het doelwit was Hezbollah, maar er vielen ook vele burgerdoden. In enkele weken tijd werden ruim duizend mensen gedood volgen de Libanese autoriteiten.
Daarna volgde een Israëlisch grondoffensief, bedoeld om een einde te maken aan beschietingen door Hezbollah richting Israël. Onlangs werd een wapenstilstand getekend, maar nog altijd zijn er schermutselingen. De Israëlische bombardementen in het zuiden en in Beiroet hebben tot grote verwoesting geleid.
Alles bij elkaar heeft Hezbollah zware klappen te verduren gekregen. Gabriel erkent in het interview dat de militante beweging in het buurland niet is verslagen, maar het wel “erg lastig” heeft gekregen. Michael zegt dat er wordt gewerkt aan een nieuwe geheime operatie tegen Hezbollah-leden, al zal de Mossad het niet nog eens met piepers proberen. “Ze moeten blijven gissen wat het volgende zal worden.”
