NOS Nieuws•
Drie maanden na omstreden verkiezingen in Mozambique is oppositieleider Venancio Mondlane teruggekeerd in het land. Bij de luchthaven hebben zich honderden van zijn aanhangers verzameld. Ordetroepen hebben traangas ingezet en wegen naar het vliegveld zijn door de politie geblokkeerd om te voorkomen dat meer mensen eropaf komen.
De verkiezingen waren begin oktober. Regeringspartij Frelimo, die al 50 jaar aan de macht is, werd als winnaar uitgeroepen. Maar volgens de oppositie en internationale waarnemers is er massaal gefraudeerd, wat leidde tot grote protesten en geweld. Sindsdien zijn meer dan honderd mensen, en volgens sommige schattingen honderden, gedood.
Mondlane was het land ontvlucht. Hij verklaarde te vrezen voor zijn leven nadat twee partijgenoten kort na de verkiezingen in een auto waren doodgeschoten. Vanuit het buitenland had hij opgeroepen tot vreedzaam protest.
Rellen en plunderingen
Duizenden Mozambikanen zijn vanwege het geweld het land uit gevlucht. Ook het bedrijfsleven wordt erdoor geraakt. Eind december werd een grote mijn stilgelegd.
Kort voor het kerst, nadat de uitslag officieel was bekrachtigd, braken grootschalige rellen uit. Winkels werden geplunderd en politieauto’s, politiebureaus en andere gebouwen in brand gestoken. Ook werd een gevangenis bestormd, waarna duizenden gevangenen zouden zijn ontsnapt.
Na aankomst in de hoofdstad Maputo zei Mondlane dat hij is teruggekeerd om tegenwicht te bieden aan het narratief dat er geen dialoog kan plaatsvinden omdat hij niet in het land is. Ook wil hij dat het geweld tegen betogers stopt en dat zijn aanhangers niet langer vervolgd worden. Verder zei Mondlane dat hij dichter in de buurt wil zijn van de protestbeweging.
Mozambique heeft zo’n 35 miljoen inwoners, van wie velen in armoede leven. Frelimo regeert het land sinds de onafhankelijkheid in 1975 van Portugal. De partij is vaker beschuldigd van fraude bij verkiezingen.