NOS Nieuws•
Nederland gaat van 3,4 miljoen eenpersoonshuishoudens dit jaar tot mogelijk 5,1 in 2060. En van ruim 450.000 85-plussers dit jaar tot minimaal 1,1 miljoen in 2060. Het zijn enkele opvallende getallen uit de Toekomstverkenning Welvaart en Leefomgeving van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).
Daarin is gekeken naar vier scenario’s, afhankelijk van de mate van economische groei en klimaattransitie. Volgens PBL-directeur Marko Hekkert geeft de verkenning “richting en houvast” aan beleidsmakers bij het maken van keuzes, zoals over de aanleg van woningen, infrastructuur en elektriciteitsnetwerken.
“Regeringen hebben vaak moeite veel verder vooruit te kijken dan de lopende kabinetsperiode. Veel keuzes die worden gemaakt zijn echter voor veel langere tijd van invloed op de manier waarop we leven en de welvaart die we hebben”, zegt Hekkert.
Dubbele vergrijzing
Dat er in 2060 meer dan een miljoen 85-plussers zijn, laat zien dat er een dubbele vergrijzing plaatsvindt: niet alleen vormen ouderen een groter deel van de bevolking, ook de gemiddelde leeftijd van de groep ouderen neemt toe. Dit zal leiden tot een nog grotere vraag naar zorg.
Het aantal eenpersoonshuishoudens neemt fors toe doordat ouderen langer alleen blijven wonen en doordat studie- en arbeidsmigranten verhoudingsgewijs vaak alleenstaand zijn.
Dit hangt wel af van de hoogte van de economische groei. “Bij een hogere economische groei kunnen mensen zich het makkelijker veroorloven alleen te wonen en gaan jongeren eerder het huis uit dan bij een lagere economische groei”, staat in het rapport.
De Nederlandse bevolking kan bij een hoge economische groei toenemen tot 21,9 miljoen mensen. De grootste bevolkingsgroei verwacht het planbureau in de Randstad en de provincies daaromheen. Daar zijn de meeste opleidingen en banen, en is de bevolking gemiddeld ook jonger, waardoor er meer geboorten en minder sterfgevallen zijn.
Meer elektriciteitsgebruik, minder energie-import
Vooral daar zullen dan ook meer woningen nodig zijn. “De verstedelijkingsopgave wordt complex, zeker in combinatie met de ruimtevraag voor opgaven als duurzame energie, circulaire economie en klimaatadaptie”, aldus de onderzoekers. Het aandeel migranten neemt zowel bij hoge als bij lage economische groei toe.
In alle scenario’s zullen de bouw- en zorgsector groeien, zet de overgang naar elektrisch rijden door, daalt het totale energieverbruik licht, neemt het elektriciteitsgebruik toe en wordt Nederland minder afhankelijk van energie-import.
Hittegolven en zeespiegelstijging
Bij een snelle klimaattransitie verwacht het PBL dat de risico’s, kosten en opgaven voor klimaatadaptatie tot 2050 zullen toenemen en daarna ‘niet nog veel hoger’ zullen worden. Bij een vertraagde klimaattransitie blijven de risico’s, kosten en opgaven ook na 2060 toenemen.
Het gaat dan om kosten die gemaakt moeten worden om Nederland te beschermen tegen zeespiegelstijging, hittegolven, natuurbranden en onregelmatige neerslag.
Verkeersdoden en fietsnetwerken
Auto’s zullen vooral meer gebruikt worden buiten de steden, waar de bus in drie van de vier scenario’s minder gebruikt gaat worden. In alle scenario’s wordt rekening gehouden met meer verkeersdoden en ernstige verkeersgewonden. “Dat komt vooral door een combinatie van vergrijzing en een toename van het aantal fietsers.”
In steden zal het door de sterke bevolkingsgroei drukker worden op straat. “Dat maakt een uitbreiding van het stedelijk verkeersbeleid logisch, zoals betaald parkeren, 30-kilometerzones en fietsnetwerken”, zeggen de onderzoekers.
