NOS Nieuws•
Tata Steel heeft een grote reorganisatie aangekondigd, waarbij zo’n 1600 banen verdwijnen. Het staalbedrijf heeft het moeilijk. Wat betekent het voor de toekomst van het bedrijf?
Wat betekent Tata Steel voor Nederland?
De staalfabriek is al zo’n honderd jaar een belangrijke werkgever in de regio. Op het hoogtepunt werkten er meer dan 22.000 mensen. Met 9.200 arbeidsplaatsen is het ook nu nog een belangrijke werkgever.
Daarnaast zijn er naar schatting zo’n 20.000 mensen in de regio indirect afhankelijk van Tata.
Tata Steel is voor Nederland van strategisch belang om zelf staal te kunnen maken. Niet voor niets besloot Nederland na de Eerste Wereldoorlog te investeren in een eigen staalfabriek in IJmuiden om te voorkomen dat alle staal voor bijvoorbeeld de defensie-industrie uit Duitsland en Groot-Brittannië moest komen.
Voor Europa is het belangrijk dat er staalfabrieken op het continent blijven draaien, om te voorkomen dat het te afhankelijk wordt van Chinees en Amerikaans staal.
Komt de ontslagronde als een verrassing?
Niet echt. De staalprijzen zijn al een poos laag, onder meer omdat China staal dumpt op de Europese markt. En de energieprijzen zijn hoog, terwijl voor het produceren van staal veel energie nodig is. Het is daardoor al geruime tijd moeilijk geld te verdienen met het produceren van staal. Tata Steel lijdt al twee jaar vele honderden miljoenen euro’s verlies.
En dat juist nu er extra investeringen nodig zijn om de staalproductie minder vervuilend te maken. Want vanaf 2030 gelden strengere regels in de Europese Unie voor de uitstoot van CO2.
Daarnaast heeft Tata een sterk vervuilende cokesfabriek. Eigenlijk zou die fabriek al moeten worden vervangen. Ook dat kost veel geld.
Hoe denkt Tata dat 1600 ontslagen het tij kunnen keren?
Tata wil een efficiëntere organisatie met minder bureaucratie. Zo kan het in de toekomst een goed winstgevend staalbedrijf worden, is het idee. Als dat lukt, wordt het voor de overheid aantrekkelijker om te helpen met het terugdringen van de CO2-uitstoot.
Dat kan door te investeren in hoogovens die draaien op waterstof, in plaats van steenkool. Voor de overheid is het aantrekkelijker geld te steken in een efficiënt bedrijf dan om een bedrijf met een onzekere toekomst door hoge salarislasten te subsidiëren.
Op Europees niveau gaat mogelijk gekeken worden welke staalbedrijven er het best voor staan. Die sterke staalbedrijven zouden er dan voor kunnen zorgen dat Europa een eigen goed draaiende staalindustrie houdt. Zwakkere producenten zouden dan kunnen afvallen. Tata wil natuurlijk graag in het lijstje sterke bedrijven staan.
Wat betekent dit nieuws voor mensen in de omgeving van Tata Steel?
Veel. Het is in de regio niet uitzonderlijk dat binnen een familie meerdere generaties bij het bedrijf werken of hebben gewerkt.
Daarnaast zijn tal van toeleveranciers geheel of gedeeltelijk afhankelijk van Tata Steel. Denk aan onderhoudsbedrijven, maar ook de bakker die broodjes en gebak levert bij speciale gelegenheden.
Gaat Tata Steel het hiermee redden of blijft de toekomst onzeker?
Een afgeslankt bedrijf met een efficiënte organisatie heeft een grotere kans om te overleven. Tegelijk is de onzekerheid op tal van vlakken groter dan ooit voor Tata.
Gaat president Trump door met zijn handelsoorlog? Het antwoord op die vraag is belangrijk voor de wereldeconomie, en dus ook voor de vraag naar staal. Sowieso hebben de Verenigde Staten al een importheffing op staal ingevoerd, waardoor Tata Steel mogelijk orders uit de VS misloopt.
Ook is, mede door onzekerheid over de Trumps tariffs, onduidelijk hoe de energieprijzen zich gaan ontwikkelen.
En dan de bereidheid van de regering om Tata te steunen met het schoner maken van de staalproductie. Die is er nu wel, maar de vraag is of de miljarden die ervoor nodig zijn opwegen tegen de onzekerheid over het voortbestaan op langere termijn.
En is die politieke bereidheid er sowieso nog wel over pakweg twee jaar?
Kortom, niets is zeker, en zelfs dat niet, lijkt het motto voor Tata te blijven.
