NOS Nieuws•
Premier Schoof was zaterdag nog helder: Nederland zal welwillend kijken naar deelname aan een troepenmacht om Oekraïne na een akkoord te beschermen tegen Rusland. Maar twee dagen later is de kans dat er daadwerkelijk Nederlandse militairen die kant op gaan een stuk kleiner. Reden: de PVV van Wilders dreigt het te blokkeren.
Met een bericht op X creëerde Wilders vandaag een nieuw potentieel conflict in de coalitie. “Nederland zit al in veel missies en we moeten ons eigen grondgebied beschermen”, schreef hij. De Oekraïense mannen die nu als vluchteling in Nederland zijn, moeten maar terug naar hun eigen land om voor veiligheid te zorgen. Niet de Nederlandse militairen, vindt de PVV.
Het gebeurt wel vaker dat partijen in de Tweede Kamer tegen Nederlandse deelname aan internationale missies stemmen. Maar omdat een meerderheid voorstemt, gaan de militairen dan toch op pad. Maar de PVV is nu veruit de grootste fractie in de Kamer. Nederlandse militairen op een potentieel gevaarlijke missie sturen zonder steun van de grootste partij lijkt ondenkbaar.
Bronnen binnen de coalitie zeggen dat Wilders zijn bericht niet van tevoren had besproken met zijn coalitiepartners. VVD en NSC zijn onderdeel van een Kamermeerderheid die eerder een motie steunde om “constructief” te kijken naar een naoorlogse vredesmacht voor Oekraïne.
Premier Schoof, vandaag in Parijs bij het spoedoverleg over de toekomst van Oekraïne, benadrukte nog een keer dat Europa bereid moet zijn om veiligheidsgaranties te geven aan Oekraïne. “Als dat betekent dat er Europese troepen nodig zijn, dan vind ik dat Nederland minimaal het gesprek moet aangaan. Dat niet doen zou onverstandig zijn. Dan onderschatten we de risico’s die er zijn voor Europa en de belangen die Nederland heeft.”
Morgen debatteert de Tweede Kamer over de situatie rond Oekraïne en de manier waarop de nieuwe Amerikaanse president Trump een einde probeert te maken aan de oorlog met Rusland. Sommige partijen zullen duidelijk maken dat ze Nederlandse troepen willen inzetten om na onderhandelingen de vrede te bewaren.
“Mocht er een vredesakkoord komen, dan moet Europa ook bereid zijn om die vrede te bewaken”, zegt D66-leider Jetten. “Dan zal de hele EU, ook Nederland, daar een bijdrage aan moeten leveren.” Dat Wilders dat wil blokkeren, noemt Jetten “dansen naar de pijpen van Trump en Poetin”.
Srebrenica
Partijen als GroenLinks-PvdA en BBB zijn voorzichtiger, maar sluiten zeker niet uit dat er Nederlandse militairen onderdeel gaan uitmaken van de beschermingsmacht. Voorman Timmermans van de grootste oppositiepartij vindt dat er eerst nog veel vragen beantwoord moeten worden, bijvoorbeeld over het mandaat dat de militairen krijgen en welke landen er meedoen.
“Als al die vragen beantwoord worden op een wijze die tevredenstellend is, dan zijn wij niet tegen”, zegt Timmermans. Kamerlid Vermeer van BBB hamert ook op meer duidelijkheid over het mandaat: “We hebben natuurlijk in Srebrenica gezien dat als dat niet van tevoren helder is, dat je dan je eigen mensen in gevaar kunt brengen.”
Coalitiepartijen VVD en NSC beraden zich nog op een standpunt, maar hebben dus eerder wel uitgesproken dat ze het sturen van troepen niet uitsluiten. Datzelfde geldt voor oppositiepartijen als het CDA en Volt. De SP is bang dat het sturen van troepen juist tot escalatie van het conflict zal leiden en is dus tegen.