NOS Nieuws•
Oekraïne is akkoord gegaan met het opgraven van de duizenden stoffelijke resten van Poolse burgers die in de Tweede Wereldoorlog zijn vermoord door Oekraïense nationalisten. Dat was een groot pijnpunt in Polen, met name bij de nabestaanden van de slachtoffers, die hun familieleden een fatsoenlijke laatste rustplaats willen geven. Polen vroeg daar al jaren om.
Het gaat om de massamoorden in Wolynië in 1943. Dit zit de vriendschap tussen beide landen al jaren in de weg, ook al is Polen nu een van de belangrijkste bondgenoten van Oekraïne. Nu is een grote stap gezet richting het helen van die open wond.
De Oekraïense president Zelensky en de Poolse premier Tusk noemen het besluit om de lichamen op te graven een doorbraak. Tijdens een bezoek aan Warschau spraken ze erover. “We hebben de impasse in de kwestie doorbroken”, zei Tusk op een persconferentie. “We beginnen een gemeenschappelijke taal te vinden en samen te werken rond dit gevoelige hoofdstuk uit onze geschiedenis.”
Polen is momenteel voor een half jaar voorzitter van de Europese Unie. Poolse regeringsfunctionarissen hebben meer dan eens gesuggereerd dat Polen het EU-lidmaatschap van Oekraïne zal blokkeren zolang de stoffelijke resten niet opgegraven mogen worden.
‘Genocide’
Een ander belangrijk punt voor de Polen is dat de gebeurtenissen door Oekraïne erkend worden als genocide. Het Poolse parlement bestempelde de gebeurtenissen in 2016 als zodanig. In hetzelfde jaar kwam in Polen de film Wolyn uit waarin de zuiveringen van zowel Joden als Polen door Oekraïense nationalisten zeer expliciet in beeld komen. De film mocht in Oekraïne niet worden vertoond.
Inmiddels is de situatie veranderd, zei Zelensky na de ontmoeting met Tusk. “We zijn buren en Rusland vormt de grootste bedreiging. We moeten alles doen om onze band te versterken.”
Volgens Zelensky zijn de ministeries van Cultuur van beide landen de details al aan het uitwerken, en zouden de opgravingen snel kunnen beginnen.
Eerder deze week kwam naar buiten dat naar verwachting in april de eerste opgravingen mogen beginnen in de buurt van de Oekraïense stad Ternopil.