NOS Nieuws••Aangepast
-
Wessel de Jong
verslaggever
-
Wessel de Jong
verslaggever
Het lijkt erop dat Washington op het punt staat toestemming te geven aan Kyiv om westerse wapens te gebruiken tegen militaire doelen die dieper in Rusland liggen.
Het Verenigd Koninkrijk vindt dat Oekraïne hun raketten daarvoor mag gebruiken. Daarvoor willen zij wel expliciete toestemming van Biden zodat het duidelijk om een gezamenlijke strategie gaat van de VS, Groot-Brittannië en Frankrijk, meldt New York Times.
De toestemming gaat nog niet over het gebruik van “echte Amerikaanse wapens”. Het Oekraïense leger heeft al de nodige Amerikaanse raketten, maar aan het gebruik daarvan zitten beperkingen. Toen het Russische leger begin mei een offensief inzette richting Charkiv, hief president Biden een aantal van die beperkingen op.
De Oekraïners kregen toestemming om militaire doelen in Rusland te beschieten, als die een directe bedreiging vormden voor Charkiv, de tweede stad van Oekraïne. Andere Russische regio’s en doelen in Rusland moesten nadrukkelijk buiten schot blijven, uit vrees het conflict met Moskou op de spits te drijven.
Poetin: directe betrokkenheid NAVO
Het Kremlin zinspeelt namelijk al sinds het begin van de invasie in 2022 op de inzet van kernwapens als Rusland wordt aangevallen door het Westen. Wat in Poetins ogen zo’n directe aanval behelst, is echter onduidelijk.
Deze zomer dreigde Poetin nog met “ernstige problemen” als Oekraïne westerse wapens inzet op Russisch grondgebied. Inmiddels voert Oekraïne al een paar maanden beperkte aanvallen uit met westerse wapens op Russisch grondgebied.
Vandaag zei de Russische leider dat toestaan van het gebruik van westerse langeafstandsraketten op doelen dieper in Rusland wat hem betreft “niets minder betekent dan de directe betrokkenheid van NAVO-landen bij het conflict”. “Dit komt neer op directe deelname, en verandert vanzelfsprekend de essentie van het conflict.”
Poetin deed zijn uitspraken op het eerste kanaal van de Russische staatstelevisie:
Poetin over Oekraïense inzet Westerse wapens diep in Rusland
Over de opheffing van de beperkingen wordt intensief diplomatiek overleg gevoerd tussen Kyiv, Londen en Washington. Er worden ook de nodige hints gegeven. Op een vraag aan president Biden of Oekraïne de geleverde langeafstandsraketten ook mag gaan gebruiken om doelen dieper in Rusland te bestoken, antwoordde hij: “Daar zijn we nu mee bezig.” Eerder kwam het steeds neer op: mijn standpunt is ongewijzigd.
Gisteren waren de Amerikaanse en Britse ministers van Buitenlandse Zaken in Kyiv om kennis te maken met hun nieuwe Oekraïense collega Andrii Sybiha. Gevraagd naar het gebruik van de ATACM’s (Army Tactical Missiles) zei de Amerikaanse minister Blinken na afloop: “Ik neem de discussie mee terug naar Washington en ga de president vertellen wat ik hier heb gehoord. En David gaat hetzelfde doen,” verwees hij naar zijn Britse collega Lammy.
De Britse premier Keir Starmer gaat morgen naar de Verenigde Staten voor zijn eerste ontmoeting met president Biden. Het is niet uitgesloten dat zij dan een knoop doorhakken over aanvallen met Amerikaanse en Britse wapens dieper in Rusland.
Storm Shadow-raket
De Britten hebben al laten weten dat ze het geen probleem vinden als de Oekraïners hun Storm Shadow-raket gebruikt tegen doelen dieper in Rusland. Maar de Amerikanen hebben hier een stokje voor gestoken. Dat konden ze, omdat er vitale Amerikaanse onderdelen in deze raketten zijn verwerkt. Bij dergelijke onderdelen moet het land dat ze gemaakt heeft instemmen met het gebruik ervan.
Als Kyiv toestemming krijgt om de capaciteit van de ATACM’s volop te benutten, dan kan het Oekraïense leger doelen raken die 300 kilometer ver in Rusland liggen. Anticiperend op Amerikaans groen licht, zouden de Russen al de nodige hoogwaardige doelwitten hebben verplaatst, dieper het land in.
Volgens het Britse tijdschrift The Economist komen er 127 belangrijke militaire doelen binnen Oekraïens bereik, zoals vliegvelden, commandocentra en opslagplaatsen. Als die onder vuur worden genomen, moet dat de slagkracht van het Russische leger aantasten. Dat is bezig aan gestage opmars in de Donbas, waar de belangrijke plaats Pokrovsk wordt bedreigd.
Maar dat is niet de reden dat Washington nu geneigd lijkt de Oekraïners meer armslag te geven. Afgelopen dinsdag, vlak voor vertrek naar Kyiv, zei Blinken dat Iran ballistische raketten heeft geleverd aan Rusland om Oekraïne nog intensiever te kunnen beschieten. Hij noemde de levering een “ernstige escalatie van Iraanse en Russische kant”.
Stel kleine kinderen
De Amerikanen nemen in ieder geval de tijd om ook hun andere Europese bondgenoten te raadplegen. Bekend is dat de Duitsers terughoudend zijn als het gaat om het beschieten van Rusland, terwijl Ruslands buurlanden juist graag verder willen gaan.
De Litouwse minister van buitenlandse Landsbergis vindt dat “Russische vliegtuigen beter dan Oekraïense burgers worden beschermd door westerse garanties”. De Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov heeft naar aanleiding van het debat over de ATACM’s gezegd “dat het Westen lijkt op een stel kleine kinderen dat met lucifers speelt”.