Omtzigt spreekt van ‘prima sfeer’, wil alleen iets kwijt over expatregeling
Het gesprek over onderwijs dat de vier partijen vanmorgen bij de informateurs voerden, is afgelopen. Alleen NSC-leider stond achteraf de pers te woord. Hij sprak van “een prima sfeer”. Over de inhoud wilde hij niks zegen, “want de onderhandelingen gaan prima, zolang jullie niet weten waar het over gaat”.
Volgens hem zijn de gesprekken intensiever dan in eerdere fases van deze formatie nu het over de inhoud gaat. Ze spreken per onderwerp zo’n twee à drie uur, zegt hij. Daarvoor en daarna volgen besprekingen met de fractie, “dus ik kan u verzekeren dat dat een zeer intensief schema is”, zei Omtzigt.
Omtzigt wil nog wel wat kwijt over de expatregeling, die volgens BBB-leider Van der Plas op de onderhandelingstafel ligt. De versobering die nu stapsgewijs wordt doorgevoerd, komt uit zijn koker en hij vindt het nog steeds “zeer belangrijk” dat die wordt doorgezet. Hij noemt de regeling “oneerlijk”, omdat mensen hierdoor meer verdienen dan collega’s die hetzelfde werk doen. Dat kost de overheid volgens Omtzigt 700 tot 800 miljoen euro per jaar, “en dat vind ik erg veel geld”.
Van der Plas: versobering expatregeling ligt op onderhandelingstafel
Volgens BBB-leider Van der Plas maakt de versobering van de expatregeling die de Tweede Kamer vorig jaar heeft bedongen deel uit van onderhandelingen over een nieuw kabinet. Ze zegt dat daarover wordt gesproken in het kader van “het financiële kader” waar de vier partijen afspraken over willen gaan maken en dat ze daarom niet op vragen over de regeling kan ingaan. Met de versobering bepaalde de Kamer dat het belastingvoordeel voor buitenlandse werknemers stapsgewijs wordt afgebouwd.
Van der Plas wil wel reageren op het nieuws dat het demissionaire kabinet de laatste hand legt aan een plan dat ertoe moet leiden dat grote techbedrijven als ASML voor Nederland behouden blijven. “Heel goed”, vindt ze dat. “Het is een heel groot probleem voor onze economie als bedrijven hier weggaan.” Dat heeft volgens haar ook gevolgen voor alle mkb-bedrijven die nauw samenwerken met de grotere bedrijven, waarschuwt ze. “Als het ene wegvalt, heeft dat gevolgen voor ook kleinere bedrijven.”
‘Gevaarlijke tendens’
Ze voegt daar nog aan toe dat ze “een gevaarlijke tendens” ziet van partijen in de Tweede Kamer “die grote bedrijven neerzetten als graaiende cowboys die allemaal mensen aan het uitbuiten zijn. We hebben ons bedrijfsleven wel nodig om de economie staande te houden. Honderden miljarden van wat die bedrijven verdienen gaan naar de overheid en daar kunnen wij dingen van doen.”
Ook partijleider Omtzigt van NSC vindt het goed dat het demissionaire kabinet met een plan komt. “Ik vind het belangrijk dat we in Nederland een visie hebben over hoe we ons geld over tien of twintig jaar verdienen. Ik denk dat dat enige tijd ontbroken heeft in Nederland.”
Partijen spreken over nieuw onderwerp op lijstje: onderwijs
De onderhandelaars van PVV, VVD, NSC en BBB praten vanochtend bij de informateurs verder over de inhoud. Ze hebben het over onderwijs. Dat onderwerp is toegevoegd aan de lijst met onderwerpen waar concrete afspraken over gemaakt zouden moeten worden door de formerende partijen.
BBB-leider Van der Plas denkt dat het daar niet bij zal blijven. “Er is heel veel te doen in Nederland. We praten gewoon over alles”, zei ze. Eerder werd gezegd dat ook klimaat nog als onderwerp aan de lijst wordt toegevoegd.
Informateurs: onderhandelen via (sociale) media niet handig
Informateurs Dijkgraaf en Van Zwol hebben de partijleiders er nog eens op gewezen dat de onderhandelingen aan de formatietafel dienen te plaats te vinden, en niet via (sociale) media. “Als je heel erg via de pers gaat onderhandelen dan wordt het lastiger. Het is niet per se verboden. Het maakt ons werk wel makkelijker als het zoveel mogelijk bij ons gebeurt en zo weinig mogelijk in de pers”, zei Dijkgraaf na afloop van de bijeenkomst.
Aanleiding was de aanvaring tussen VVD-leider Yesilgöz en PVV-voorman Wilders gisteren. Yesilgöz zei in WNL op Zondag dat het wat haar betreft “een feit” is dat het nieuwe kabinet fors moet gaan bezuinigen. Wilders reageerde boos op X: “Niks is nog een feit. Wel dat de PVV lastenverlichting wil”.
Allemaal niet handig, vinden de informateurs. “Wij hebben gezegd: wees nou alert; als jij het ene roept, dan leidt dat tot een reactie van de ander. Al doende leert men, maar uiteindelijk is het hun keuze.”
Morgenochtend praten Van Zwol en Dijkgraaf weer verder met de vier partijen. ’s Middags komen vertegenwoordigers langs van organisaties als het UWV, de Belastingdienst en de inspecties.
Gesprekken over volkshuisvesting en veiligheid
Vandaag praten de twee informateurs Dijkgraaf en Van Zwol met PVV, VVD, NSC en BBB over volkshuisvesting en veiligheid. De gesprekken zullen worden gevoerd volgens een bepaald format, zei Dijkgraaf vorige week. Het gaat daarbij niet alleen om het formuleren van doelen, maar ook om het zoeken van “perspectieven van een oplossingsrichting”. De twee thema’s zijn een beetje willekeurig gekozen. “Maar het zijn wel onderwerpen die wat minder controversieel liggen.”
Informateur Van Zwol schatte vorige week dat de afspraken per thema ongeveer op 1 à 2 pagina’s passen. Er staan nu tien thema’s genoteerd en de lijst zal mogelijk aangevuld worden met onderwijs en klimaat. Het hoofdlijnenakkoord komt dan uit op maximaal 24 pagina’s. “En dan moet er nog een financiële paragraaf bij”, aldus Van Zwol.
De afspraak is om een akkoord op hoofdlijnen te maken, maar de vraag is groot of dat lukt. Bij eerdere formaties is dat het vaak geprobeerd, maar tevergeefs.
PVV en VVD namen een voorschot op de onderhandelingen
PVV-leider Wilders is het er niet mee eens dat het “een feit” is dat er fors moet worden bezuinigd. Op X reageerde hij gisteren op die stelling van medeonderhandelaar Yesilgöz (VVD) in WNL op Zondag. De VVD-leider zei in dat programma dat er niet “lukraak” aan belastingknoppen moet worden gedraaid, maar dat er moet worden gekeken waar het minder kan.
Wilders verweet de VVD-leider dat ze de onderhandelingen op tv begint “Niks is nog een feit“, schreef hij. “Wel dat de PVV lastenverlichting wil voor de burgers.”
Vandaag beginnen de onderhandelingen over de inhoud bij de nieuwe informateurs, Dijkgraaf en Van Zwol. De financiën zullen daarbij het moeilijkste thema vormen. Van Zwol zei daarover eerder dat “die puzzel echt nog niet gelegd is”.
