Ophef over verzwijgen ziekbed Von der Leyen: ‘Vertrouwensbreuk’

• 

  Kysia Hekster

  Correspondent Europese Unie

De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, lag meer dan een week in een ziekenhuis in Duitsland. De woordvoering van de Commissie meldde vorige week wel dat de 66-jarige Von der Leyen een “ernstige” vorm van longontsteking had. Dat het zo serieus was dat ze ook opgenomen moest worden, vertelden de woordvoerders niet, terwijl journalisten er meermaals rechtstreeks naar vroegen.

Het nieuws over Von der Leyens ziekte kwam begin januari naar buiten omdat een gepland bezoek van de Europese Commissie aan Polen afgezegd moest worden. Volgens de voorlichters had de voorzitter van de Europese Commissie, zelf arts, al haar externe afspraken voor ten minste twee weken afgezegd.

Wel was ze vanuit Hannover aan het werk, stelden de woordvoerders, terwijl ze herstelde van de longontsteking. “De president is volhardend en toegewijd en in dagelijks contact met haar team”, was het verhaal, “ze houdt de club draaiende.” Zo overlegde Von der Leyen onder meer telefonisch met de Italiaanse premier Meloni voordat die naar Donald Trump afreisde. Ook werden in haar naam bijna iedere dag berichten op X geplaatst.

EU-journalisten in Brussel vroegen de woordvoerders verschillende keren naar het herstel van de voorzitter van de Europese Commissie. Vorige week woensdag werd rechtstreeks gevraagd of de longontsteking zo ernstig was dat ze naar het ziekenhuis moest, maar de woordvoerders zeiden toen alleen dat er “geen update” was.

Pas nadat het Duitse persbureau DPA vrijdag naar buiten bracht dat de voorzitter in het ziekenhuis opgenomen was, bevestigde de dienst woordvoering van de Europese Commissie het. Ze lag niet op de intensive care en niet aan de beademing, maar werd wel van 2 januari tot afgelopen vrijdag behandeld in een ziekenhuis in Hannover voor haar longontsteking.

Het leidde tot boze reacties van journalisten bij de dagelijkse persconferentie van de Commissie vandaag. Meerderen van hen stelden dat de stilte over de ziekenhuisopname geleid heeft tot een breuk in het vertrouwen in de dienst. Ze voelen zich misleid door de woordvoerders.

De EU-correspondent van The Wall Street Journal zei het verzwijgen van de ziekenhuisbehandeling “van Peking te verwachten”, maar niet van een serieus democratisch instituut als de Europese Commissie.

Ook zei hij “versteld te staan” dat de voorlichters vragen over Von der Leyens gezondheid proberen af te kappen. “Het gaat over de transparantie van de Europese Commissie. Ik werk al heel lang in Brussel, maar dit is wel heel uitzonderlijk.”

De situatie werd zelfs vergeleken met het overlijden van de voorzitter van het Europees Parlement, David Sassoli, nu drie jaar geleden. “Toen hoorden we pas na zijn dood hoe ernstig zijn toestand was”, merkte een journalist op. Zij vroeg of een medisch verslag over Von der Leyens gezondheidstoestand openbaar gemaakt zou worden. Daar gingen de voorlichters niet op in.

De dienst woordvoering meent niets verzwegen te hebben. “Wij hebben gezegd dat het ging om een zware vorm van longontsteking”, herhaalde de woordvoerder vandaag, “en dat de voorzitter steeds doorgewerkt heeft”.

Vorige week vroegen journalisten zich af waarom Ursula Von der Leyen doorwerkte terwijl ze zo ziek was, en waarom ze zich niet liet vervangen door haar plaatsvervanger, de Spaanse Eurocommissaris Teresa Ribera.

Von der Leyen staat in Brussel bekend als workaholic die slaapt in een kamer op het kantoor van de Europese Commissie en hoge eisen stelt aan haar medewerkers. Ook zou ze een controlfreak zijn, die grote moeite heeft om te delegeren.

Dat Von der Leyen zo kort voor de inauguratie van de Amerikaanse president Trump ernstig ziek is, is op zijn minst onhandig. De commissievoorzitter is het gezicht naar buiten van de Europese Unie. Maar vanwege de longontsteking bleef het vanuit Brussel stiller dan je zou verwachten, bijvoorbeeld nadat Trump vorige week liet weten dat hij Groenland wil overnemen. Groenland is autonoom, maar hoort bij EU-lidstaat Denemarken.

Vandaag werd duidelijk dat Von der Leyen nog onvoldoende hersteld is om woensdag de eerste vergadering van de Europese Commissie van het nieuwe jaar te leiden. Volgens de woordvoerder is ze nu nog thuis in Hannover, maar zal ze waarschijnlijk eind deze week weer volledig aan de slag gaan.

De bedoeling is dat ze volgende week naar het Wereld Economisch Forum in het Zwitserse Davos gaat en naar Straatsburg, waar het Europees Parlement bij elkaar komt.