Influencers roepen volgers nogmaals op te gaan stemmen
Influencers roepen hun volgers op verkiezingsdag nogmaals op hun stem uit te brengen voor de Europarlementariërs.
Vorige week sprak NOS met verschillende influencers die door Den Haag of Brussel werden benaderd om de Europese verkiezingen te promoten. Het Nederlandse ministerie van Binnenlandse Zaken liet aan de NOS weten dat het de eerste keer is dat influencers op deze schaal zijn ingezet voor de publiekscampagne in aanloop naar verkiezingen.
Lees meer over hoe Brussel en Den Haag influencers inzetten:
Ook meerdere lokale referenda vandaag
In verschillende gemeenten kunnen inwoners vandaag niet alleen hun stem uitbrengen voor het Europees Parlement, maar mogen ze zich ook in een referendum uitspreken over lokale kwesties. Het samenvoegen van een referendum met een verkiezing is niet alleen goedkoper, maar kan ook tot een hogere opkomst leiden.
In Amsterdam brengen kiezers hun stem uit over het nieuwe plan over de ‘Hoofdgroenstructuur’. Ze kunnen aangeven of ze voor of tegen de groenplannen van de gemeente zijn. Het laatste referendum voor de hele stad Amsterdam was in 2002 en ging over de verzelfstandiging van vervoersbedrijf GVB. Een meerderheid sprak zich uit tegen de verzelfstandiging. Uiteindelijk werd GVB vijf jaar later alsnog zelfstandig.
In de gemeente Katwijk wordt een referendum gehouden over de uitbreiding van de parkeerregulering en in Alkmaar wordt er gestemd over het instellen van een algemeen vuurwerkverbod in de gemeente.
De voorlopige uitslagen van de referenda worden, in tegenstelling tot die van de Europese Verkiezingen, wel al vanavond bekendgemaakt.
Ipsos I&O: landelijke opkomst op 29 procent
Volgens onderzoeksbureau Ipsos I&O was de opkomst om 17.45 uur landelijk 29 procent. Dat is een stuk hoger dan bij de vorige verkiezingen. Vijf jaar geleden was de opkomst op dit tijdstip 24 procent.
Het volgende voorlopige landelijke opkomstpercentage van Ipsos I&O volgt na 19.45 uur.
Ook in Estland wordt gestemd, maar echte verkiezingsdagen pas later
Ook in Estland kan vandaag al gestemd worden. Anders dan in Nederland mag dat daar ook digitaal. Tot gisteravond 20.00 uur hadden 57.431 Esten online gestemd. Op kleine schaal kon ook al gestemd worden in stemlokalen: vooral in de dorps- en stadskernen van het land waren de stembureaus al open. Daar stemden tot gisteravond 20.00 uur 31,833 mensen.
In totaal bracht daarmee 9,1 procent van de Esten die mogen stemmen tot 20.00 uur gisteravond hun stem uit. Morgen, overmorgen en zondag openen alle 377 stembureaus in Estland.
102-jarige heeft al minstens 85 keer stem uitgebracht
Henrika den Boesterd van Renswoude bracht vandaag ook haar stem uit, net als vele andere Nederlanders. Maar weinigen zullen zo vaak hebben gestemd als zij: ze bracht in haar leven al zeker 85 keer haar stem uit bij onder meer gemeenteraadsverkiezingen, provinciale statenverkiezingen en bij Europese verkiezingen, meldt RTV Utrecht.
De 102-jarige Den Boesterd van Renswoude zegt dat ze al haar hele leven op dezelfde partij stemt. Vandaag stemde ze in een stembureau in Vleuten. “We hebben gevochten voor vrouwenstemrecht. Daarom vind ik het belangrijk zo lang mogelijk zelf te stemmen” zei zij tegen RTV Utrecht.
Kieskompas nu al vaker geraadpleegd dan vijf jaar geleden
Het Europese Kieskompas is nu al vaker ingevuld dan bij de vorige Europese Parlementsverkiezingen, meldt Kieskompas. De teller staat op 350.000, waar het Kieskompas vorige keer in totaal 300.000 keer werd geraadpleegd.
Het Kieskompas staat sinds 8 mei online. “Bij de lancering zie je dat relatief veel mensen het Kieskompas raadplegen”, zegt projectmanager Jeroen van Lindert van Kieskompas. Op die dag werd de stemhulp ongeveer 40.000 keer ingevuld. Daarna gebeurde dat slechts enkele duizenden keren per dag. “Pas 4 juni begint het weer te leven, al zie je een aanloop van enkele dagen.”
Voor andere verkiezingen begint het interesse veel eerder, zegt Van Lindert. Of het nu gaat om de Tweede Kamerverkiezingen, Provinciale Statenverkiezingen of Gemeenteraadsverkiezingen: bij binnenlandse verkiezingen wordt het Kieskompas vaker en eerder ingevuld.
Bij de vorige Europese verkiezingen, vijf jaar geleden, was twee derde van het totaal aantal bezoeken op de verkiezingsdag zelf en de dag ervoor.
Ipsos I&O: landelijke opkomst op 23 procent
Volgens onderzoeksbureau Ipsos I&O was de opkomst om 15.45 uur landelijk 23 procent. Dat is flink hoger dan bij de vorige verkiezingen in 2019. Toen stond de opkomst op dit tijdstip op 19 procent. De opkomst eindigde dat jaar op 42 procent.
Het volgende voorlopige landelijke opkomstpercentage van Ipsos I&O volgt na 17.45 uur.
Het hoogste opkomstpercentage dateert uit 1979, de eerste keer dat er gestemd kon worden voor het Europees Parlement.
Historische opkomstcijfers bij Europese Parlementsverkiezingen in Nederland:
Jaar | Opkomst |
1979 | 58 procent |
1984 | 51 procent |
1989 | 48 procent |
1994 | 36 procent |
1999 | 30 procent |
2004 | 39 procent |
2009 | 37 procent |
2014 | 37 procent |
2019 | 42 procent |
Opkomst verkiezingen op 7 procent, zelfde als in 2019
Volgens onderzoeksbureau Ipsos I&O ligt het opkomstpercentage gemeten tot 10.30 uur landelijk op 7 procent. Dat is exact hetzelfde percentage op dit tijdstip bij de Europese Parlementsverkiezingen van 2019. Het percentage eindigde dat jaar op 42 procent.
In Utrecht heeft even voor 11.00 uur 11,8 procent van de kiezers gestemd, meldt de gemeente. In Nijmegen ligt het opkomstpercentage op 9,7 procent, in Groningen zit men op 9,5 procent, in Eindhoven is de opkomst 8,3 procent en Den Haag volgt op 8 procent,
Rotterdam blijft vooralsnog achter met 7,1 procent.
Het volgende voorlopige landelijke opkomstpercentage volgt na 13.45 uur.
Vijf gemeenten met klein stembiljet als proef
In Alphen aan den Rijn, Boekel, Borne, Midden-Delfland en Tynaarlo kan bij wijze van proef worden gestemd op een nieuw, klein stembiljet. Het biljet is 30 bij 40 centimeter groot en bevat alleen de namen en logo’s van de partijen.
Er staan geen namen van kandidaten op, maar nummers. Een vakje met een nummer bij een partij kan rood worden gekleurd om een stem uit te brengen. De kiezers in die gemeenten hebben een namenlijst thuisgestuurd gekregen. En er hangt een lijst in de stemhokjes. Wie een fout maakt, mag twee keer om een nieuw biljet vragen.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken kijkt na de verkiezingen hoe de proef is verlopen. Daarna wordt besloten of het biljet in heel Nederland gebruikt kan worden. Daarvoor is dan wel een wijziging in de kieswet nodig.
Demissionair minister Hugo de Jonge zei eerder te hopen dat “met de gemeenteraadsverkiezingen in 2026 iedereen kan stemmen met het nieuwe stembiljet”.
Kieskompas: bijna helft Nederlanders wil weer grenscontroles tussen EU-landen
Om de immigratie naar de EU te verminderen, wil bijna de helft van de Nederlanders die het Kieskompas invulde dat er weer grenscontroles moeten komen tussen lidstaten. Dat concludeert de verkiezingswijzer na een analyse van ruim 51.000 antwoorden die zijn gegeven. Een van de stellingen was: “Om immigratie te verminderen, moeten er weer grenscontroles tussen EU-landen komen”.
De meeste inwoners in Drenthe (60 procent) zijn voor het herinvoeren grenscontroles, maar ook in Overijssel, Noord-Holland en Friesland is de meerderheid daar voorstander van.
De meeste mensen die op de PVV of FvD gaan stemmen willen opnieuw een controle aan de binnengrenzen (90 procent). Mensen die op Volt GroenLinks-PvdA en D66 stemmen, zijn bijna allemaal tegen.