NOS Nieuws•
Ouders van studentes die slachtoffer zijn geworden van Utrechtse ‘bangalijsten’ hebben een stichting opgericht, genaamd ‘Stop Bangalijsten’. “Wij vonden het als ouders heel naar om te zien wat het met die dames doet”, zegt Mark van Casteren, penningmeester van de stichting. “Dat je publiekelijk vernederd wordt voor tienduizenden mensen, dat iedereen het erg vindt, maar er uiteindelijk weinig in de maatschappij verandert.”
De stichting pleit onder meer voor een sanctiebeleid, waarin ook compensatie voor de slachtoffers is geregeld. “Er zijn best wat meisjes die financiële schade hebben geleden”, zegt Van Casteren. “Bijvoorbeeld omdat ze met hun studie zijn gestopt, maar wel een studieschuld hebben. Of omdat ze psychologen en juristen moesten inschakelen. Dat moeten ze nu allemaal zelf bekostigen, dat vind ik niet terecht.”
Naast sancties wil de stichting belangen behartigen van slachtoffers van (online) grensoverschrijdend gedrag en zorgen voor een cultuurverandering binnen het studentenleven.
Strafrechtelijke gevolgen
In maart dit jaar ging er een lijst rond met vrouwelijke leden van het Utrechtse studentencorps met hun naam, foto, telefoonnummer en soms zelfs adres. De vrouwen werden in de zogenoemde bangalijst beoordeeld op hun uiterlijk en ‘bedprestaties’. De makers van de lijst van het Utrechtsch Studenten Corps (USC), zijn voor maximaal 1,5 jaar geschorst van de vereniging.
Van Casteren benadrukt dat het niet om een wraakactie gaat tegen de makers. “We willen toekomstige gevallen voorkomen.” De stichting wil daarom dat er in de toekomst straffen kunnen worden uitgedeeld. “Dat je weet dat als je dit doet je aansprakelijk kan worden gesteld voor de kosten en ook strafrechtelijk daarvoor kan worden aangesproken. Of dat je van de universiteit geknikkerd kan worden.”
‘Ik weet waar je woont, lekker ding’
Los van de sancties gaat het ook om een cultuurverandering. “Het allerbelangrijkst is dat iedereen inziet dat het niet stoer, grappig of leuk is”, aldus van Casteren. De gevolgen voor de vrouwen die op de lijst staan zijn wisselend. “Het merendeel is er gelukkig niet meer dagelijks mee bezig, maar het zit er nog wel.” Bijna allemaal hebben ze een ander telefoonnummer moeten nemen, de enkeling die dit uit principe niet wilde, wordt nog regelmatig ’s nachts gebeld.
“Maar er zijn er zeker nog die met een psycholoog praten, die uit Utrecht zijn verhuisd of hun studie hebben stopgezet.” Van de studentes van wie het adres is gedeeld, heeft een aantal nare dingen meegemaakt. “Dat er een auto staat geparkeerd voor hun huis, die het raampje naar beneden doet en zegt: jij bent toch die en die? Ik weet waar je woont, lekker ding ben je.”
Sommige vrouwen komen daarom nog steeds het liefst niet alleen thuis. “Want straks staat er weer een ellendeling”, zegt Van Casteren. Aandacht voor nazorg is daarom ook van belang. “Al die problemen moeten de vrouwen nu zelf oplossen.” Met de stichting willen ze fondsen werven, onder meer voor nazorg.
‘Gedragscode is volstrekt ontoereikend’
Vorige week ondertekenden bijna vijftig studentenverenigingen een gedragscode die grensoverschrijdend gedrag moest tegengaan. De stichting ziet de goede bedoeling, maar noemt de actie “volstrekt ontoereikend”. “In die convenanten staat dat je je netjes moet gedragen, dat wisten we tien jaar geleden ook al. Het werkt niet, dat blijkt. We moeten het zoeken in cultuurverandering, maar ook duidelijke sanctionering en financiële compensatie”, aldus de penningmeester van Stop Bangalijsten.
Deze maand werd op een middelbare school in Utrecht nog een bangalijst verstuurd. Daarin werden ook negatieve beoordelingen van het uiterlijk van meisjes beschreven en seksueel getinte handelingen, aldus de school zelf.
Ook voor middelbare scholen wil de stichting zich inzetten. “We willen het juist breder trekken, het gaat ons om alle vormen van seksueel overschrijdend gedrag”, zegt Van Casteren. De stichting is nog aan het nadenken hoe ze dat voor middelbare scholen precies gaan aanpakken.
Naast Van Casteren zit ook ouder Marjet Oude Sogtoen in het bestuur en journalist Milou Deelen. Zij was slachtoffer van grensoverschrijdend gedrag bij het Groningse Studentencorps Vindicat. Het bestuur wordt onder meer bijgestaan door advocaat Ina Brouwer, die tevens de advocaat is van de studentes.
