NOS Nieuws•
“Geluk en goede genen.” Dat was volgens Maria Branyas Morera het geheim achter haar uitzonderlijk lange leven van 117 jaar. Ze overleed vorig jaar augustus. Ze was op dat moment de oudste persoon ter wereld.
Nu blijkt dat de vrouw uit Catalonië écht unieke genen had. Een groep onderzoekers verbonden aan de Universiteit van Barcelona was voor haar dood al begonnen aan het in kaart brengen van haar DNA. Daaruit bleek dat haar geërfde genen, stukjes DNA, ervoor zorgden dat haar cellen functioneerden alsof ze 17 jaar jonger waren. Branyas stierf dus in een lichaam van iemand van 100 jaar.
Drie bakjes yoghurt per dag
De geneticawetenschappers onderzochten ook haar microbioom, de verzameling bacteriën, gisten en virussen die in en op het menselijk lichaam leven. Deze micro-organismen beschermen het lichaam tegen ziekteverwekkers, helpen bij de spijsvertering en bevorderen het immuunsysteem. Een gezond microbioom bevat zowel ‘goede’ als ‘schadelijke’ bacteriën, die elkaar in balans houden.
Het microbioom van Branyas kwam overeen met dat van een baby, zo blijkt uit het onderzoek. Een gezond microbioom krijg je door een combinatie van factoren, zoals een gezond en gevarieerd dieet met veel vezels, weinig stress, en voldoende lichaamsbeweging en slaap.
De onderzoekers zeiden dat de 117-jarige vrouw een gezonde levensstijl erop nahield die “haar unieke genetische opmaak optimaal benutte.” Zo at Branyas drie keer per dag een bakje yoghurt en volgde ze mediterraan dieet, met veel groente, fruit, peulvruchten, olijfolie en volkorenproducten.
Emotionele stabiliteit
Daarnaast vermeed ze alcohol en roken, maakte ze dagelijkse wandelingen en omringde zich graag met haar familie en vrienden. Door die combinatie bleef ze zowel mentaal als fysiek fit en hield ze haar gezondheid op peil. Haar dochter vertelde in 2023 aan de Catalaanse televisie dat haar moeder nooit naar het ziekenhuis was geweest, nooit botten had gebroken en nooit pijn had.
Branyas werd in 1907 geboren in de Amerikaanse stad San Francisco. Haar vader, een Catalaanse journalist, werkte daar als correspondent voor Spaanse media. Tijdens de Eerste Wereldoorlog in 1915 keerde het gezin terug naar de Spaanse regio Catalonië. Branyas maakte twee wereldoorlogen, de Spaanse grieppandemie en de Spaanse Burgeroorlog mee. Op 113-jarige leeftijd raakte ze besmet met het coronavirus. Daarna herstelde ze volledig.
Zelf schreef ze haar gezegende leeftijd toe aan “regelmaat, rust, een goede band met familie en vrienden, contact met de natuur en emotionele stabiliteit”. Ze maakte zich niet snel zorgen en omringde zichzelf met ‘positiviteit’ en hield zich verre van ‘gemene mensen’.
Braziliaanse non
Uit eerder DNA-onderzoek bleek dat Hendrikje van Andel-Schipper, de Nederlandse vrouw die in 2011 op 115-jarige leeftijd als oudste mens ter wereld overleed, ook bijzondere genen had die haar beschermden tegen dementie en andere ouderdomsziekten. In februari dit jaar blies de huidige oudste Nederlander, John Huang uit Hilversum, 111 kaarsjes uit.
Deze video maakte NOS op 3 over honderdjarigen:
Zo word je 100
