NOS Nieuws•
-
Wessel de Jong
verslaggever
-
Kysia Hekster
Correspondent NAVO
-
Wessel de Jong
verslaggever
-
Kysia Hekster
Correspondent NAVO
Europese troepen moeten belangrijke Oekraïense steden en strategische objecten gaan bewaken. Dat heeft de Franse president Macron gezegd, voorafgaand aan een bijeenkomst van 30 landen en de EU vandaag in Parijs. Die gaan daar praten over het sturen van militairen om een eventueel staakt-het-vuren met Rusland te bewaken.
Het doel van de troepen is volgens Macron niet om naar het front te gaan om daar te worden ingezet tegen de Russen. Frankrijk wil Oekraïne bij het uitonderhandelen van een robuust vredesakkoord garanties geven zodat “Rusland nooit meer doet wat het heeft gedaan in 2022 en drie keer heeft gedaan in de afgelopen tien jaar”, aldus de Franse president.
Vorig jaar al opperde Macron het idee om Europese troepen naar Oekraïne te sturen. Hij werd toen weggehoond door de meeste van zijn collega’s. Het plan zou te gevaarlijk zijn en bovendien een provocatie voor de Russen.
Inmiddels liggen er vrij concrete plannen op tafel over wat de ‘Coalitie van Bereidwilligen’ wil gaan doen, mocht er een bestand komen tussen Rusland en Oekraïne. Het gaat om het sturen van wat een ‘Geruststellingsmacht’ genoemd wordt van ongeveer 20.000 militairen. De officiële naam moet Multinational Force Ukraine worden, oftewel MFU.
Marineschepen en gevechtsvliegtuigen
Het is dus niet het idee dat die een bestandslijn gaan bewaken, dat zouden de Oekraïners zélf moeten doen. De Oekraïners zouden de eerste verdedigingslinie zijn. De ‘Geruststellingsmacht’ moet in de grote steden en op strategische plekken zoals havens en energievoorzieningen voor veiligheid zorgen.
Op de Zwarte Zee moeten internationale marineschepen ongestoorde handel garanderen. Gevechtsvliegtuigen zouden het Oekraïense luchtruim moeten bewaken. Daarnaast zouden Europese militairen hun Oekraïense collega’s kunnen gaan trainen in het westen van het land.
Lang niet alle 31 landen die vandaag in Parijs aanwezig zijn, willen militairen leveren aan de MFU. Gisteren maakte de Italiaanse premier Meloni haar standpunt vast duidelijk: haar land zal niet meedoen aan een multinationale troepenmacht. In Nederland heeft haar politieke geestverwant Geert Wilders eerder ook duidelijk gemaakt geen voorstander te zijn. Maar daarmee ligt het standpunt van de Nederlandse regering nog niet vast.
Alle deelnemers vandaag willen wel iets doen voor Oekraïne. De Europese leiders willen de Oekraïners laten weten dat ze het land blijven steunen, en aan de Amerikaanse president Trump laten zien dat ze hun verantwoordelijkheid nemen.
Amerikaanse toezegging?
De steun van Trump blijft cruciaal voor de MFU, want de Amerikanen moeten uiteindelijk garanderen dat ze de troepenmacht te hulp komen, mocht dat nodig zijn. Tot nu toe is die Amerikaanse toezegging er niet.
Sterker nog, de Amerikanen staan ronduit sceptisch tegenover een Europese troepenmacht in Oekraïne, die in eerste instantie zou moeten bestaan uit Britse en Franse militairen. “Ze willen allemaal kleine Churchills zijn”, zei de Amerikaanse onderhandelaar Steve Witkoff afgelopen weekend. Hij sprak laatdunkend van “simplisme”.
De onderhandelaar en vriend van president Trump wekte ook de indruk dat veiligheidsgaranties onnodig zijn omdat hij van Poetin de verzekering had gekregen dat die Oekraïne verder niet wil innemen.
Het standpunt van Witkoff ligt daarmee in lijn van het Kremlin, dat bij herhaling heeft laten weten tegen internationale troepen in Oekraïne te zijn. “Stationering van troepen, of het nu onder EU-vlag of nationale vlaggen gebeurt, is voor ons ontoelaatbaar”, zei de Russische minister Lavrov van Buitenlandse Zaken onlangs nog.
‘Meer dan symboliek’
Dit soort uitspraken bewijst volgens de voormalige Oekraïense minister Koeleba van Buitenlandse Zaken dat Rusland geen vrede wil. “Poetin wil geen internationale troepen in Oekraïne en hij wil niet dat het wapens krijgt. Hij wil dat het aan zijn lot wordt overgelaten, zodat hij het gemakkelijker kan vernietigen,”, zegt Koeleba vanuit Kyiv tegen de NOS.
De oud-minister gelooft niet dat internationale troepen het einde van de oorlog dichterbij brengen: “20.000 manschappen, verspreid over Oekraïne, verwijderd van het front, wat kunnen ze doen? Denk je dat Poetin stopt met het afvuren van raketten omdat er wat buitenlandse troepen in steden zitten?”
Koeleba is daar sceptisch over, maar stelt wel vast dat de Europeanen inmiddels beter beseffen dat ze meer moeten doen. Een ‘Geruststellingsmacht’ is dan ook meer dan een symbolische maatregel, zegt hij desgevraagd. “De Europese kiezers gaan wennen aan het idee van troepen in Oekraïne. Ze gaan zich realiseren dat we brothers in arms zijn, dat we in dezelfde loopgraaf dit continent verdedigen.”
