‘Partijen vragen veel van mensen’ • Veel kiezers zweven nog

Te gast: lijsttrekker Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging

BBB-lijsttrekker Caroline van der Plas (56) is vanochtend te gast in het NOS Radio 1 Journaal. Ze groeide op in Deventer. Ze heeft een Ierse moeder, vandaar haar Engelse voornaam. Als communicatieadviseur voor de agrarische sector zag ze dat boeren geen weerwoord hadden tegen ‘stadse’ politieke partijen. Ze was actief lid van het CDA, maar ook die partij had volgens haar te weinig oog voor het platteland. Dus begon ze haar eigen partij, de BBB, die het land stormenderhand veroverde. Ze schudde de boel op met een geheel eigen stijl.

De BoerBurgerBeweging is in 2019 opgericht om op te komen voor boeren die het niet eens waren met het stikstofbeleid. Zij werden volgens de BBB te weinig gehoord. Bij de verkiezingen in 2021 haalde de partij één zetel in de Tweede Kamer. Op dit moment zijn het er acht en maakt de BBB deel uit van het kabinet-Schoof. De partij zet in deze campagne in op asiel, maar laat zich nog graag op het boerenerf of de viskotter zien. Toen Jesse Klaver (GroenLinks-PvdA) sprak van ‘palingpopulisme’, werd dat meteen omarmd.

Het gesprek in het NOS Radio 1 Journaal is vanaf 08.30 uur live te volgen via NPO Radio 1 en de livestream in de NOS-app of NOS.nl. Daarna, vanaf 09.15 uur, geeft Bikker antwoord op kijkersvragen.

SCP: partijen vragen veel van mensen

In de meeste verkiezingsprogramma’s wordt een beroep gedaan op mensen om extra te werken en zich daarnaast in te zetten als vrijwilliger en mantelzorger, maar hoe ze dat allemaal moeten organiseren, wordt niet besproken. Dat concludeert het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) na een analyse van de verkiezingsprogramma’s van de tien grootste politieke partijen.

Volgens het SCP ontbreekt een visie over hoe mensen al die taken moeten organiseren. Er wordt door de partijen niet gesproken over een “haalbare weekbelasting” waarin de rollen van ouder, kind, werknemer en mantelzorger kunnen worden gecombineerd.

Lees in dit verhaal hieronder meer over de bevindingen van het SCP:

Vrijdagochtend op NOS Radio en TV: BBB-lijsttrekker Van der Plas

De NOS laat alle lijsttrekkers aan het woord van de politieke partijen die in de Tweede Kamer zitten.

Aan de beurt zijn al geweest: Van Baarle van Denk, Dassen van Volt, Stoffer van de SGP, Bikker van de ChristenUnie en Ouwehand van de Partij voor de Dieren.

Vrijdag is BBB-lijsttrekker Van der Plas aan de beurt.

Jetten snapt niets van blokkade Yesilgöz en weigert voorkeur uit te spreken

In het televisieprogramma Nieuwsuur noemt D66-leider Jetten de Timmermans-blokkade van VVD-lijsttrekker Yesilgöz “onbegrijpelijk”. Hij vindt dat de VVD met een lange lijst van breekpunten komt en dat het voor die partij daardoor steeds moeilijker wordt om in een kabinet te komen.

Jetten wil geen antwoord geven op de vraag welke partijen zijn voorkeur hebben bij het vormen van een kabinet. Alleen de PVV en Forum voor Democratie sluit de D66-voorman uit. “Alle andere partijen moeten het met elkaar doen”, aldus Jetten.

De woningplannen toegelicht; verschillen tussen partijen zijn er zeker

Bouwen, bouwen bouwen, zeggen alle politieke partijen over de aanpak van de woningnood. Maar verschillen zijn er zeker. Vooral over voor wie er gebouwd mag worden en hoe dat betaald moet worden.

Partijen ondertekenen stembusakkoord ‘stop geweld tegen vrouwen’

Veel politieke partijen beloven om zich na de Tweede Kamerverkiezingen extra in te zetten voor de bestrijding van geweld tegen en de moord op vrouwen, femicide genoemd. Een initiatiefgroep, met onder andere oud-Kamervoorzitter Khadija Arib en Telegraaf-journalist Saskia Belleman, hebben een manifest opgesteld waarin de politiek gevraagd wordt in een nieuw regeerakkoord onder meer een Nationaal Actieplan op te nemen, onder verantwoordelijkheid van één bewindspersoon.

De partijleiders van VVD, GroenLinks-PvdA en JA21 waren bij de ondertekening van het stembusakkoord aanwezig. Andere partijen konden niet komen, maar beloofden wel het manifest te ondertekenen. Het standpunt van de PVV en Forum voor Democratie is niet bekend.

Jaarlijks worden in Nederland meer dan 40 vrouwen vermoord en elke acht minuten krijgt de politie een melding binnen van huiselijk geweld. In Zweden en Spanje is er al specifieke wetgeving om femicide terug te dringen. Volgens de initiatiefnemers van het stembusakkoord loopt Nederland ver achter.

Het manifest is ondertekend door onder meer 171 burgemeesters, ondernemers, schrijvers, hoogleraren, nabestaanden van slachtoffers en oud-ministers.

Yesilgöz (VVD) in Telegraaf: VVD niet in een kabinet-Timmermans

VVD-lijstrekker Yesilgöz wil niet dat haar partij in een kabinet gaat zitten met GroenLinks-PvdA. Samenwerking met Timmermans ziet ze niet voor zich. Deze boodschap geeft zij af in een interview met dagblad De Telegraaf. “Ik kan mij op geen enkele wijze voorstellen dat hij en ik dan een goed gesprek hebben over de toekomst van het land”, aldus de lijsttrekker.

Op de vraag of ze de deur voor GroenLinks-PvdA definitief dicht gooit zegt ze: “Die samenwerking gaat hem gewoon niet worden.”

De kans bestaat dat GroenLinks-PvdA het voortouw moet nemen in de vorming van een kabinet. Dat zou het geval zijn als de partij de grootste wordt, maar mogelijk ook als PvdA-GL de tweede partij wordt. Veel partijen willen niet met PVV-leider Wilders in zee, dus is het al snel de beurt aan de tweede partij, mogelijk GroenLinks-PvdA.

Yesilgöz heeft al vaker haar weerzin tegen samenwerken met GroenLinks-PvdA duidelijk gemaakt, haar opstelling is nu stellig. Als Timmermans premier wordt, gaat de VVD in de oppositie, zo maakt ze duidelijk. “Ja, dan komt er een links kabinet en daar gaan wij niet in zitten.”

Haar voorkeur is een centrumrechts kabinet met CDA en D66. Maar die partijen hebben nog geen voorkeur uitgesproken voor zo’n kabinet met de VVD. Yesilgöz betreurt dat en maakt duidelijk dat CDA- en D66-stemmers wellicht een links kabinet mogelijk maken.

Al eerder heeft de VVD-lijstrekker duidelijk gemaakt dat ze samenwerking met Timmermans moeilijk voor zich ziet. “Dat zie ik niet gebeuren”, zei ze begin september nog in RTL Late Night.

Stemmen is niet voor iedereen zo makkelijk

Over een kleine twee weken zijn de verkiezingen. Maar hoe stemmen werkt en wat er in de partijprogramma’s staat, is niet voor iedereen even makkelijk te begrijpen. Daarom zijn er nu door het hele land workshops.

Stemwijzer speciaal over tabaks- en vapebeleid in de verkiezingsprogramma’s

Een generatiegebonden nicotineverbod zien steeds meer politieke partijen als een goed idee. Bij zo’n verbod wordt stapsgewijs de minimumleeftijd verhoogd waardoor jongere generaties nooit meer tabak of nicotine kunnen kopen. Dit blijkt uit ‘de nicotinestemwijzer’ die vandaag is gelanceerd door Vapen #Jouwkeuze, een voorlichtingsorganisatie van artsen die tabaks- en vapegebruik wil terugdringen.

“Dat nu zes politieke partijen voor zo’n verbod pleiten in hun verkiezingsprogramma is ontzettend hoopgevend. Voorheen was geen enkele partij voor zo’n verbod”, zegt Danielle Cohen, longpatholoog in het Leids UMC en oprichter van Vapen #Jouwkeuze.

“Je ziet dat een partij als D66 vanuit het liberale gedachtegoed dat normaal niet voor het verbieden van zaken is, nu toch overstag is gegaan. En ook een partij als het CDA is voor dit verbod. Dat is echt een kanteling.”

Tot nu toe is de Nederlandse overheid terughoudend geweest in het terugdringen van het gebruik van tabak en vapes. Cohen wijst op het uitblijven van een vergunningsstelsel voor tabaksverkooppunten waardoor het aantal verkooppunten niet afneemt. “En een structurele verhoging van accijnzen, aantoonbaar zeer effectief om roken te ontmoedigen, dat is ook niet gebeurd.”

Met name het aantal tieners dat vapet is volgens het Trimbos Instituut sterk toegenomen. Ruim een op de vijf tieners vapete in 2025. In 2019 was dat nog ruim de helft minder. Terwijl in de de context van stijgende zorgkosten, een belangrijke zorg van de meeste politieke partijen, een rokersvrijegeneratie een effectieve manier is om veel ziektes en bijbehorende zorgkosten te voorkomen, aldus Cohen.

Schoof: tandje bijzetten om verkiezingen veilig te laten verlopen

Het demissionaire kabinet doet er alles aan om voor iedereen de campagne en de verkiezingen veilig en ongestoord te laten verlopen, zegt de premier. Na de afgelopen week, met verschillende incidenten rond lijsttrekkers, moet het kabinet “een tandje bijzetten” om te zorgen dat alles goed verloopt. Afgelopen weekend hebben de ministers daar ook overleg over gevoerd. Het is niet duidelijk welke maatregelen er concreet genomen worden.

“Het was in één week wel heel veel”, zegt Schoof. Hij doelde hiermee op Caroline van der Plas (BBB), die haar bezoek aan de Nijmeegse Radboud Universiteit afzegde omdat zij zich geïntimideerd voelde, de vermoedelijke dreigingen uit België aan PVV-leider Geert Wilders, en de intimidatie van GroenLinks-PvdA-lijsttrekker Frans Timmermans op een terras in Amsterdam.

Schoof begrijpt ook de zorg van veel vrijwilligers van partijen die steeds vaker geconfronteerd worden met agressie en intimidatie. “Kan ik nog wel met een jasje van mijn partij rondlopen? Ik denk dat we met elkaar moeten doorzetten, en iedereen moet zich veilig voelen”, aldus de premier.

Recordaantal Nederlanders in het buitenland wil stemmen op 29 oktober

Bij de Tweede Kamerverkiezingen mag een recordaantal van 136.272 Nederlanders hun stem uitbrengen vanuit het buitenland. Ze hebben zich op tijd bij de gemeente Den Haag, die de administratie voor het hele land doet, geregistreerd als briefstemmer. De meeste briefstemmers wonen permanent in het buitenland.

Verder zijn 2683 kiezers op de dag van de verkiezingen tijdelijk in het buitenland, bijvoorbeeld voor een stage of een militaire inzet. Ruim 25.000 briefstemmers wonen in Duitsland, meer dan 21.000 in België en bijna 12.000 in Frankrijk. Daarnaast wonen veel Nederlandse kiezers in het Verenigd Koninkrijk, Spanje, de Verenigde Staten, Zwitserland, Zweden, Portugal en Australië.

Bij de Kamerverkiezingen in 2023 waren 109.436 Nederlanders in het buitenland als kiezer geregistreerd, onder wie 107.669 mensen met een permanente registratie. Ook dat was toen een record. Bijna 65 procent van hen bracht ook echt een stem uit.

Ouwehand: dieren, mensen en natuur net zo belangrijk

De eerste publieksvraag aan Esther Ouwehand (PvdD) in het studiogesprek: wat vindt u belangrijker, dieren of mensen? “Daar hoef je gelukkig niet tussen te kiezen”, zegt Ouwehand. “De belangen van dieren, mensen, een stabiel klimaat, gezonde landbouw, schone lucht. Het is niet het een of het andere, het hangt allemaal samen.”

Voor het herstel van de natuur moet je dappere keuzes durven maken, zegt Ouwehand. “Zoals het afschaffen van de bio-industrie en landbouwgrond voor woningbouw gaan gebruiken. Wij zijn de enige partij die dat doet.” De partij wil net als een NAVO-norm een klimaatnorm invoeren waardoor landen afspreken dat een bepaald percentage van hun budget naar klimaatmaatregelen gaan.

Wat vindt zij van mensen die strategisch stemmen om GL-PvdA zo groot mogelijk te maken? “Mensen hebben na strategisch stemmen vaak spijt. Ik zeg altijd stem met je hart.”

Ouwehand: koers partij gaan we niet veranderen

Lijsttrekker Esther Ouwehand van PvdD is te gast bij de NOS op Radio 1. Op de vraag of de partij zich nog wel op dieren richt zegt Ouwehand dat ze nog wel degelijk aandacht heeft voor dierenbelangen, maar dat bepaalde acties niet het nieuws halen. “Een demonstratie voor dierenrechten met duizenden mensen haalde het nieuws niet. Misschien omdat het rustig verliep. Wij doen niet aan ophefpolitiek”, zegt zij. De agenda van de partij is de afgelopen jaren verbreed. “Wij komen op voor alles wat kwetsbaar is. Dat zijn dieren maar ook de natuur, het klimaat en mensen die in de verdrukking zijn.”

De partij spreekt zich ook uitdrukkelijk uit voor militaire steun aan Oekraïne en breekt daarmee met het ‘pacifistische verleden’. Ouwehand is niet van plan om verandering in deze politieke agenda aan te brengen, ook al verloor de partij bij de laatste verkiezingen drie van de zes zetels. Zij bestrijdt dat daar een verband tussen bestaat. Ook is er inmiddels een nieuwe dierenpartij opgericht die voor concurrentie zorgt, Vrede voor Dieren. Ewald Engelen, de echtgenoot van Marianne Thieme – oprichter van de Partij voor de Dieren – staat daar op de kandidatenlijst.

Vandaag te gast: lijsttrekker Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren

Esther Ouwehand (49) groeide op in Katwijk. Na een baan bij een tijdschriftenuitgeverij raakte ze in 2002 betrokken bij de Partij voor de Dieren. In 2006 werd ze Kamerlid, in 2019 fractievoorzitter. Ouwehand is veganist. Ze behoort tot de langstzittende Kamerleden en is een fel in het debat, maar voelt zich uiteindelijk meer activist dan politicus. Onlangs moest ze zich van Kamervoorzitter Bosma omkleden, omdat ze een statement maakte met een blouse in de kleuren van de Palestijnse vlag. Ze luistert graag “heel harde metal”.

De Partij voor de Dieren werd in 2002 opgericht door onder anderen Marianne Thieme, die lange tijd partijleider was. In 2006 haalde de partij twee zetels in de Tweede Kamer. Op het hoogtepunt, in 2021 waren dat er zes, op dit moment nog drie. De PvdD werd lange tijd gezien als one-issue-partij die zich alleen op dieren richtte. Maar inmiddels is er aandacht voor “de gehele planeet en al haar inwoners”. Dit jaar ontstond de afsplitsing Vrede voor Dieren. Aanleiding was een interne discussie over herbewapening.

Van der Plas: BBB stapt niet uit kabinet vanwege stikstof

Ondanks de eigen harde taal van vorige week zal BBB niet uit het demissionaire kabinet stappen over stikstof. Dat zei lijsttrekker Van der Plas bij Nieuwsuur. BBB en VVD zijn het oneens over de manier waarop de nieuwe, hogere ondergrens voor stikstof moet worden ingevoerd. De VVD wil eerst meer garanties dat die nieuwe norm juridisch houdbaar is. Vorige week stuurde BBB een X-bericht waarin stond dat de partij “geen verdere tegenwerking duldt” van de VVD.

“Wij stappen niet uit het kabinet”, zegt Van der Plas nu. “Maar ik begrijp dat het wel zo over kan komen.” Volgens haar worden er nog “stevige gesprekken” gevoerd in het kabinet over de kwestie. De BBB wil de nieuwe ‘rekenkundige ondergrens’ zo snel mogelijk invoeren, want het was een belangrijke verkiezingsbelofte.

In deze campagne richt de BBB zich bewust meer op asiel en migratie, onderwerpen die traditioneel belangrijk zijn voor de PVV. Uit een analyse van Nieuwsuur blijkt dat de partij van Wilders andersom ook veel landbouwstandpunten van de BBB heeft overgenomen.

Van der Plas waarschuwt daarop haar achterban. De PVV lijkt het goed voor te hebben met de boeren, maar stemt volgens Van der Plas opvallend vaak mee met de Partij voor de Dieren. Als voorbeeld noemt ze moties over het beschermen van de wolf en meer dierenwelzijn. Dierenbeschermer en PVV-Kamerlid Dion Graus zou daar een belangrijke stem in hebben.

“Mocht je een stem op de PVV overwegen: weet dan dat je een hele hap Partij voor de Dieren erbij krijgt”, zegt Van der Plas.

De jacht op de zwevende, rechtse kiezer

Nieuwsuur maakt in de aanloop naar de verkiezingen een aantal YouTube-video’s met uitleg. In de eerste aflevering gaat het over de zwevende kiezers: partijen willen die overhalen om op hen te stemmen. Maar anders dan twee jaar geleden zit die zwevende kiezer vooral aan de rechterkant van het politieke spectrum.

Bontenbal geeft Yesilgöz compliment: vechtersmentaliteit nu het slecht gaat

In het EO-radioprogramma Dit is de Dag: Verkiezingscafé moeten lijsttrekkers een dartpijltje gooien naar foto’s van hun tegenstanders, om die vervolgens een compliment te geven. CDA-leider Bontenbal gaat op een halve meter staan, zodat hij VVD-leider Yesilgöz niet kan missen. Hij vindt het “toch knap dat ze, nu het slecht met de partij gaat, zo’n vechtersmentaliteit houdt”. Bontenbal heeft daar respect voor.

Als de presentator het toch wel een bijzonder compliment vindt, met de constatering dat het slecht gaat met de VVD in de peilingen, haast Bontenbal zich om te zeggen dat hij het zo niet bedoeld heeft. “Ik meen elk woord dat ik zeg.”

Het publiek mag ook vragen stellen aan de CDA-leider. Een mevrouw vraagt aandacht voor het lot van meervoudig zwaar gehandicapten, zoals haar dochter. Daar is nu al nauwelijks passende zorgt voor te vinden en het CDA wil, net als een aantal andere partijen, bezuinigen op de zorg. Bontenbal gaat er vanuit dat de dochter van deze mevrouw niet direct geraakt zal worden door de bezuinigingen. “De meest kwetsbaren zullen we altijd ontzien.” Maar hij is er van overtuigd dat er iets moet gebeuren aan de steeds maar uitdijende zorgkosten. “Die gaan van 120 naar 170 miljard als we niets doen. Dat is de olifant in de kamer, die we wel moeten benoemen.”

Snijden in de zorg is “niet leuk, maar wel nodig”, vindt Bontenbal. Om de solidariteit in het systeem te houden en ervoor te zorgen dat de zorg ook in de toekomst goed en betaalbaar blijft.

BBB wil gezichtsbedekkende kleding en bidden op straat verbieden

De BoerBurgerBeweging (BBB) presenteert een “visie op islamitisch extremisme” als aanvulling op het verkiezingsprogramma. In dat programma staat alleen dat gezichtsbedekking bij demonstraties verboden moet worden. Overigens is er sinds 2019 al een verbod van kracht op bijvoorbeeld een boerka in het openbaar vervoer, de zorg en openbare gebouwen. De partij vindt dat niet genoeg en wil een totaalverbod op de openbare weg.

BBB-kandidaat Mona Keijzer zegt in een toelichting tegen persbureau ANP dat bidden in groepen op straat een “soort machtsvertoon” is, waarbij de openbare ruimte “wordt geclaimd”. Ondanks dat het maar zelden gebeurt, wil BBB het toch verbieden. In het verkiezingsprogramma stond al dat versterkte gebedsoproepen verboden moeten worden. In het nieuwe stuk staat dat uitzonderingen daarop wel mogelijk zijn, op “uitzonderlijke hoogtijdagen”.

BBB profileert zich de laatste tijd meer op asiel, migratie en integratie. De partij claimt dat het niet meer alleen hét onderwerp van de PVV is, omdat Geert Wilders uit het kabinet is gestapt.

Mona Keijzer, de nummer 2 op de kandidatenlijst van BBB, lichtte de plannen toe bij het SBS-programma Nieuws van de Dag:

Stempas moet vandaag binnen zijn

Vandaag moet iedereen zijn stempas binnen hebben. Heb je die niet ontvangen, dan kun je contact opnemen met de gemeente waar je op 15 september stond ingeschreven. Die is verantwoordelijk voor de verzending. Is de pas kwijtgeraakt, op je oude woonadres bezorgd of heel erg beschadigd, dan kun je een nieuwe stempas of een kiezerspas aanvragen.

Met een kiezerspas kun je in heel Nederland stemmen. De schriftelijke aanvraag moet uiterlijk vijf dagen voor de verkiezing zijn ontvangen door de gemeente waar je nu staat ingeschreven. Je kunt je nieuwe stempas of kiezerspas ook zelf ophalen bij het gemeentehuis. Dat kan tot 12.00 uur op de dag voor de verkiezingen op 29 oktober.

Dat het wel eens mis kan gaan bleek vorige week in Limburg:

Stel een vraag aan Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren)

De NOS heeft in aanloop naar de verkiezingen op 29 oktober elke ochtend een lijsttrekker te gast. Vanmorgen was dat ChristenUnie-leider Mirjam Bikker. Morgen is de beurt aan Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren.

Wil je haar een vraag stellen? Mail dan naar: [email protected].

Van der Plas (BBB): goed om nu van Wilders te kunnen horen waarom hij is ‘weggelopen’

BBB-leider Caroline van der Plas is ook blij dat PVV-voorman Geert Wilders weer campagne gaat voeren. Ze wil in debatten graag van hemzelf horen “waarom hij is weggelopen” uit het kabinet, zei ze in het RTL Ontbijtnieuws.

“Ik vind dat je alle dreigingen wel serieus moet nemen”, zei Van der Plas. Wilders zal “een goede reden” hebben gehad om even te stoppen, denkt zij. Maar met “de nodige maatregelen” moet het voor hem mogelijk zijn om weer met andere lijsttrekkers in gesprek te gaan.

De PVV stapte dit voorjaar uit de coalitie, omdat Wilders niet direct steun kreeg voor aanvullende asielmaatregelen, bovenop de afspraken die daarover al waren gemaakt. Sindsdien profileert de BBB zich meer op het thema asiel.

Bikker van de CU is blij dat Wilders weer meedoet, ‘beter voor de democratie’

Mirjam Bikker vindt het goed nieuws dat Geert Wilders zijn campagne hervat. Ze zegt in de livestream van de NOS dat het er in een campagne om gaat “om juist ook het verschil” tussen partijen te laten zien. “En op het moment dat in een democratie juist de grootste partij niet meedoet, weten kiezers veel minder waar ze aan toe zijn, maar is ook die democratie minder krachtig.”

Ze is blij voor Wilders dat hij zich weer veilig voelt om mee te doen. “Maar het is ook inhoudelijk heel goed voor ons land. Hoe hij het beter gaat doen dan de afgelopen twee jaar, dat gaan we nu vast horen.”

ChristenUnie-leider: CDA is heel andere partij

De ChristenUnie en het CDA zitten in de campagne nogal in elkaars vaarwater. Wordt het niet tijd voor een fusie, vraagt verslaggever Wilco Boom. Nee, antwoordt Bikker. “Wij zijn een voluit christelijke partij en Bontenbal van het CDA heeft gezegd: wij zijn dat niet. Daar zitten we dus op een fundamenteel verschil.”

Volgens Bikker moet er ook wat betreft klimaat nog heel wat water door de Rijn stromen, voor er over een eventuele samensmelting van de twee partijen kan worden gesproken. Als voorbeeld noemde de ChristenUnie-lijsttrekker de landelijke CO2-heffing. Het CDA wil die heffing schrappen, terwijl de ChristenUnie hem op nul wil zetten “voor bedrijven waar de overheid in gebreke blijft”.

Bikker (CU): als VVD ons tegemoet was gekomen, was ons twee jaar ellende bespaard

Mirjam Bikker (ChristenUnie) baalt als een stekker dat het kabinet-Rutte IV in 2023 is gevallen over het asielbeleid. De toenmalige coalitiepartijen VVD en de ChristenUnie konden elkaar destijds niet vinden op het punt van gezinshereniging. “Als de VVD ons toen tegemoet was gekomen, dan was het land twee jaar ellende bespaard gebleven.”

Volgens Bikker waren de vier partijen – ook D66 en CDA – er al voor 95 procent uit en hadden er in de afgelopen twee jaar van “staatsrechtelijke ellende” al veel asielmaatregelen genomen kunnen worden. Ze spreekt van “gemiste kansen”.

“Maar ik vind niet dat u de bal hier moet leggen”, zegt ze in het NOS Radio 1 Journaal. Volgens haar is de VVD verantwoordelijk voor de val van het kabinet. Die partij wist volgens haar “al lang” dat de ChristenUnie niet akkoord zou gaan met tegenhouden van gezinshereniging. “Het gezin is voor ons heel belangrijk.”

Wilders weer op campagne na kleine week afwezigheid

Geert Wilders (PVV) gaat weer campagne voeren. Dat laat hij weten op X.

Wilders legde zijn campagne afgelopen vrijdag neer, nadat hij gehoord had dat hij mogelijk doelwit was geweest van een Belgische terreurcel, die een dag eerder was opgerold. Hij zegde het NOS Radiodebat op het laatste moment af en deed ook niet mee aan het RTL-debat van afgelopen zondag.

Nu twittert hij dat hij deze maand precies 21 jaar beveiliging heeft en niet meer thuis woont, maar in een safehouse. “Ik ken na al die jaren het gevoel van persoonlijke vrijheid niet meer. De impact van dat alles op jezelf en je gezin is vaak moeilijk uit te leggen aan mensen die het niet zelf hebben meegemaakt.”

Maar hij voelt in campagnetijd “een grote verantwoordelijkheid voor Nederland en alle PVV-kiezers” en zal dus weer aan verkiezingsactiviteiten meedoen. Vrijdag is hij te gast bij Vandaag Inside. Hij doet onder meer ook mee aan het NOS slotdebat op dinsdag 28 oktober.

Vandaag te gast: Mirjam Bikker van de ChristenUnie

Mirjam Bikker van de ChristenUnie is vanochtend te gast in het NOS Radio 1 Journaal.

Bikker (43) is voor de tweede keer lijsttrekker van de ChristenUnie. Ze is sinds 2006 politiek actief voor de partij. Ze was raadslid in Utrecht en Eerste Kamerlid. In 2021 maakte ze de overstap naar de Tweede Kamer. Twee jaar later volgde ze Gert-Jan Segers op als partijleider. Bikker groeide op in Moordrecht en Nunspeet in een hervormd gezin. Haar ouders waren onderwijzers. Ze studeerde rechten in Utrecht. De CU-leider gaat zondags twee keer naar de kerk en bidt drie keer per dag.

De ChristenUnie bestaat een kwart eeuw. De partij ontstond door een fusie van twee gereformeerde partijen (GPV en RPF). Inmiddels zijn er ook veel evangelische christenen bij betrokken. Dat heeft de sfeer en de koers beïnvloed. Wat betreft medisch-ethische onderwerpen als abortus en euthanasie staat de CU nog op de rem, maar sociaaleconomisch kijkt de partij meer naar links. De ChristenUnie maakte drie keer deel uit van een kabinet. Opkomen voor kwetsbaren blijft het uitgangspunt, vanuit het geloof “in God, de ander en het goede”.

Het gesprek in het NOS Radio 1 Journaal is vanaf 08.30 uur live te volgen via NPO Radio 1 en de livestream in de NOS-app of NOS.nl. Daarna, vanaf 09.15 uur, geeft Bikker antwoord op kijkersvragen.

Jetten, Bikker en Timmermans streng toegesproken door Otje

In het tv-programma Een Buitengewoon Gesprek stellen journalisten met een autismespectrumstoornis vragen aan politici. Otje sprak Jetten (D66), Timmermans (GroenLinks-PvdA) en Bikker (ChristenUnie) streng toe over het feit dat Tweede Kamerleden tijdens debatten heel vaak op hun telefoon zitten.

Dat doet het beeld van politici volgens haar geen goed. “Geert ligt net niet op tafel”, vindt ze, doelend op de uitgezakte houding van Geert Wilders in de bankjes van de Tweede Kamer.

Nieuwsuur: verkiezingsprogramma JA21 wijkt sterk af van CPB-doorrekeningen

Nieuwsuur wil van JA21-leider Joost Eerdmans weten waarom zijn verkiezingsprogramma op sommige punten sterk afwijkt van de plannen die zijn partij indiende bij het Centraal Planbureau (CPB), dat de doorrekeningen maakte.

“Er zijn opvallend veel verschillen”, zegt verslaggever Arjan Noorlander. “Veel meer dan bij andere partijen zit er een groot gat tussen de beloften en wat ze uiteindelijk gaan doen.”

Zo wil JA21 in het verkiezingsprogramma één tarief voor de winstbelasting invoeren, van 20 procent. In doorrekening van het CPB is 22 procent opgenomen, waardoor bedrijven miljarden meer kwijt zouden zijn aan belasting.

Ook belooft JA21 0,5 procent van het bbp te investeren in wonen en infrastructuur, ongeveer 12 miljard euro. Maar in doorrekening van het CPB maken ze slechts 500 miljoen euro vrij voor infrastructuurprojecten.

“Ik vind het een beetje makkelijk”, zegt Eerdmans in reactie op de kritiek. “Natuurlijk zit niet je hele programma in de doorrekening. Dit is het beeld wat JA21 neerlegt, voor de kiezer om te vergelijken. We zijn er eerlijk over en dat laat het CPB ook gewoon zien.”

Lees hier het verhaal van Nieuwsuur:

Lijsttrekker Eerdmans (JA21) bij Nieuwsuur

Nieuwsuur trapt de verkiezingsuitzendingen af met Joost Eerdmans, de lijsttrekker van JA21. In de speciale uitzendingen voelen we de lijsttrekkers aan de tand over hun verkiezingsprogramma’s, stemgedrag en plannen voor Nederland.

De uitzending is via de link hieronder te volgen:

Timmermans over Bontenbals keuze voor de VVD: “Een déjà vu”

“Een déjà vu all over again“, zegt lijsttrekker Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) over het bericht dat Henri Bontenbal (CDA) de voorkeur geeft aan de VVD als er na de verkiezingen een coalitie zou zijn van twee partijen.

“Ik loop al een tijdje mee. Het CDA wil altijd rechts als het kan en alleen over links in uiterste noodzaak”, zegt Timmermans op een partijbijeenkomst in Nijmegen. “Als Bontenbal zo duidelijk kiest voor een rechtse coalitie, moeten wij zo groot zijn dat ze niet om ons heen kunnen.”

Timmermans zelf hoopt nog steeds op een linkse coalitie. “Het zou mooi zijn als de SP kon aansluiten bij een coalitie waar wij deel van uitmaken, zeker omdat lijsttrekker Jimmy Dijk zo duidelijk de hand reikt naar ons en het CDA”, zegt Timmermans.

De SP staat volgens de laatste Peilingwijzer (een gewogen gemiddelde van de peilingen van Ipsos I&O en Verian/EenVandaag) op 4 tot 6 zetels. Het CDA, GroenLinks-PvdA en de SP komen samen in die peiling nog niet eens tot 60 van de benodigde 76 zetels. In de gedroomde coalitie van Timmermans zou dus minstens één extra partij nodig zijn.

Jetten wil geen maximaal aantal migranten noemen

D66-lijsttrekker Rob Jetten wordt bij Nieuws van de Dag het vuur aan de schenen gelegd over asielmaatregelen en bevolkingsgroei. De andere gasten proberen hem te bewegen een maximaal aantal mensen te noemen dat jaarlijks Nederland mag binnenkomen.

“Ik vind dat ik geen getallen moet beloven, want daar trapt niemand in”, zegt Jetten. Hij vindt bijvoorbeeld dat je niet Oekraïense vrouwen met kinderen kan terugsturen, als dat maximale aantal eenmaal is bereikt.

“Ik ben tevreden als we de overlastgevers eindelijk keihard aanpakken en terugsturen”, zegt Jetten. “En als mensen die hier komen vanaf de eerste dag de Nederlandse taal leren.”

Wel vindt de D66-leider dat het aantal mensen dat ons land binnenkomt omlaag moet, bijvoorbeeld door slecht betaalde arbeidsmigranten te weren.

Lijsttrekkers schuiven vanavond weer bij meerdere tv-programma’s aan

Het is tot nu toe een rustige campagnedag, met weinig verrassingen. Voor wie vanavond nog zin heeft om lijsttrekkers op televisie te zien, zijn dit voor zover bekend de opties:

Bontenbal (CDA) kiest “met pistool op de borst” toch voor VVD

CDA-lijsttrekker Bontenbal kreeg bij de podcast Politiek Dichtbij van het Algemeen Dagblad opnieuw de vraag: als hij moet kiezen, zou hij dan met GroenLinks-PvdA of de VVD een coalitie van twee partijen willen vormen? Hij liet daar uiteindelijk toch zijn voorkeur voor de VVD blijken.

“Als je me nu het pistool op de borst zet, is het op basis van de verkiezingsprogramma’s en de samenwerking uit het verleden voor mij makkelijker om met de VVD samen te werken”, zegt Bontenbal. Hij denkt er vooral op gebied van defensie en migratie er sneller met die partij uit te komen.

“Maar die uitslag gaat het nooit worden, dus het is tamelijk fictief”, vindt Bontenbal. Zoals de peilingen er nu voorstaan, is het de verwachting dat na de verkiezingen er drie tot vijf partijen nodig zijn om een coalitie te vormen.

Timmermans en Yesilgöz minst populair bij eigen kiezers

Timmermans (GroenLinks-Pvda) en Yesilgöz (VVD) zijn het minst populair bij de eigen kiezer. Dat blijkt uit onderzoek van Ipsos I&O in opdracht van Nieuwsuur.

Ongeveer twee derde van de mensen die komende verkiezingen op GroenLinks-PvdA en VVD willen stemmen, is niet van plan het vakje van de lijsttrekker rood te kleuren. De populariteit van Yesilgöz en Timmermans is ook ten opzichte van vorige verkiezingen gedaald.

Dit in tegenstelling tot Wilders (PVV) en Bontenbal (CDA): zij blijven juist zeer populair bij de eigen achterban.

Podcast de Stemming bespreken de nieuwste peiling: zijn er verschuivingen?

Op de bekende podcastkanalen staat weer een nieuwe De Campagne Stemming van Vullings en De Rooy klaar, onder meer bij NPO Luister. Daarin bespreken Joost Vullings en Marleen de Rooy onder meer de nieuwe peiling van EenVandaag en Verian. Daarin blijft de PVV de grootste partij, maar wel met iets minder zetels dan de weken hiervoor. 50Plus lijkt juist steeds meer stemmen te trekken.

Ook kijken ze terug op het eerste grote televisiedebat van RTL en het Radiodebat van de NOS, dat op het laatst helemaal omgegooid moest worden vanwege de afzegging van PVV-leider Geert Wilders. Natuurlijk blikken De Rooy en Vullings ook vooruit: wat verwachten ze van de campagne komen dagen?

Timmermans (GL-PvdA): Den Uyl riep aanvankelijk ook weerstand op

GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans is vandaag te gast op de Universiteit Twente, die samen met regionaal dagblad Tubantia gesprekken met lijsttrekkers organiseert.

Op de vraag hoe het komt dat hij “zoveel weerstand oproept”, antwoordt hij dat dit met zijn positie te maken heeft. “Weet u nog hoeveel weerstand Den Uyl aanvankelijk opriep?”, vraagt hij aan enkele oudere aanwezigen in de zaal die deze PvdA-leider nog hebben meegemaakt. “Maar toen hij eenmaal premier was, was dat over.” Volgens hem heeft het er alles mee te maken dat hij leider is van de grootste linkse oppositiepartij. “Dan ben je voor rechts al snel de kop van jut.”

Afgelopen zondag was er een incident tijdens een interview met RTL Nieuws in een Amsterdams café. Timmermans werd lastiggevallen door een gemaskerde man, die hem uitschold voor “vieze kankerhond” en “links hoerenkind”. Maar hij is niet van plan om zich te laten intimideren. “Ik ga gewoon aan alle debatten meedoen.” Hij zegt dat hij aanvankelijk verbaasd was over wat hij allemaal om de oren kreeg. “Dat was best heftig, maar vervolgens ben ik tot het inzicht gekomen dat het niet om mijn persoon ging, maar om de positie die ik inneem.”

Stel een vraag aan Mirjam Bikker (ChristenUnie)

De NOS heeft in aanloop naar de verkiezingen op 29 oktober elke ochtend een lijsttrekker te gast. Vanmorgen was dat Lidewij de Vos van Forum voor Democratie. Morgen is de beurt aan ChristenUnie-leider Mirjam Bikker.

Wil je haar een vraag stellen? Mail dan naar: [email protected].

De Vos (FVD): kwalijk dat NCTV oordeel geeft over woord ‘remigratie’

Lidewij de Vos gaat in op vragen van kijkers in de livestream. Daan wil weten waarom Forum voor Democratie het woord ‘remigratie’ in het verkiezingsprogramma heeft opgenomen. Dat is een woord waarvan de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) zegt dat het beter niet kan worden gebruikt.

“Ik vind het heel kwalijk”, reageert De Vos, “dat de NCTV een politiek oordeel geeft over deze term. Het is volgens mij een hele logische term. Het gaat om het vertrek van mensen die hiernaartoe zijn gekomen en dan is dit een heel feitelijke benaming. Ik ken geen woord dat de lading beter dekt.”

De lijsttrekker van FVD zegt dat haar partij het onder meer gebruikt voor ‘illegalen’ en criminele asielzoekers, maar ze hoopt ook dat mensen die volgens haar niet in Nederland aarden en “zich meer verwant voelen met het land van herkomst” gebruik willen maken van een ‘remigratieregeling’. Het gaat dan ook om kleinkinderen van grootouders die ooit naar Nederland kwamen. “Ze hoeven daar niet op in te gaan, maar ze mogen dat wel.”

Volgens de NCTV baart het gebruik van de term ‘remigratie’ zorgen, omdat het in feite om een “omschrijving van deportatieplannen” zou gaan. “In uiterste gevallen kan de normalisering van rechts-extremistisch gedachtegoed leiden tot rechts-extremistisch gemotiveerd geweld”.

Lijsttrekker FVD: we moeten met Poetin om tafel om over vrede te praten

Forum voor Democratie wil de relatie met Rusland “normaliseren”, zegt FVD-lijsttrekker De Vos in het NOS Radio 1 Journaal. De oorlog in Oekraïne heeft een lange geschiedenis, zegt ze.

Ze wijst erop dat haar partij is ontstaan rond het referendum over het associatieverdrag met Oekraïne. Forum zat in het ‘nee-kamp’ en waarschuwde volgens haar toen al: “Als je Oekraïne bij het Westen probeert te betrekken, dan lok je Rusland uit de tent en dat is heel onverstandig.”

Het Nederlandse belang is volgens haar niet “om olie op het vuur te blijven gooien in een oorlog die alleen maar verder kan blijven escaleren”. “Je moet daar niet op een morele maar op realistische manier naar kijken. Hoe langer de oorlog duurt, hoe meer slachtoffers er worden gemaakt.”

Zij vindt dat er vredesonderhandelingen met Poetin moeten worden gevoerd. “Uiteindelijk is dat de enige manier om tot een overeenkomst te komen waar alle partijen zich enigszins in kunnen vinden.”

De Vos: ik ben de politiek leider FVD, er gebeurt niets waar ik het niet mee eens ben

Lidewij de Vos, de nieuwe lijsttrekker van Forum voor Democratie (FVD), is te gast in het NOS Radio 1 Journaal. Zij werd in augustus naar voren geschoven, om Thierry Baudet te vervangen. Dat is volgens haar geen cosmetische ingreep. Ze zegt over zichzelf dat ze niet iemand is “die graag politicus” wil zijn en dat ze er een poosje over na heeft gedacht voordat ze ‘ja’ zei.

Baudet blijft partijvoorzitter en de nummer 2 op de kandidatenlijst. Maar op de vraag wie de echte leider van FVD nu is, zegt De Vos: “Ik ben de politiek leider. Baudet houdt zich vooral bezig met interne zaken. We werken goed samen, er is nooit een situatie geweest dat we er samen niet uitkwamen.”

Ze voegt daaraan toe dat ze “de vrijheid en de positie” heeft om steeds te zeggen: “Ik wil het op deze manier”. “Er zal niets gebeuren waar ik het niet mee eens ben.” Ze wijst erop dat ze ook tot een jongere generatie behoort dan Baudet en dus veel aandacht geeft aan specifieke problemen van jongeren zoals het niet kunnen vinden van een huis en daarmee “geen toekomst kunnen opbouwen”.

SGP voert billboard-campagne tegen abortussen

De SGP is een billboard-campagne tegen abortus begonnen. Volgens de streng-christelijke partij is het aantal abortussen “geëxplodeerd tot bijna 40.000 per jaar” en kan dat niet worden genegeerd. “Het gaat om tienduizenden meisjes en jongetjes die geen enkele kans krijgen”, zegt lijsttrekker Chris Stoffer.

De SGP verwijst naar de eigen website stemvoorhetleven.nl waar mensen die twijfelen over abortus, antwoorden kunnen krijgen van de partij voor wie het terugdraaien van abortuswetgeving een van de belangrijkste verkiezingsthema’s is.

Stoffer was gisteren te gast bij de NOS. Hij zei toen dat demonstraties bij abortusklinieken niet verboden moeten worden. “Ik ken keurige vrouwen die je een folder aanbieden en als je die niet wil, dan niet. Schreeuwen, intimideren nee. Maar met rustig demonstreren, daar redden ze levens mee.”

Volgens Rutgers, het onafhankelijke expertisecentrum voor seksualiteit, is het aantal abortussen in Nederland in 2023 gestegen naar 39.332. Samen met Denemarken behoort Nederland in Europa tot de landen met het laagste aantal abortussen.

Vandaag te gast: Lidewij de Vos van Forum voor Democratie

Lidewij de Vos van Forum voor Democratie (FVD) is vanochtend te gast in het NOS Radio 1 Journaal.

De Vos (28) is nog maar kort lijsttrekker van Forum voor Democratie (FVD). Zij werd eind augustus naar voren geschoven door Thierry Baudet. Hij deed een stap terug, omdat hij een nieuwe groei van de partij in de weg zou staan. Hij blijft wel partijvoorzitter, maar het gezicht van de nieuwe lijsttrekker staat op de verkiezingsposters. De Vos studeerde neurowetenschappen en biochemie. Ze is ook violiste. Ze was tot nu toe fractiemedewerker van FVD. Onder haar leiding verandert de koers van de partij niet.

Forum voor Democratie (FVD) kwam in 2017 met twee zetels in de Tweede Kamer. De partij sprak een grote groep mensen aan die partijen als VVD en PVV niet conservatief-rechts genoeg vonden. FVD groeide razendsnel en had op het hoogtepunt acht zetels in de Tweede Kamer. Daar zijn er – mede door omstreden uitlatingen over bijvoorbeeld corona en reptielen – nog drie van over. De partij is voor een asielstop, wil uit de EU en gelooft niet in een klimaat- of stikstofprobleem.

Het gesprek in het NOS Radio 1 Journaal is vanaf 08.30 uur live te volgen via NPO Radio 1 en de livestream in de NOS-app of NOS.nl. Daarna, vanaf 09.15 uur, geeft De Vos antwoord op kijkersvragen.

OM: politie doet geen onderzoek naar extra dreigingen tegen Wilders

De politie doet op dit moment geen onderzoek naar eventuele nieuwe dreigingen aan het adres van Geert Wilders. Dat bevestigt het Openbaar Ministerie aan de NOS na berichtgeving door De Telegraaf. Die krant meldde dat politie en OM geen aanwijzingen zien voor extra dreiging tegen de PVV-voorman.

Wilders legde vrijdag zijn verkiezingscampagne tot nader order stil, naar aanleiding van een mogelijke dreiging vanuit België. Een Belgische terreurcel, die een aanslag wilde plegen op de Belgische premier De Wever, zou ook Wilders als mogelijk doelwit hebben genoemd. Wilders zei op X dat de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) dat aan hem bevestigd heeft.

Twee jongeren uit Antwerpen zitten vast op verdenking van poging tot terroristische moord op de Belgische premier. De NCTV verwachtte geen ‘restdreiging’, meldde Wilders.

De PVV-leider meldde zich af voor het verkiezingsdebat van de NOS op Radio 1 en het televisiedebat van RTL. Ook alternatieven, zoals meedoen via een telefoon- of videoverbinding, wees hij af. Op 23 oktober staat het SBS-debat op het programma, en op 28 oktober, de dag voor de verkiezingen, zijn er bij de NOS meerdere debatten. Of Wilders daarbij wel aanwezig is, is nog niet bekend.

Landbouwdebat: moet landbouwgrond altijd landbouwgrond blijven?

In Boxtel houden boerenorganisatie LTO Nederland en agrarisch platform Nieuwe Oogst een verkiezingsdebat. Daarin gaat het onder meer over de vraag of landbouwgrond beter beschermd moet worden. Partijen als BBB en SGP vinden dat op die manier kan worden voorkomen dat vruchtbare grond verandert in bouwgrond. Ze zijn ervan overtuigd dat we alle landbouwgrond nodig hebben om voor voldoende voedselzekerheid te zorgen.

D66 wil juist tien nieuwe steden bouwen om de wooncrisis op te lossen. en daarvoor zal zeker ook landbouwgrond opgeofferd moeten worden. Maar, zegt Kamerlid Podt, nu is het grootste deel van Nederland in gebruik voor landbouw en die tien nieuwe steden ‘kosten’ maar twee procent van het boerenareaal.

Maar ook dat vinden BBB en SGP nog te veel. “Er zijn maar weinig vruchtbare delta’s zoals de Nederlandse”, betoogt SGP’er Flach.

Kamerlid Bromet van GL-PvdA vindt het zinloos om landbouwgrond zo’n beschermde status te geven. “Dat kun je nooit waarmaken, want na ons komen weer nieuwe politici die er anders over denken.” Kamerlid Grinwis (ChristenUnie) wijst erop dat ook BBB-staatssecretaris Tuinman (Defensie) een nieuwe kazerne wil bouwen op “misschien wel het meest vruchtbare stuk grond van Nederland: de Flevopolder”.

Op jacht naar een zetel: kleine partijen moeten ouderwets de straat op

Allemaal vinden ze dat ze genoeg bestaansrecht hebben, maar ze zitten op dit moment niet in de Tweede Kamer. 50Plus en Bij1 willen dolgraag terugkeren in de Kamer, voor Wybren van Haga’s BVNL zou het de eerste keer zijn. De partijen gingen vandaag de straat op om te flyeren en Nieuwsuur keek mee:

Yesilgöz (VVD) in Twente: ‘Extra geld voor onderwijs is niet altijd de oplossing’

VVD-lijsttrekker Dilan Yesilgöz is te gast op de Universiteit Twente, die samen met regionaal dagblad Tubantia gesprekken met lijsttrekkers organiseert. Ze staat daar studenten te woord op een roerige dag voor de universiteit, omdat medewerkers te horen kregen dat ze hun baan verliezen.

Het gaat om mensen die werken op de afdeling Geo-Informatie Wetenschappen en Aardobservatie, waar onderzoek wordt gedaan naar verduurzaming. Het ontslag komt mede door de bezuinigingen van het kabinet-Schoof.

Dat zorgt dan ook voor kritische vragen voor Yesilgöz. De VVD wil de komende kabinetsperiode verder bezuinigen op onderwijs, bijvoorbeeld door mbo’ers minder onderwijsuren te geven. Volgens Yesilgöz is dat een wens van mbo’ers zelf: zij willen meer in de praktijk werken, in plaats van les krijgen.

Extra geld is volgens haar dus niet altijd de oplossing. “Met al dat geld dat extra naar onderwijs ging, is de kwaliteit niet omhoog gegaan”, zegt Yesilgöz. “Wij vinden dat we vooral moeten investeren in economie, defensie en meer blauw op straat.”

Yesilgöz mocht ook nog een voorspelling doen over hoeveel zetels de VVD bij komende verkiezingen behaalt. Hoewel de peilingen niet veel hoop geven, riep ze haar partij toch met dertig zetels uit tot winnaar van de verkiezingen.

“Ik ben niet zo pessimistisch”, zegt ze tegen de presentatoren. “Het is niet makkelijk, maar drie maanden geleden stonden we met dertig zetels bovenaan in de peilingen.”

Van der Plas (BBB) zegt lijsttrekkersinterview met AD af

BBB-lijsttrekker Caroline van der Plas heeft het interview met het AD afgezegd, schrijft de krant. Van der Plas brengt in plaats daarvan een werkbezoek aan Staphorst, waar een groot munitiecentrum komt.

“Het munitiedepot en alles wat daarom heen hangt is belangrijk voor de regio en wij willen kijken hoe wij Staphorst kunnen helpen daarbij”, laat de partij weten. “Dat gaat niet alleen om regio maar ook om nationale veiligheid.”

Het AD wil de lijsttrekkers van de zeven grootste partijen aan de tand voelen. Volgens de krant is de afspraak met Van der Plas bijna anderhalve maand geleden gemaakt. Het lukte volgens de krant ook niet om een nieuwe afspraak te maken.

Eerder zegde Van der Plas een interview in Gelderland af, omdat ze vond dat haar veiligheid in het geding was. Ook een campagnebijeenkomst in Otterlo ging om die reden niet door.

Timmermans (GroenLinks-PvdA) doet aangifte na café-incident

Lijsttrekker Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA gaat aangifte doen van het incident gisteren in een Amsterdams café. Timmermans werd tijdens een interview met RTL Nieuws lastiggevallen door een gemaskerde man, die hem onder meer uitschold voor “vieze kankerhond” en “links hoerenkind”.

De schreeuwende man kwam tot vlak bij de lijsttrekker, die op zijn plek bleef zitten. Op beelden is te zien hoe de man daarna naar buiten loopt en de Hitlergroet brengt.

Een woordvoerder van Timmermans laat weten dat er nog wordt overlegd met de veiligheidsdiensten en juristen over de aard van de aangifte.

Dit zijn de beelden van RTL:

Stoffer wil ‘opeisen publieke ruimte’ door islam tegengaan

SGP is kritisch op de ruimte die de islam inneemt in Nederland, legt partijleider Stoffer uit in het NOS Radio 1 Journaal. “De islam belijden mag – hoewel we het liefst zien dat iedereen in het land christen zou worden”, zegt de christelijke politicus. “Maar het opeisen van de publieke ruimte door de islam willen we tegengaan.”

De partij heeft het weren van versterkte islamitische gebedsoproepen opgenomen in het verkiezingsprogramma. “We zijn voor de klassieke vrijheden, maar je moet niet te ver gaan”, zegt SGP-leider Stoffer.

‘Niet schreeuwen en intimideren bij abortusklinieken’

Gevraagd naar demonstraties bij abortusklinieken, zegt SGP-leider Stoffer dat dat moet kunnen, “als je het niet intimiderend doet”. SGP is uitgesproken anti-abortus; de partij zou het het liefst helemaal uitbannen.

De burgemeester van Utrecht riep de Haagse politiek vorige maand op demonstraties voor de deuren van abortusklinieken te verbieden, en daar moet Stoffer niks van weten. “Ik ken keurige vrouwen die je een folder aanbieden en als je die niet wil, dan niet”, aldus de SGP-leider. “Schreeuwen, intimideren nee. Maar met rustig demonstreren, daar redden ze levens mee.”

Stoffer verheugd over vrijlating gijzelaars

Chris Stoffer, de leider van de SGP, is zeer verheugd dat Hamas gijzelaars heeft vrijgelaten. “Het is een fijne, hoopvolle dag”, zei hij in zijn lijsttrekkersinterview op NPO Radio 1. Volgens Stoffer is de Amerikaanse president Trump grotendeels verantwoordelijk voor de vrijlating. “Ere wie ere toekomt: hij heeft hier veel druk op gezet.”

SGP is een uitgesproken ‘vriend van Israël’, maar Stoffer zegt dat hij ook kritisch is geweest op het land de afgelopen tijd. “We zeggen telkens: kom op, er moet meer voedsel naar binnen”, zegt Stoffer over de situatie in Gaza. “Dat gebeurt nu, maar dat had eerder gemoeten.” Over een genocide die gaande zou zijn, wil de SGP-leider niets weten. “Dat doet juridisch worden vastgesteld en dat is niet het geval.”

Vandaag te gast: Chris Stoffer van de SGP

Chris Stoffer (51) is voor de tweede keer lijsttrekker van de SGP. Hij woont op de Veluwe, waar hij deel uitmaakt van een bijbelvaste gemeenschap van kerkgangers. Stoffer studeerde civiele techniek. Hij verruilde een carrière als ingenieur bij Rijkswaterstaat voor de politiek “in het volle besef dat we de blik naar Boven moeten blijven richten”. Hij ziet de islam als een bedreiging van de joods-christelijke Nederlandse cultuur en zou abortus het liefst “naar nul” brengen.

De Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) is de oudste politieke partij van Nederland, in 1918 opgericht door streng gereformeerden. In 107 jaar is er niet veel veranderd: de SGP zat nooit in de regering en haalde nooit meer dan drie zetels in de Tweede Kamer.

Het verkiezingsprogramma pleit voor een verbod op onder meer drugs, porno en prostitutie. Dit jaar stak de eerste vrouw haar hand op om SGP-Kamerlid te worden, maar dat rijmt niet met de beginselen dat vrouwen niet politiek actief horen te zijn.