Paus benoemt voor het eerst een vrouw op toppositie Vaticaan

• 

  Andrea Vreede

  correspondent Vaticaan

Voor het eerst is een vrouw benoemd op een toppositie in het Vaticaan. Helemaal onverwacht komt de benoeming van zuster Simona Brambilla niet, want paus Franciscus beloofde jaren geleden al dat hij een vrouw zou benoemen aan het hoofd van één van de afdelingen van de Curie, het bestuursapparaat van de Rooms-Katholieke Kerk in Rome. Maar de benoeming van Brambilla is een grote stap voorwaarts in de hervormingen die Franciscus in gang heeft gezet.

Sinds zijn verkiezing in 2013 pleit de paus voor een belangrijkere rol voor vrouwen binnen de instellingen van de kerk. In de afgelopen jaren hebben meerdere vrouwen hoge posities gekregen: van directeur van de Vaticaanse Musea tot secretaris van belangrijke ministeries binnen de Curie.

Maar het gaat langzaam. Nog altijd wordt in het Vaticaan nog geen 5 procent van de leidinggevende posities bezet door vrouwen.

Simona Brambilla (59), een in Monza geboren Italiaanse, was tot vandaag secretaris van een ministerie van de Curie: de afdeling die toezicht houdt op alle religieuze gemeenschappen binnen de Rooms-Katholieke kerk.

Brambilla werkte als missionaris in Mozambique. Ze is psycholoog. Ze trad toe tot een religieuze orde waar ze vervolgens hoofd van werd. Daarna ging ze in het Vaticaan werken bij het ministerie dat ze vanaf vandaag leidt. De officiële naam ervan luidt Dicasterie voor instituten van gewijd leven en voor gemeenschappen van apostolisch leven.

Het ministerie houdt zich bezig met alle nonnen en monniken wereldwijd. Aangezien er meer dan drie keer zo veel vrouwelijke religieuzen zijn als mannelijke, is de benoeming van een vrouw aan het hoofd van dit toezichtsorgaan zeker niet onlogisch.

Om die benoeming van een vrouw mogelijk te maken moest paus Franciscus eerst de regels veranderen. In 2022 voerde hij een nieuwe Apostolische Constitutie in, de regelgeving voor de Curie, waarin hij bepaalde dat ook een leek, man of vrouw, een afdeling van de Curie zou kunnen leiden, en niet alleen een mannelijke priester.

Nu worden de meeste ministeries geleid door kardinalen of aartsbisschoppen. Het was een wijziging die tot veel negatieve reacties uit het meer conservatieve en traditionalistische deel van de kerk leidde.

Omdat sommige taken van het hoofd van het dicasterie verricht moeten worden door iemand die tot priester gewijd is, heeft paus Franciscus vandaag meteen ook een Spaanse kardinaal benoemd als tweede man.

Kardinaal Ángel Fernández Artime gaat dus samenwerken met zuster Brambilla, maar staat wel onder haar gezag. Een grondige vernieuwing die ongetwijfeld binnen de kerk zowel applaus als boegeroep zal opleveren.