Paus Franciscus opent Heilige Deur, begin Jubeljaar 2025

• 

  Andrea Vreede

  Correspondent Vaticaan

Paus Franciscus heeft de Heilige Deur van de Sint-Pieter geopend. Dat is dat het startsein voor de komst van een recordaantal bezoekers naar Rome in 2025. Behalve massa’s gewone toeristen zijn dat ook gelovige katholieken die tot 6 januari 2026 hun pelgrimstocht ter gelegenheid van het Heilig Jaar kunnen maken. Over het aantal bezoekers woedt nu al een cijferoorlog: de schattingen lopen uiteen van 30 tot 35 miljoen mensen.

De traditie van Heilige Jaren komt voort uit een idee uit het Oude Testament om elke 50 jaar schulden te laten kwijtschelden en zich met elkaar te verzoenen. In 1300 werd door de katholieke kerk het eerste Heilig Jaar in Rome gehouden.

In de loop der tijd werd besloten om iedere 25 jaar een gewoon Heilig Jaar of Jubeljaar te organiseren. Zo zou elke generatie ten minste één keer een pelgrimstocht naar Rome kunnen maken. De laatste keer was in 2000. Op eigen initiatief kunnen pausen ook bijzondere Heilige Jaren inlassen. Paus Franciscus deed dat in november 2015, met zijn Heilig Jaar van Barmhartigheid.

Een pelgrimstocht naar Rome is voor veel katholieken een moment om hun geloof te verdiepen, de pauselijke basilieken te bezoeken en de Eeuwige Stad te bewonderen. Maar er is voor velen ook een spirituele reden: de mogelijkheid om een volledige aflaat te verkrijgen.

Dat is de kwijtschelding van de boete die een gelovige door een priester krijgt opgelegd nadat hem of haar in de biecht vergeving is geschonken. Een soort spirituele schone lei, met de biecht als voorwaarde.

Terwijl vroeger de pelgrims langs alle vier de pauselijke basilieken trokken om elke Heilige Deur door te gaan, heeft paus Franciscus de regels versoepeld. In Rome hoef je maar door één Heilige Deur en een gelovige kan ook een ander bedevaartsoord bezoeken of zelfs gewoon thuisblijven. Door werken van liefdadigheid te verrichten en boete te doen, te biechten en ter communie te gaan, en te bidden zoals de paus dat voorschrijft, is men van een aflaat verzekerd.

Paus Franciscus geeft vandaag het startsein voor het Heilige Jubeljaar:

Aan dit Heilig Jaar is door paus Franciscus een thema verbonden: ‘Pelgrims van Hoop’. Sinds het Jubeljaar 2000 is de wereld ingrijpend veranderd. Terrorisme, oorlogen, de coronapandemie en de gevolgen van klimaatverandering leiden tot angst en onzekerheid.

De paus roept mensen op zich in te zetten voor vrede en broederschap. Aan alle katholieken, andere gelovigen en gewoon nieuwsgierigen die Rome bezoeken wil hij hoop bieden, en stof tot nadenken.

Qua organisatie is het Heilig Jaar een geoliede machine. Vanaf eind januari vinden tientallen door het Vaticaan georganiseerde evenementen plaats. Jubelmomenten voor speciale groepen of categorieën, die gezamenlijk hun pelgrimage kunnen houden. Zo is er het Jubelmoment van de journalisten, de sportmensen, de gezinnen, de ondernemers, de geestelijken en zelfs van de fanfares.

Eind april is er een groot evenement voor tieners. Dan wordt Rome overspoeld met jongeren die de heiligverklaring van de 15-jarige Italiaan Carlo Acutis, de eerste heilige millennial, gaan bijwonen.

Tussen de officiële evenementen door is er ook ruimte voor talloze op lokaal niveau georganiseerde pelgrimages. Zoals de voor 6 september geplande speciale dag voor lhbtiqa+-pelgrims, hun ouders en hulpverleners. Een absolute primeur.

In het belangrijke Heilig Jaar 2000 werd door het Vaticaan nog fel geprotesteerd tegen het houden van de World Pride in Rome. Volgens de stichting die deze dag organiseert is er ook nu de nodige weerstand binnen het Vaticaan, maar paus Franciscus zou zich persoonlijk achter het initiatief hebben geschaard.

Om ellenlange rijen te voorkomen heeft het Vaticaan niet stilgezeten. Iedere pelgrim wordt opgeroepen zich te registreren en een gratis pelgrimscard aan te vragen. Daarmee kun je je inschrijven voor evenementen en korting krijgen in het openbaar vervoer en in de horeca. Op de officiële meertalige website van het Heilig Jaar is alle informatie te vinden en zullen ook de wachttijden voor de Heilige Deuren worden vermeld.

Voor wie liever thuisblijft en vanuit de leunstoel de Sint-Pieter wil bekijken is ook iets bedacht. Een met gebruik van drones en AI door Microsoft ontwikkelde website voor het Vaticaan, waarmee je tot in alle uithoeken van de basiliek kunt komen. Om je toch even een pelgrim in het Vaticaan te kunnen wanen.