NOS Nieuws•
Trouw en De Groene Amsterdammer zijn twee keer in de prijzen gevallen bij de uitreikingen van De Loep, de prijs voor de beste Nederlandse en Vlaamse onderzoeksjournalistiek.
Een onderzoek over discriminatie bij de fraude-aanpak van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) won een Loep in de categorie ‘Opsporende onderzoeksjournalistiek’. Studenten met een migratieachtergrond worden opmerkelijk vaak beschuldigd van fraude met studiefinanciering. Het schandaal kwam boven water na werk door journalisten van platform Investico, NOSop3, Trouw, De Groene Amsterdammer en het Hoger Onderwijs Persbureau.
De jury noemt de verhalen “ontluisterend en boosmakend” en is onder de indruk van de “zorgvuldige onderzoeksmethode en de goed onderbouwde, spijkerharde conclusie”. Minister Dijkgraaf van Onderwijs erkende de gang van zaken later tegenover de Tweede Kamer, en maakte er excuses voor.
NOSop3 maakte een jaar geleden deze video over etnisch profileren bij DUO:
Zo checkt DUO of jij fraudeert. En dat systeem rammelt.
In de categorie ‘Signalerende onderzoeksjournalistiek’ kreeg Mirjam de Rijk van De Groene Amsterdammer een Loep voor haar serie ‘Help, het kapitaal neemt ons over’. In die productie wordt beschreven hoe het ‘grote geld’ steeds belangrijker wordt in de samenleving. De Rijk maakte onder meer verhalen over de huizenmarkt, de invloed van techbedrijven op het onderwijs en de komst van private investeerders in de kinderopvang.
De Belgische krant De Tijd won een Loep in de categorie ‘Controlerende onderzoeksjournalistiek’. Vier journalisten van de zakenkrant maakten een uitgebreide reconstructie over de geplande sluiting van de Belgische kerncentrales, die uiteindelijk toch niet doorging. De jury spreekt van een “zeer grondige, complexe tijdlijn van een politiek topdossier in Vlaanderen”. “Zeldzaam voor Vlaanderen; materie die eigenlijk te complex is, wordt toch in een begrijpelijk verhaal gegoten.”
De Loep voor journalisten tot en met 30 jaar ging naar Matthijs van Dam van Trouw. Hij schreef een halfjaar na het WK voetbal in Qatar een verhaal over de ervaringen van gastarbeiders. Die bleken nog slechter te worden behandeld dan voorheen. “Een simpele journalistieke vraag die straf is uitgewerkt, tegen de spin van de FIFA in. Een onderwerp van groot maatschappelijk belang, kortom, dat veel andere media ten onrechte hebben laten zitten”, aldus de jury.
Winnaars van De Loep krijgen een geldprijs van 1500 euro en een Loep-beeldje. De prijs is een initiatief van de VVOJ, de vereniging van onderzoeksjournalisten.
